DE WERELD NU

Ombudspolitiek is een weerzinwekkend concept

energierekening, Corona, Minister, Politiek bedrog, Oekraïne, Lage inkomens, Mondkapjesdeal, Rutte4, betrouwbaarheid, Vertrouwen, klimaathoax, Stikstofbeleid, Zwak kabinet, Begroting, politiek, APB2022, Asielmigratie, Rutte4, Rel rond Arib, Extremisme, NL2023, gezinsleven, Formatie2024

De reden dat ik ombudspolitiek weerzinwekkend vind is niet gelegen in wat het veronderstelt te doen, maar tegen de rol die men voor zichzelf ziet.

Het begrip ombudspolitiek wordt gehanteerd door de Haagse gemeentepoliticus Richard de Mos, en werd vorige week in Elsevier instemmend aangehaald door columnist Geerten Waling. Mijn probleem zit niet bij de benadering van De Mos; wèl bij de analyse en consequenties van het betoog van Waling. Dat werd door de redactie van Elsevier aangeprezen als een analyse van de algemene vraag wat een goed politicus is?

Waling begon een vrij warrig betoog waarin hij Pieter Omtzigt naar voren trok als model voor de nieuwe beschermer van de inwoners van Nederland tegen de overheid. Hoezeer die observatie ook correct lijkt gezien de Toeslagenaffaire en aanverwante zaken waarover Omtzigt zich bij voorkeur druk maakt. Dat is een grote stap, met een heel statistisch uitgangspunt. Waarom zouden de inwoners van ons land bescherming behoeven tegen de overheid? Waling leek de enormiteit van zijn uitgangspunt niet te begrijpen, en dat is een veeg teken.

Er zijn vanuit het perspectief van de inwoners in essentie maar twee visies op het bestaan van een staat:

  • als hun baas
  • als hun dienaar

In het eerste geval ben je als inwoner eigendom van de staat. Niet helemaal letterlijk, (hoewel de D66-attitude om uw organen te kunnen oogsten zonder voorafgaande weigering erg ver in deze richting gaat) maar het is het eerste stapje naar totalitarisme. Totalitaire staten hanteren zonder uitzondering deze attitude, en ontlenen er bovendien hun bestaansgronden aan. De staat is dan een onafhankelijke functionerende entiteit geworden.

De staat als dienaar van de inwoners heeft te maken met het concept burgerschap, en bij burgerschap gaat het meer om verplichtingen tegenover andere burgers dan om verplichtingen tegenover de almacht van het staatsapparaat. De staat is dan derhalve een afgeleide van een ander groot concept, en geen onafhankelijk functionerende entiteit. Verplichtingen waarmee de staat de afgesproken vervulling van dat burgerschap afdwingt[1], laten onverlet dat de bedoeling is het maatschappelijk verkeer in goede banen te leiden. Ten dienste van de burgers.

Ombudspolitiek doet teveel denken aan de politicus als bemiddelaar tussen volk en hemelse machten – de oorspronkelijke wijze waarop godsdiensten functioneerden. Binnen de gemeentepolitiek is dat heel verdedigbaar – de inwoners zijn niet altijd even mondig, de politicus staat dichter bij de burgers, en er zijn nòg hogere machten die van invloed zijn op wat binnen een gemeente aan beleid wordt gevoerd.

Maar op nationaal niveau in een soeverein land zou dit uit den boze moeten zijn. Het al met dedain genoemde D66 heeft als excuus dat het de EU als de hogere macht ziet (met henzelf inderdaad als de priesterkaste die daarvan de lof zingt), maar wie Nederland als soeverein land behouden wil, en totalitarisme afwijst, kan geen ombudspolitiek propageren aangezien de behoefte daaraan in gaat tegen de principes waarop een soevereine democratische rechtsstaat behoort te zijn gefundeerd.


