De regering van Polen ontmantelt onder protest de tuchtkamer voor rechters, zoals de Europese Commissie heeft geëist. De deadline daarvoor liep gisteren af. In de brief die de regering naar Brussel heeft gestuurd, staat dat de tuchtkamer de komende maanden wordt geschrapt als deel van een breder pakket aan hervormingen op justitieel terrein.
Tegelijkertijd wordt verwezen naar de uitspraak van het Poolse Constitutionele Hof van vorige maand. Dat hof is van mening dat de omstreden tuchtkamer niet hoeft te verdwijnen, omdat de Europese Commissie niets over interne aangelegenheden te zeggen heeft. Dat zou ook gelden voor het Europees Hof van Justitie in Luxemburg, dat zich in april achter het Commissiestandpunt schaarde.

Dat is in grote lijnen zoals ik het gisteren al zag aankomen. Eerdere Poolse toezeggingen bleken niet genoeg – Brussel wilde het concreet op papier. Hoe het wordt uitgewerkt zal nog wel wat voeten in aarde hebben:

Hoe de hervormingen eruit gaan zien, is niet duidelijk. In september moeten de eerste voorstellen op tafel liggen.

Deze hele episode laat zien dat verzet tegen de EU door lidstaten van overleg en een goede strategische planning vergezeld dient te gaan. Men heeft zich in Warschau tevoren niet gerealiseerd wat dissident zijn binnen de EU vereist. Dat doet Orban van Hongarije beter, hoewel ook die het moeilijk zal krijgen als Brussel Polen de pin verder op de neus zal zetten, en eist dat het land mee zal gaan in alle strafmaatregelen die men in Brussel tegen Hongarije bedenken zal.

De verdere behandeling van het Hongaarse verzet tegen EU-oekazes zal uiteindelijk beslissend zijn voor het democratische gehalte van de toekomstige EU. Ook van belang zal zijn dat men in Brussel tijdig in ziet dat Polen niet overtuigd is, maar de eigen bevolking niet zal kunnen uitleggen waarom principes belangrijker zijn dan gratis EU-geld. Polen is nu gekocht, hoe met die aankoop wordt omgegaan moet verder nog blijken. Ik zie weinig reden voor optimisme.

Meer over censuur en haar bijverschijnselen leest u hier op Veren of Lood. Over de worsteling van Polen en Hongarije met de EC leest u onder de links. Meer over het miezemauzen rond de EU-begroting en de problemen met het BvG in Karlsruhe vindt u hier.