Plastic dat je mee kreeg om weg te gooien is altijd een pet hate van me geweest. Ik begreep het niet toen het kwam, en nog minder dat het bleef.

Nu de EU het verbieden gaat, wordt alles in één keer verboden. Voor de verandering ben ik het daar geheel mee eens: we hebben bewezen er niet mee om te kunnen gaan, en er bovendien een paar generaties luiwammesen mee verpest.

Eigenlijk wil ik dit vieren door enige herinneringen aan plastic op te halen nu iedereen nog weet waarover we het hebben. Want als het goed is wennen we net zo snel aan een leven zonder als aan een leven mèt.

Openbare ruimte
Maar allereerst moeten we beseffen dat het geen overwinning is van de milieulobby, dit verbod. Het is een totale capitulatie voor de desinteresse voor orde en netheid die ons sinds een jaar of vijftig bevangen heeft. Niemand voelt zich geroepen nog iets achter zijn eigen kont op te ruimen, en als je er wat van zegt kun je een grote bek krijgen. Het besef van de openbare ruimte als gemeenschappelijk bezit is gedegenereerd, en door de massa-immigratie zal dat besef zeker voorlopig niet terugkeren. Dat het een zooitje is op straat proberen we middels dit verbod minder schadelijk voor het milieu te maken. Dat het een zooitje is wordt klaarblijkelijk als onoplosbaar beschouwd. Misschien terecht ook nog.

Dat, dames en heren, is een degeneratie van onze cultuur. Veel mensen dachten dat plastic een vooruitgang betekende, maar die hebben niet begrepen hoe zoiets uitpakt. Zo herinner ik me de vakantie in Polen in 1975 met mijn ouders. Dat het communisme ooit ten val zou komen was nog een onwerkelijk idee, al moet gezegd dat we er in zekere zin aapjes gingen kijken. Ik noem het vooral omdat het het eerste jaar was dat wegwerpplastic bordjes, bestek en vuilniszakken voor een weggooiprijs beschikbaar waren bij Nederlandse groothandels. Die hadden we dan ook in grote hoeveelheden bij ons – de kampeerbus van ons gezin was enorm en bood de noodzakelijke ruimte.

Polen
Polen had wel iets exotisch’, maar was niet naar mijn zin als kind. Ik kreeg niet als gebruikelijk mijn zakgeld in de lokale valuta (dat was een weekloon, vonden mijn ouders een slecht plan). Veel te beleven was er ook niet, al was het zien van een echte stoomtrein die werd gebruikt wel aardig. Maar de armoede deed pijn aan je ogen, en dat ’s morgens de vuilniszak die we ’s avonds voor het slapen gaan buiten de kampeerauto zetten weer half leeg was, had ook iets merkwaardigs. Alle weggooibordjes en bestek werden er uit gestolen, want de zwarte markt betaalde er goudgeld voor. Ook die Polen dachten dat plastic de toekomst was, ocharme.

Bovendien waren die bordjes niet handig, werkte het bestek niet goed en was een eigen bord en bestek veel handiger, ook al moest je die afwassen. Vlak voor we een week eerder dan gepland de grens weer over gingen deden we de restanten van onze voorraad cadeau aan een Pool die we tegen kwamen. Wij beschaamd, hij heel blij. Ook dat was een confrontatie met onszelf die je anders zo snel niet krijgt.

Plastic tasjes
Eenzelfde soort confrontatie met plastic in de hoofdrol had ik een jaar of wat terug in Nederland. De rij in de super schoot niet op, omdat het jongetje dat voor drie zakjes snoep was weggestuurd net genoeg geld had voor zijn bestelling. Maar dan had hij niet genoeg voor een tasje. Groot dilemma: welk zakje snoep achter te laten?? Uiteindelijk gaf iemand dat jong een dubbeltje, wat het probleem oploste.

Maar, een jongen van een jaar of tien die drie zakjes niet zonder tasje dragen kan? Toen ik er op ging letten bleek dat mensen nergens zo beledigd over waren als iets bestellen en dan niet als eerste een tasje aangereikt te krijgen. Hoe meer tasjes je iemand gaf, hoe meer klanten als marktkoopman. Echt te dol voor woorden. En wat deden de mensen met die tasjes als ze thuis kamen? In de kliko er mee, en wel gelijk. Als het die kliko al haalde overigens, want wat onderweg werd leeggegeten ging maar al te eenvoudig het raam van de auto uit.

Het plasticverbod is dus een capitulatie voor slecht gedrag en niets anders. Het zou beter hebben gemoeten, maar als maatschappij hebben we gefaald.