De Raad van State adviseert tegen het wetsvoorstel van voormalig minister Ivo Opstelten, om jihadisten hun Nederlandse nationaliteit te ontnemen, mits zo iemand er in ieder geval twee heeft.

Deels gaat het hier om een paradigmaprobleem, maar een met vèrgaande implicaties voor de manier waarop het recht in Nederland wordt toegepast. Bovendien reduceert het het Nederlanderschap voor mensen met meerdere nationaliteiten al op voorhand tot een futiel ornament dat slechts uit gemakzucht wordt gebruikt. Dat lijkt me in te gaan tegen de geest waarmee dubbele nationaliteiten werden toegestaan.

Het basisprobleem is dat de juristen die met dit advies kwamen, klaarblijkelijk uitgaan van de gedachte dat het strafrecht primair is bedoeld om een mens zijn dwalingen te doen inzien, en niet, dat het is bedoeld om de maatschappij te beschermen tegen ongewenste deelnemers aan het maatschappelijk verkeer. Want wat zeg de RvS volgens het AD?

Een wet om het Nederlanderschap in te trekken van mensen die zich hebben aangesloten bij een terroristische organisatie heeft geen toegevoegde waarde. Sterker nog, het kan zelfs negatief uitpakken omdat het afnemen van het Nederlanderschap ervoor zorgt dat er geen strafrechtelijke bevoegdheden meer zijn. (..) Een wet om het Nederlanderschap in te trekken van mensen die zich hebben aangesloten bij een terroristische organisatie heeft geen toegevoegde waarde. Sterker nog, het kan zelfs negatief uitpakken omdat het afnemen van het Nederlanderschap ervoor zorgt dat er geen strafrechtelijke bevoegdheden meer zijn.

Dat element van heropvoeding blijkt uit de opmerking dat toegevoegde waarde ontbreekt.

Erger nog is mogelijk een implicatie van deze juristerij: als iemand door afstand te doen van zijn Nederlandse nationaliteit hier niet langer kan worden ‘heropgevoed’, is het belang van de staat juridisch ook verdwenen. Dat is raar. Omdat het inhoudt dat afstand van de Nederlandse nationaliteit het onnodig zou maken iemand in Nederland te straffen, zodat het een achterdeurtje zou kunnen betekenen om iemand aan alle rechtspleging in ons land te kunnen onttrekken. Het argument dat het recht daartoe dergelijke achterdeurtjes niet heeft ingebouwd, is precies mijn argument om ze daarom uit ons recht weg te houden.