De ChristenUnie acht het de christelijke kern van haar politieke taak om zwakkeren te helpen.

De ChristenUnie onderscheidt zich echter van andere linkse partijen – die uiteraard ook voor de zwakkeren willen opkomen – doordat de ChristenUnie qua zeden en normen conservatief is, zodat in de combinatie ervan de ChristenUnie een opvallende aandacht voor de prostituee heeft: de prostituee is bij uitstek de ‘zwakkere’ die de ChristenUnie wil ‘redden’ van haar ‘destructief’ losbandig bestaan in een ‘criminogeen’ milieu (hetgeen ongetwijfeld met Jezus’ voorbeeld in de Bijbel te maken zal hebben: boven alles wordt Jezus er geportretteerd als iemand die tollenaars en hoeren niet uitstootte maar redde van hun dwaalweg).

Eerder al heb ik er op gewezen dat vanuit de VS een christenfundamentalisme is geëxporteerd naar de rest van de wereld. In Afrika voert deze een opvallend succesvolle strijd tegen homoseksualiteit en in Europa een opvallend succesvolle strijd tegen prostitutie. De ChristenUnie is in wezen het Nederlandse filiaal van dit Amerikaanse en onverdraagzame protestants fundamentalisme.

Het listige plan van Segers
Gert-Jan Segers is de woordvoerder van ChristenUnie voor onder meer prostitutie en hij is daarin zeer fanatiek: hij maakt het ene antiprostitutiewetsvoorstel na het andere en hij lijkt vastbesloten niet te rusten totdat er geen prostitutie meer bestaat in Nederland. Het is misschien opmerkelijk dat andere – seculiere! – partijen zijn christenfundamentalistische wetten mede-ondertekenen en hij dus veel succes heeft in zijn gelovige strijd tegen de zonde, maar hij beseft dan ook terdege dat hij niet met zijn ware opvatting/geloof naar de andere partijen en de samenleving moet maar dat hij zijn strijd tegen prostitutie moet verkopen als strijd tegen mensenhandel waar immers iedereen tegen is (al staat in het partijprogramma van de ChristenUnie heel eerlijk dat de ChristenUnie prostitutie helemaal wil verbieden omdat het “mensonwaardig” werk zou zijn).

Segers’ doel – en daar is hij ook niet geheimzinnig over – is het Zweedse model in te voeren in Nederland: dat is het verbod op prostitutie door middel van het strafbaar stellen van de vraag naar c.q. de koop van seksuele diensten. Hij weet dat de meerderheid van het parlement en de bevolking geen verbod op prostitutie wil, zodat zo’n wetsvoorstel geen zin heeft: zijn plan om toch tot dat verbod te komen is daarom listiger, namelijk beetje bij beetje, en ik zal laten zien dat hij daarmee zijn doel wel zal bereiken zolang de rest van het parlement en de Eerste Kamer zo naïef blijft om slechts naar de ogenschijnlijk goede intenties van zijn wetsvoorstellen te kijken en niet naar hoe een en ander in de praktijk zal uitpakken.

Een ernstig vermoeden van mensenhandel
Nu weer heeft hij een wet gemaakt die de klant strafbaar stelt indien hij gebruik maakt van een uitgebuite of gedwongen prostituee. Wat Segers betreft is hiermee al – op listige wijze – het totaalverbod bereikt, want volgens Segers bestaat er geen vrijwillige prostitutie zodat op grond van deze wet iedere hoerenloper de gevangenis in gaat (en anders dan slechts een hoge boete voor de klant, zoals nu Frankrijk gaat doen, voorziet Segers wetsvoorstel niet in de mogelijkheid van een boete maar moet de hoerenloper echt de gevangenis is). Maar daarmee krijgt hij nog geen meerderheid.

Het zou in deze vorm ook in strijd met het fundament van het strafrecht zijn omdat schuld verwijtbaar moet zijn om tot een veroordeling te kunnen komen (de klant moet kunnen weten dat hij de wet overtrad), al is dat fundament eerder al gesloopt bij het strafbaar stellen van betaalde seks met iemand van nog geen 18 (ook al kan de klant nooit de leeftijd van een prostituee weten). In het oorspronkelijke wetsvoorstel moest de klant “een redelijk vermoeden” van misbruik hebben om veroordeeld te kunnen worden, maar om GroenLinks over de streep te trekken is dat “een ernstig vermoeden” geworden.

Prostitutie = mensenhandel
Maar hoe je dat aspect ook formuleert, het blijft een clausule die heel vrij kan worden geïnterpreteerd. Voor bv. veel feministen en Segers zelf is reeds het feit dat iemand seksuele diensten aanbiedt al reden een zeer ernstig vermoeden van misbruik te hebben, omdat zij niet geloven dat iemand dit “mensonwaardige” werk vrijwillig kan doen. Ook herinner ik me berichten ten tijde van het sluiten van het Zandpad te Utrecht op grond van “signalen van dwang” dat prostituees klaagden dat zedenrechercheurs opeens alles interpreteerden als een signaal van mensenhandel: veel vrienden in je telefoon, weinig vrienden in je telefoon, veel contant geld op zak, weinig contact geld op zak, het was allemaal opeens een ‘signaal’ van mensenhandel (en ik heb al eens betoogd dat een zedenrechercheur in feite moet aannemen dat elke prostituee wordt gedwongen om niet bij voorbaat een geval van dwang uit te sluiten en dus mogelijk te missen). Als de rechter meegaat in deze gelijkstelling van prostitutie met mensenhandel door de feministen, de zedenrechercheurs en de initiatiefnemers van de wet, dan zal nog steeds elke hoerenloper die voor de rechter wordt gebracht de gevangenis indraaien. Als alle prostitutie mensenhandel is, dan dient immers elke hoerenloper een “ernstig vermoeden” te hebben dat zijn prostituee wordt gedwongen of uitgebuit.

