De politie behoort in de traditionele optiek het gezag van de staat te vertegenwoordigen. Waarom maakt zij dit steeds minder waar? Daarvoor zijn diverse redenen.

Dinsdag schreef ik al over de kersverse burgemeester van Amsterdam, die om extra agenten vroeg op basis van het golfje dat de gemeentelijke ombudsman veroorzaakte door problemen in de Amsterdamse binnenstad aan te kaarten. Onderwijl ontkende ze die problemen in één moeite door, maar meer politiemensen zijn altijd handig. Opportunisme en domheid streden om voorrang. Dat ze daarmee tegelijkertijd een totaal gebrek van kennis en begrip van de problematiek van politie en gezag demonstreerde lijkt dan weer niemand te deren.

Eenzelfde gebrek van kennis en begrip zien we in de landelijke politiek over de verwording van het politietakenpakket in de afgelopen 25 jaar. Niet alleen is dat takenpakket sterk uitgebreid zonder de bijbehorende reorganisatie die daarvoor apart middelen oormerkt – waardoor alles uit de algemene middelen moest worden gehaald. Tevens ontbreekt het begrip wat dat heeft gedaan met wat altijd als primaire politietaken  wordt beschouwd: het handhaven van orde en gezag, en de bescherming van de brave goedwillende burgerij. Ernstiger is dat het handhaven van het gezag van de overheid zich juist lijkt te concentreren op het in lijn houden van juist die brave goedwillende burgerij – de maatschappelijke groep waarvan dat het minst noodzakelijk is. Daarmee  werd gevaarlijk veel draagvlak verspeeld, maar in Den Haag heeft draagvlak geen prioriteit. Men concentreert zich liever op cijfers (de val in aangiftebereidheid bij de burgerij was een voor politici fortuinlijk gevolg, dat helaas het idee geeft dat men op de goede weg is) en optische resultaten.

Dat laatste zien we weer terug in de omgang met de prioriteiten van de politie. Nu er actie wordt gevoerd voor hoger loon en gedreigd wordt met staken, zien we in de media ook wat impliciete prioriteitenverschuivingen terug die anders onder het tapijt verborgen blijven. Want van de vakbonden kun je veel zeggen, maar ze weten waar ze de overheid met hun acties pijn kunnen doen. Daarmee onthullen ze echter ongewild de omslag die heeft plaats gevonden in de afgelopen 30 jaar. Dertig jaar geleden waren er ook grote politieacties – naar ik meen ook toen voor meer loon – en wat men toen aankondigde waren stiptheidsacties. Dat hield in dat er vooral trager werd gewerkt. Wat doet de politie nu? De politie stopt met het innen van boetes!

De bonden kiezen voor “publieksvriendelijke acties, die de schatkist maximaal raken”

En:

De politievakbonden breiden de acties die ze in juni zijn begonnen verder uit. Vanaf morgen innen agenten geen openstaande geldboetes en andere achterstallige betalingen meer. Eerder waren ze al gestopt met het uitschrijven van bekeuringen.
Wie nu nog door de politie wordt gestopt komt weg met een waarschuwing, ook als er nog oude boetes openstaan. Als er meer aan de hand is, zoals een verdenking van inbraak, een ingevorderd rijbewijs of een openstaande gevangenisstraf, treedt de politie nog wel op.

Is het innen van boetes werkelijk een primaire politietaak? De overheid lijkt dat tegenwoordig te vinden, maar mij dunkt van niet. De moderne politieorganisatie ziet dat anders. De overheid wil rendement op haar investering in ‘veiligheid’. Dat de burger via het betalen van belastingen heeft geïnvesteerd in daadwerkelijke veiligheid – het Contract Social –  is een notie die zowel bij de landelijke politiek als bij de politietop verdwenen is. De brave goedwillende burgerij wordt vooral getreiterd met snelheidsboetes vanaf 3 kilometer teveel op snelwegen, terwijl die vanuit veiligheidsoogpunt (snelwegen zijn met afstand het minst gevaarlijke onderdeel van het moderne verkeer) volstrekt onbelangrijk zijn. Maar de veiligheid op straat en in de binnensteden ’s nachts kan men niet garanderen.

De totale verwarring bij de politietop en de politiek verantwoordelijken wordt door het bijwonen van iftars – en andere afleidingsmanoeuvres waar de MSM-kranten zo blij mee – zijn niet meer dan geïllustreerd. De blindheid binnen de MSM voor wat werkelijk voor de brave goedwillende burgerij van belang is houdt het speelkwartier gaande.

Intussen is de waarachtige misdaadbestrijding overwerkt en overbelast. Dat ook dit een gevolg is van verkeerde prioriteiten; de straatcontrole ontbreekt omdat men het nauwelijks nog aandurft op te treden, en daarmee valt een gat in de keten van controle die de veiligheid van de brave goedwillende burgerij zou moeten garanderen. Gezag op straat heeft de politie sinds lang niet meer. Niet vreemd, als ze zelf hun vaak zo kinderachtige boetes komen innen. Ook al is die inning niet direct voor hen die het geld komen ophalen zelf bestemd, niemand kan zich aan de indruk onttrekken dat hier iets gebeurt dat niet deugt.