Nu de formatie een paar dagen schemerigheid in gaat, waarin VVD en CDA D66 van haar onzalige fixatie met GroenLinkse politiek gaan afbrengen, was het voor Pauw een mooi moment om DENK eens onder een vergrootglas te leggen.

Het was een interessant programma dat zich gisteravond ontrolde. Pauw faalde zoals de sociaaldemocratie al veertig jaar heeft gefaald bij haar pogingen greep te krijgen op de immigranten en hun culturele ontwikkeling. Het geheel bood een fascinerende aanblik, waarin Kuzu triomfantelijk zegevierde.

Ik moet eerlijk bekennen dat het optreden van Kuzu zelf me nog het meest fascineerde. Een heel sluw politicus, die zeer handig laveert tussen de trouw aan zijn afkomst en de veronderstelde politieke correctheid dat hij in dit land een groep Nederlanders geacht wordt te vertegenwoordigen. In veel opzichten is Kuzu de historische tegenhanger van Janmaat. Hij is charmanter, charismatischer, gevaarlijker, sluwer èn handiger in zijn uitspraken, en bovendien extreem getalenteerd in de wijze waarop hij journalisten onuitgesproken confronteert met hun eigen ideologische begrenzingen. Om ze vervolgens met een grote rode strik om de hals in de bak afgehandelde post te mikken.

Was het werkelijk zo indrukwekkend, of was het niveau van Pauw onvoldoende? Onvoldoende voorbereid lijkt me de meest realistische conclusie, maar van Kuzu gaan we in ieder geval nog een hoop lol beleven. Eerlijk gezegd hoop ik dat we hem komende jaren vaker zullen zien verschijnen op de Nederlandse TV. Al was het alleen maar omdat het Pauw zal noodzaken zijn aannames wat betreft DENK fundamenteel te herzien, wil hij niet keer op keer worden ingeblikt.

Wat we gisteravond zagen was een simpel driehoekje waarin Kuzu voortdurend draaide, onderwijl triomfantelijk rondkijkend of iedereen wel door had hoe hij die domme Pauw te kijk zette. Waarvan akte, maar dat zei ik hierboven eigenlijk al. Een echte trol. Fantastisch, maar levensgevaarlijk.

Hoe werkte dat? Kuzu pareerde de vragen van Pauw over de bizarre stellingname van DENK over aangelegenheden met een Turkse inslag door te benadrukken dat hij in de eerste plaats een Nederlands politicus is, die op komt voor een bevolkingsgroep in Nederland. Waardoor een stellingname over gebeurtenissen in Turkije niet heel relevant is. Hetgeen hij direct liet volgen door gejammer over de behandeling van Turken in Nederland, en hun gerechtvaardigde irritatie over de fixatie van Nederlandse journalisten met diezelfde Turkse achtergrond. Het was deze ambiguïteit die het gehele gesprek doordesemde. Tegen het einde was duidelijk dat de journalisten, Pauw zomin als zijn parlementair-journalistieke bijzitter, er niet uitkwamen. Niet omdat dat moeilijk was, maar omdat het voor hèn te moeilijk was.

Misschien is dat laatste een te harde conclusie. Maar onmiskenbaar is dat Kuzu triomfeerde door het falen van Pauw, en verbergen deed hij het niet. De tienduizenden Turken die gisteravond keken zullen gesticht zijn geweest: hun man was echt hun man, en hij bleef overeind in dat hol van de sociaaldemocratische honden. De bijrol van Azarkan was weinig relevant, maar publicitair was het slim hem mee te hebben genomen.

Is het echt zo moeilijk de positie van Kuzu overtuigend te slopen? Ja en nee. Nee, want je moet zien dat dat je de rol van Turkije voor DENK, en de houding van de NederTurken niet los van elkaar benaderen kunt. Slechts door beide punten te integreren en Kuzu streng te bevragen over integratie en wat hij daarvan in de toekomst ziet komen, kun je een situatie creëren waaruit Kuzu niet ontsnappen kan. Door hem de kans te geven te blijven dansen op de messcherpe scheidslijn die deze zaken scheidt is het onmogelijk hem ergens op te vangen. En ja, want dat betekent dat Pauw een grote ongewenste brok in zijn keel zal moeten doorslikken als hij daar hard tegen in gaat.

Het is juist door te weigeren deze ambiguïteit te adresseren, waardoor de sociaaldemocratie in Nederland – en heel West-Europa – zichzelf zo lang kon wijsmaken dat het koesteren van deze adders aan hun borst een functie had. Altijd en eeuwig die onuitgesproken hoop dat het mettertijd wel goed zou komen; het is een hoop die door de oprichting van DENK definitief de bodem in geslagen werd. Maar ondertussen zitten we er maar mee. En zo’n slimmerik als Kuzu lacht ons uit om het ongemak dat wij er mee hebben. Daarover zou Pauw zich eens het hoofd moeten gaan breken. En veel politici eveneens. Juist omdat ook hun routineuze wegkijken van het integratievraagstuk door het bestaan van DENK onmogelijk wordt.

Heel leerzaam voor wie het zien wilde.