Het is weer eens zo ver. In de voortgaande ideologische beerputlichting die de politietop van de afgelopen 25 jaar heeft veroorzaakt is ditmaal een lid van de politievakbond gearresteerd wegens corruptie: verdacht van verduistering, witwassen en valsheid in geschrifte. Maar meer dan een inleiding op het werkelijke probleem is dit niet eens.

Het probleem zit dieper, wellicht zelfs al in de verandering waardoor de bemensing van de politietop zelf gestalte kreeg. Nadat de nationale politie steeds verder centraliseerde tot het punt waarop het één korps was, is er van overheidswege een serie managerial bekwaam geachte leiders in de organisatie gedropt die elke band met het daadwerkelijke straatwerk van de politie onbekend is. Dat had onmiskenbaar gevolgen voor de manier waarop de politie beleid ontwikkelt: niet langer zijn de problemen van de burgerij  het centrale punt waaromheen het politiewerk draait, maar de gewenste aansturing vanuit de centrale overheid.

Deze shift in prioriteiten werd mede ingegeven door een wens aansluiting te houden bi de maatschappij, ironisch genoeg. Echter niet de maatschappij zoals zij zich dagelijks manifesteert, maar een maatschappij zoals men die politiek wenselijk acht. Waar het wensdenken van maatschappelijke veranderingen dat in de jaren zestig en zeventig ‘maakbaarheid werd genoemd ook elders al rampen veroorzaakte, is dat de veranderingen die men in het politiewerk wenselijk achtte niet beter vergaan.

Wellicht nog erger is dat de gevlogen die nieuwe prioritering van maatschappelijke werkelijkheid versus realiteit door die managerial bekwaamheid niet ten volle begrepen werd. De burger zou wel volgen. Zo als dat ook van de maatschappij werd verwacht. Dat bleek een misrekening, waardoor het vertrouwen in de politie tot een dieptepunt is gezakt.

Tegen die achtergrond is het bijna logisch dat katten die men op het spek bond van dat spek begonnen te eten. De recente arrestatie van Laetitia R. waaraan ik in de ankeiler bovenaan refereerde is geen uitzondering, maar blijkt steeds meer een signaal van een ontstane praktijk. Ik ben al eens eerder uitgevaren tegen de invloed die vakbonden en hun wensenlijstjes hadden op het politiewerk, maar meer dan cosmetisch is daar niets mee gebeurd. Kenmerkend voor vakbonden is nu eenmaal dat zij werken met beleidsmedewerkers die gewenste aanpassingen najagen, en daartoe druk zetten op de politieleiding. Doordat de politietop niet langer een ferme intellectuele greep had op de kerndoelen van de politie, werd het bijna logisch dat de doelen van die beleidsmedewerkers werden verheven tot het bestaansdoel van politioneel beleid.

Totaal bezopen, maar echt waar.

Laetitia R. had als taakomschrijving onder andere het werven van nieuwe politiemensen. Meer specifiek: het werven van allochtone politiemensen. Vanzelfsprekend is daar niets op tegen – is dat zelfs wenselijk in een steeds sterker veranderende maatschappij. Maar veel voorbeelden van de afgelopen jaren maken duidelijk dat de prioritering van de politietop zich hier vrijwel uitsluitend op focuste. Door de hijgerigheid waarmee het werd nagestreefd gebeuren voortdurend ‘ongelukken’. Met als bijkomend gevolg een sterke verwaarlozing van het normale werk, wat het kernelement van het politiewerk zou moeten zijn. Het toppunt hiervan kwam – zoals vaker – afgelopen week uit Amsterdam, waar de lokale bobo uitgebreid de publiciteit zocht over al weer de vijftiende politie-iftar die dit jaar gehouden zal worden, maar onzichtbaar bleef toen krakend tuig de openbare orde in Amsterdam-Noord naar de Filistijnen hielp.

Natuurlijk zijn er meer voorbeelden. Het ontslag van de voorzitter van de Centrale Ondernemingsraad (waartoe moet zoiets anders dienen dan als methode van beïnvloeding van het beleid van de landelijke politie? Zo’n OR is een onzinnig PC-ornament waar vooral vakbonden van houden), de jarenlange fixatie op het uitdelen van verkeersboetes (inclusief zelfs verplichte boete-quota, die de bestaande band met de burgerij pijnlijk vernaggelden) omdat weinig politiemensen zich bezig willen houden met actief de orde handhaven in buurten die ook voor politiemensen niet langer veilig zijn en de eeuwige pogingen in het gevlei te komen bij de allochtone bevolking van moderne achterbuurten met veel te hoge percentages bewoners die de politie vooral als pottenkijkers beschouwen zijn andere funeste voorbeelden van ongezonde prioriteiten. Daarbij kun je ook nog opmerken dat managerial functies tegenwoordig soms zelfs gaan naar afgewaaide Kamerleden die wel politiek-correcte opinies hebben, maar van het werk op straat maar matig op de hoogte zijn.

Natuurlijk kan dit worden opgelost, maar een politieke prioriteit zal het niet snel worden. De manier waarop diverse korpsen in den lande met beleidsafdelingen werken laat zien waar het geld heen gaat, en illustreert daarmee de prioriteiten. Dat biedt weinig hoop dat de situatie zoals die is ontstaan op een redelijke termijn zal verbeteren. De huidige politietop is zo samengesteld, dat de blinde vlek voor wat de taak van de politie zou moeten zijn tot haar visitekaartje is verworden. Politiek correct, maar maatschappelijk een drama.