Arbitraire criteria
Dat is waarop Segers nu hoopt. Er is echter kans dat niet elke rechter zal willen meegaan in de opvatting van Segers en co dat elke prostituee wordt gedwongen of uitgebuit. Wat dan wel zal tellen als signaal van mensenhandel die de klant had moeten oppikken, is echter totale willekeur. Zo wordt telkens het voorbeeld van blauwe plekken, een ongure locatie en lage prijzen genoemd. Maar dat laat vooral wereldvreemdheid bij de wetgever zien; deze (en andere) criteria zijn volstrekt arbitrair. Juist pooiers hebben kennis van en oefening in het hanteren van martelmethoden die geen zichtbare wonden of plekken op het lichaam van de vrouw achterlaten: hij wil immers zijn handelswaar niet beschadigen dus minder aantrekkelijk maken of het risico lopen de aandacht van de politie te trekken.

Omgekeerd kan iedereen zich wel eens stoten of vallen en hoeft een blauwe plek niets te betekenen (het Zandpad kende een verloop van vele duizenden vrouwen en is mede gesloten omdat één vrouw een blauwe plek had, maar zullen we bij een willekeurige groep niet-prostituees van een paar duizend personen dan niet één met een blauwe plek aantreffen?). En door het de illegaliteit indrijven van prostitutie (door bv. het Zandpad te sluiten) dwingt men vrouwen die willen doorwerken naar ongure locaties, temeer buren snel onraad ruiken als een vrouw vanuit een appartement werkt en de hele dag mannen voor een kort bezoek krijgt: ongure locaties zijn aldus min of meer ‘normaal’ geworden in de branche vanwege het prostitutieonvriendelijke overheidsbeleid zonder dat daarbij een pooier aan te pas komt. En waarom zouden pooiers hun koopwaar voor onder de marktprijs verkopen? Men heeft waarschijnlijk de vergelijking met helers gemaakt, maar die verkopen hun gestolen waren onder de marktprijs omdat ze er zo snel mogelijk van af willen. Pooiers willen daarentegen natuurlijk helemaal niet zo snel mogelijk van hun ‘melkkoeien’ af.

Een vergelijking met drugs lijkt dan geschikter: drugs zijn relatief duur omdat ze illegaal zijn, zodat de afnemer in feite ook betaalt voor het risico voor de dealer om de gevangenis in te draaien. Zo ook zou je dan kunnen concluderen dat als de prostituee wordt gedwongen, de klant extra zal moeten betalen omdat de pooier niet voor een fooi de bak in wil draaien. Kortom, je kunt alle kanten op met ‘signalen van mensenhandel’: in werkelijkheid is alles en niets een signaal van dwang. En dat is dan inzake dwang: uitbuiting, bij welke omstandigheid de klant ook de gevangenis indraait volgens het wetsvoorstel, ligt nog verder uit het blikveld van de klant: hoe kan de klant nu weten wat de prostituee met zijn geld gaat doen en of zij dus wordt uitgebuit? Hoe het oordeel van de rechter zal luiden, het zal dus altijd zijn gebaseerd op volstrekte willekeur.

Mijn voorspelling
Reeds die totale willekeur – je weet als klant nooit wanneer je een “ernstig vermoeden” had moeten hebben – kan reden geven dat prostituees bijna geen klanten meer kunnen krijgen, zodat Segers al grotendeels in zijn opzet is geslaagd. De kans is echter groter dat menig rechter de hoerenloper gaat vrijspreken vanwege te weinig ondubbelzinnige signalen van mensenhandel zodat de klant naar het oordeel van de rechter geen “ernstig vermoeden” kon hebben.

Dan voorspel ik dat Segers woedend zal reageren, omdat hij steevast van de rechters de zwaarste straffen voor alle hoerenlopers eist (zoals hij ook uit zijn vel schoot toen een rechter een hoerenloper die seks had met een minderjarige slechts een symbolische straf oplegde omdat die hoerenloper niet wist dat zij minderjarig was, de Nederlandse bevolking ook dan zal proberen op te jutten tegen de rechters – sowieso houdt het volk er niet van dat rechters verdachten vrijspreken (want elke verdachte zal het wel gedaan hebben en heeft ook zonder proces al de zwaarste straf verdiend) – om dan een wetsaanpassing voor te stellen die de rechter minder vrijheid zal geven om geen zware straf aan elke hoerenloper op te leggen.

Dat zal hij dan blijven herhalen, net zolang de klant zo is gecriminaliseerd dat hij niet meer aan strafvervolging zal kunnen ontkomen en hij uit angst met een wijde boog om elke prostituee zal lopen. Dan is Segers christelijke roeping volbracht: dan zal de zonde ende schandvlek der prostitutie geheel zijn verdwenen.

---

Dit essay verscheen eerder op Geband van Joop