In Venezuela loopt de spanning op na de eerdere halfhartige couppogingen eerder deze week. Maduro is nog steeds aan de macht, maar wankelt.

Eerst was er de actie van een dertigtal soldaten en daarna kwam de aankondiging van parlementsvoorzitter Guaido dat hij zichzelf beschouwt als interim-president. Alsof die chaos nog niet genoeg was, kreeg Guaido vanuit het buitenland diverse erkenningen van zijn geclaimde positie, waarbij die uit de rest van Zuid-Amerika en die uit de USA om voorrang van belang streden,.

Zolang in een complexe situatie als thans geen klaarheid komt of een tendens te ontdekken valt, kun je weinig anders doen dan context schetsen en dat mengen met wat verse of oude nieuwtjes. Eerst een oudje: Nederland heefg ter in de verte ook mee te maken. Niet alleen omdat we buurland van Venezuela zijn (Curaçao ligt er recht voor de kust), maar ook omdat we buurland Colombia als NATO-associée hebben. Sinds vorig jaar, en ook toen al meldde ik dat dat me niet lekker zat.

Atlantisch gezind Nederland zal nu al wel helemaal klem zitten, dus dat minister Blok zwijgt lijkt me een prima aanpak. De uitspraken van de EU in deze zijn wat mij betreft bepaald hilarisch, maar dat vind ik al snel als de EU over democratie begint. Overigens is hier weer sprake van een tamelijk bizarre omweg om zich toch voor Guaido uit te spreken, aangezien de man parlementsvoorzitter is, en president Maduro de macht van dat parlement kortwiekte nadat de oppositie bij verkiezingen circa 80 % va de zetels haalde. Dat nieuwe verkiezingen dat resultaat zouden herhalen betwijfelt niemand. Alleen wil het Venezolaanse leger dat helemaal niet weten:

De NOS lijkt zich wat te distantiëren van Maduro, wie men toch lang als sympathieke socialist beschouwde.

“Dit is ongetwijfeld de grootste uitdaging van Maduro’s positie tot nu toe”, zegt NOS-correspondent Marc Bessems vanuit Zuid-Amerika. “De man die zichzelf tot nieuwe president heeft uitgeroepen, heeft voor een hele agressieve aanpak gekozen en voorlopig met succes. Kijk maar hoeveel mensen de straat zijn op gegaan. Maduro lijkt nog niet zo goed te weten wat hij nu moet doen.”

Sowieso is er bij de NOS ditmaal sprake van veel verwarring welke kant in dezen op te springen. Niet alleen is Maduro een zelfverklaarde socialist (vindt men heel sympathiek), maar ook een volksonderdrukker (minpuntje). De USA van Trump (vindt men héél onsympathiek) dreigt met een interventie (pluspuntje?).

De Amerikanen hebben Maduro gewaarschuwd geen geweld te gebruiken tegen Guaido en de demonstranten, want als dat gebeurt dan liggen “alle opties” op tafel. “Daarmee suggereert de VS militair ingrijpen”, zegt VS-correspondent Arjen van der Horst. “En of dat nou bluf is of niet, het zet extra druk op Maduro. Washington grijpt op dit moment de crisis aan om Maduro pootje te lichten.”

Maar dat was buiten Rusland gerekend. Volledig in oude Koude Oorlog-stijl heeft Putin (vindt men heel onsympathiek) gedreigd met catastrofale consequenties (minpuntje?) mocht de USA inderdaad tot ingrijpen over gaan.

Rusland is een van de belangrijkste partners van het olierijke, maar economisch ingestorte Zuid-Amerikaanse land. De Russen hebben fors geïnvesteerd in de oliesector en hebben in de afgelopen jaren de militaire betrekkingen met Venezuela aangehaald. Vorige maand nog landden twee Russische strategische bommenwerpers die nucleaire ladingen kunnen dragen op de luchthaven Simón Bolivar, net buiten Caracas, voor een gezamenlijke oefening.

Voorlopig is de situatie dus complex. Een paar weken terug gingen er al geruchten dat het aantreden van de Braziliaanse president Bolsonaro door de USA zou worden aangegrepen om Maduro als Venezolaans president te wippen. Dat Maduro niets van Bolsonaro moet hebben liet hij vorige week nog met veel pathos weten. Bolsonaro op zijn beurt heeft weinig redenen om gestoorde socialisten een warm hart toe te dragen.

Maduro gaat ook via Twitter ernstig te keer:

No aceptaremos que imperio alguno nos imponga gobiernos por vías extra constitucionales. En Venezuela prevalecerá el respeto a la voluntad del pueblo, a la Constitución y la Soberanía. ¡Venceremos! pic.twitter.com/KwxIeAxnpO

— Nicolás Maduro (@NicolasMaduro) January 24, 2019

Het wordt daar heel spannend komend weekend.

---

Meer weten over Venezuela via Veren of Lood? Dat kan hier.