Frits Bosch maakt zich grote zorgen om het Nederlandse pensioenstelsel. Vandaar deze open brief aan een journalist die daar eens in dook.

Beste Cees,

Wat een fantastische uitzending op dinsdag 5 juli. Buitengewoon knap hoe je dit opgezet hebt. Ik heb er 25 jaar tussen gezeten en ik word er letterlijk onpasselijk van. “Baantjescarrousel, belangenverstrengeling, sector corruptie”. Je hebt het voortreffelijk duidelijk gemaakt.

Wat belachelijk dat Wouter Koolmees een trofee heeft gekregen wegens verdienste. Dat Rosenmöller je niet wil ontvangen is te gek voor woorden. We kennen hem nog van twintig jaar gelden toen hij nog Marxist en Trotskist was. Hij heeft zich inmiddels bekeerd tot het grote geld. Hij doet me denken aan Wim Kok: eerst links opkomen voor de gewone man, maar dan de switch maken naar de vette banen in de financiële wereld.

Rosenmöller heeft er mede toe bijgedragen dat ‘de kogel van ultra links kwam’. Hij voelt zich niet sterk, dat is duidelijk. Else Bos is walgelijk dat ze 2,5 ton zomaar mee kreeg bij vertrek; ik heb het nog veel zouter meegemaakt. Klaas Knot is een dwaas, een meeloper, Theo Kocken, Cardano is van de afdeling ‘eigen belang eerst”, Netspar is een waardeloze club die van belangenverstrengeling aan elkaar hangt. Ze kiezen elkaar op walgelijkheid uit, zodat de hele sector inderdaad corrupt is. Dat betekent dat  ze het nieuwe stelsel gewoon doorzetten tegen beter weten in. Wie de macht heeft, bepaalt. Zo is het ook hier.

Cees, ABP heeft ‘vergeten’ vele uitkeringen te plegen. Corrupt of administratief foutje, bedankt! Je toont aan dat de sector nog lang niet klaar is voor de omzetting. Who cares?! En dan te bedenken dat je slechts een tipje van de sluier hebt opgelicht, de hele juridische rompslomp, om van de beleggingen niet te spreken. Consultants ondersteunen de omzetting van harte. De miljarden kosten die hiermee gemoeid zijn, zijn uiteraard voor rekening van deelnemers.

Cees, Waar is Pieter Omzigt eigenlijk. Hij weet veel van pensioen (maar niets van institutioneel vermogensbeheer). Hij wil toch een een nieuw Sociaal Contract? Welnu, hier is je kans.  Hij is in geen velden of wegen te bekennen, of is hij weer overspannen? En waar is Mark Rutte? Onzichtbaar. Ook hier laat hij het geheel afweten.

Ik moet nog zien of de opstellers dit zouden doorzetten als hun eigen portemonnee ermee op het lijntje zou staan. “Heer Koolmees, u bent vormgever van het nieuwe stelsel . Welnu dan zult u bereid zijn om 30% van uw salaris in te zetten dat het lukt. Als het niet lukt bent u gedurende vijf  jaar 30% van uw salaris kwijt.” Dat is het principe van koning Hammurabi (1795-1750 v.Chr). Als er een nieuwe brug gebouwd was liet hij de makers en architecten er langdurig onder slapen. Er moet evenwicht zijn in de risicoblootstelling.

Cees, is het ‘t allemaal waard? Nee natuurlijk niet! Het nieuwe stelsel legt de beleggingsrisico’s enkel bij de deelnemers, dank u wel. We leven momenteel in een bear market, terwijl deelnemers nul, noppes, nada van het jaarlijks 7% beleggingsrendement hebben gekregen, zelfs indexatie was hen niet gegund. Wel de lasten, niet de lusten. Stel je voor dat je zelf geld belegt en na 18 jaar wil je het cashen, maar de beleggingsinstelling zou zeggen: “helaas kunnen we niet uitkeren, want de rente is fors gedaald”. Absurd. Koolmees vind het heel normaal “het is zo afgesproken”. Driewerf f*ck you! Het is allemaal te schandalig voor woorden. Het is niets minder dan roof. Diefstal, dus.

“Het vertrouwen moet eerst hersteld worden aleer verder gegaan wordt met het nieuwe stelsel”, werd gezegd door een onderzoeker. Ja, dat vind ik ook. Kom dan eerst maar eens over de brug met die 7% over de afgelopen 18 jaar. Dat is een smak geld van hier tot Tokio. Dan praten we verder. Het vertrouwen keert niet terug, nooit niet, het wordt alleen maar minder. Maar ja, wat geeft ‘t, het past in het algehele rijtje.

Cees, wat hier aan de orde is noemen we het agency probleem. Dat komt er op neer dat de onkundige opdrachtgever (pensioenfondsdeelnemers) aan een deskundige (pensioenfonds en vermogensbeheerders) opdracht geeft om in goed vertrouwen  ingelegd geld te beheren. Dat doen ze veelal  goed, maar soms ook niet goed omdat het belang van de opdrachtgever vermengd wordt met het belang van de deskundige uitvoerder. Dan gaat het fout zoals hier. Dit gebeurt op velerlei vlakken, zoals ook op regeringsniveau en burgers. De burger blijkt inderdaad niet deskundig te zijn, zie dat voor de vierde maal deze minister-president aan het roer zit.

Cees, dat pensioendeelnemers dit allemaal over hun kant laten gaan vind ik onbegrijpelijk. We praten hier wel over 1,8 biljoen euro. De boeren laten hun tanden zien. Het is de hoogste tijd dat pensioendeelnemers hun voorbeeld volgen.

Cees, veel succes. Ik ziet uit naar je volgende uitzending!

Met vriendelijke groeten,

Frits Bosch

---

Frits Bosch is macro-econoom en socioloog, auteur van “In Holland staat een huis, onbehagen bij de elite” en “Schaft ook Holland zich af?”, “Wereld op een keerpunt” en “Feminisme op de werkvloer”.

Meer van Frits Bosch vindt u hier.