  1. Dit is waar libertariërs een afwijkende visie hebben. Zij zien in de meest extreme vorm èlke staatsbemoeienis als een baas-onderdaan verhouding.

3 reacties

  1. BegrensEuropa! schreef:

    De rol van Omtzigt in de toeslagenaffaire draagt de kenmerken van ombudspolitiek maar toont tevens de beperkingen ervan. Het toeslagensysteem is onwerkbaar. Dat leidt tot grootschalige fraude. Dat leidt op haar beurt weer tot “uitwassen” om die fraude in te dammen. Er zou sprake zijn van ‘racisme’ in de systematiek van de opsporing. Dat is natuurlijk maar de vraag, want er werd gekeken naar de dubbele nationaliteit als fraudeherkenningsfactor. Daar zijn goede statistische redenen voor. Die iedereen uit eigen waarneming kan bevestigen. Turken, bij voorbeeld, bezien de staat en dus de belastingdienst ongeveer net als belgen. Belgen hebben als excuus hun Habsburgse geschiedenis. In Nederland bestaat er een (niet bij iedereen) breed gedragen)traditie om zonder morren je belasting te betalen en geen misbruik te maken van overheidsvoorzieningen. De Belastingdienst moet voorkomen dat het een imagoprobleem krijgt. Want dat zal de belastingdruk bij diegenen die er nu toch al zwaar onder gebukt gaan alleen maar versterken. Zo ontstaan vicieuze cirkels. En die buig je niet zomaar even om. Ombudspolitiek houdt echte politiek in de luwte en leidt tot clientelisme. Probeer u maar eens voor te stellen dat Omtzigt een turk was.

  2. carthago schreef:

    Mooi artikel, dank hannibal.
    Ombudspolitiek versterkt nb ook politiek opportunisme..Vooral tegenwoordig in samenwerking met de EU staatsomroep is dat een wel heel giftige cocktail.

  3. Erik O. schreef:

    Er zijn vanuit het perspectief van de inwoners twee visies op “De Staat” volgens Hannibal
    Eén daarvan is als baas waarbij de inwoners dan eigendom zijn van de staat. Eigenlijk zijn wij, de inwoners, dat al sinds 1302, het jaar dat paus Bonifatius zijn bulla Unam Sanctam publiceerde en de twee opvolgende “bullas” door twee opvgende pausen.
    Het is een heel lang verhaal en bijna niet te doorgronden of beseffen, temeer daar we in dit systeem zijn opgegroeid. Ons eigendomsrecht ligt wel degelijk bij de staat. De staat zoals wij denken dat deze bestaat, is allang niet meer. De westerse “democratieën zijn verworden tot corporatieve entiteiten. Die staat us dus reeds lang die onafhankelijke functionerende entiteit geworden. Wij zijn middels ons BSN als eigendom van deze entiteit gebrandmerkt. Bij onze geboorte krijgen wij dit brandmerk en vertegenwoordigen vanaf dan een bepaalde economische waarde, een soort aandeel, dat als onderpand wordt gebruikt als basisfinaciering van de staat. Deze vertegenwoordigde waarde is feitelijk ons/uw eigendom.
    Echter; in ons zevende levensjaar worden wij officieel “doodverklaard” volgens een oude maritieme wet: vermist op zee.
    Daarmee komt onze intrensieke waarde aan de staat te vervallen en worden wij allemaal door de schulden die de staat maakt tot slaaf gemaakt.
    Het geld dat we lenen hij de banken, waar onze staatsschulden en via de BIS bank ook onze bij geboorte verkregen waarde, moeten wij met rente terug betalen. Raafspensionaris Johan de Witt vond de lijf- of losrente uit waarmee de de geldelijke waarde kon worden berekend in relatie tot de verwachte levensduur van een mens.
    Door ons op 7 jarige leeftijd te laten “overlijden” vervalt dit bedrag aan de staat, want wie maakt er nou voor zijn 7e een testament.
    Ergo Hannibal,you hit the nail on the head.