Minister Jeanine Hennis verdedigt zich vanmiddag in de Kamer. Zo hoort dat. We mogen hopen dat we daarna nooit meer iets van haar zullen hoeven horen.

Hennis lijkt te gaan struikelen over het rapport dat de OVV onlangs uitbracht, en zoals ik eerder al schreef dien je als minister voor zoiets je politieke verantwoordelijkheid te nemen. Dat heet staatsrechtelijke zindelijkheid, en is de basis van onze democratie. Dat betekent niet dat je iemand zoiets persoonlijk aanrekent, maar wel dat het gebeuren moet. Hennis lijkt zelfs dat totaal niet te begrijpen.

Wat deze hele gebeurtenis nu bijzonder onverkwikkelijk maakt is dat Hennis volgens De Telegraaf drie maanden geleden al op de hoogte was van de inhoud van het rapport. Ze deed niets, veranderde niets aan de problemen die tot de dood van een aantal militairen leidde, en leek te hopen dat de hele kwestie vanzelf verdwijnen zou. Natuurlijk deed die dat niet, en nu is het probleem in haar gezicht ontploft en is ze in politieke doodsnood geraakt. Politiek gezien zou je dat poëtische rechtvaardigheid kunnen noemen.

Gisteren werd bekend dat de minister de nabestaanden had opgebeld. Dat dit nu een huichelachtige manier lijkt om te pogen haar politieke hachje te redden maakt dat bijzonder onsmakelijk. Als ze dit had gemeend was drie maanden geleden het aangewezen tijdstip geweest, maar in elk geval ruim voor het rapport van de OVV openbaar werd. Nu is het zoveel te laat, dat het eerder een boemerang-effect oplevert, want het toont voor iedereen de hypocrisie van Hennis duidelijker dan het uitleggen van de staatsrechtelijke finesses zou kunnen doen. De minister laat hiermee zien dat ze voor het voortzetten van haar politieke carrière bereid is letterlijk over lijken te buldozeren.

Valt er iets te verdedigen? Eigenlijk niet, de feiten zoals ze liggen maken het noodzakelijk dat ze opkrast, daarover hoef je vanmiddag niet lang te debatteren. Zoals ik hierboven al zei: dat is onderdeel van het politieke metier, en moet sans rancune kunnen. Ook dat ze een paar maanden daarna terugkeert als minister van weet ik wat, want ook dat is het politieke vak. Al zou een paar maanden weg uit het kabinet wel zo chic zijn geweest. Maar de inschatting dat dit een politieke buts op haar blazoen betekent, tekent de gedachtewereld binnen de VVD. Haar zwijgen sinds juni over de zaak die de OVV nu aankaartte tekent de kwaliteiten van Hennis als minister echter veel erger dan een eventueel aftreden deze zomer ooit had kunnen doen. Het illustreert slechts politieke en intellectuele zwakte, alsmede bestuurlijke lafheid.

Deze minister dient vanmiddag niet alleen te gaan, maar liefst ook haar gepoederde neusje nooit meer op het Binnenhof te vertonen. Ze heeft zowel bestuurlijk als menselijk jammerlijk gefaald, en heeft op het hoogste politieke niveau in Nederland niets meer te zoeken. Dat moet ook de VVD gaan beseffen. Halbe Zijlstra kan nog zo boos worden over de opmerkingen van Asscher eind vorige week, feit blijft dat de opgerakelde feiten waarmee de Telegraaf kwam de PvdA-leider achteraf bezien in het gelijk stellen.

Het kan best zo zijn dat Asscher (onterecht) de positie van minister Koenders wilde beschermen, maar nu achteraf blijkt dat er nog een tweede dimensie zat aan het falen van Hennis verliest dat aan betekenis. Het is dan het dubbele falen van Hennis dat het politieke leven van Koenders met een paar dagen rekken zal. Daar zal de VVD mee moeten leren leven. Dat men nu op zoek moet naar een ander vrouwelijk VVD-uithangbord voor het nieuwe kabinet is jammer maar helaas. Dat mag voor de staatsrechtelijke positie van deze minister geen politiek feit blijken.

Voor de liefhebbers van politieke stierengevechten is vanaf 16:00 uur via de NOS een livestream te volgen. Spoileralert: aan het eind gaat de stier dood.