Obsessies en sociale vervlakking
De heersende obsessies met emoties leiden opmerkelijk genoeg tot een sterke socaile vervlakking van normen en waarden, omdat men niet meer in staat blijkt een differentiatie tussen feiten te hanteren.
Vanmorgen zag ik op Teletext dit stukje verschijnen:
Het is geen onderwerp om lichtzinnig of badinerend over te doen. Toch geeft een bericht als hierboven na nauwkeurige lezing een heel onprettig gevoel van oprijzende nekharen. Waarom? Omdat we hier zien dat seksuele intimidatie vrijwel op één lijn wordt gesteld met verkrachting. De nonchalante wijze waarop de laatste zin is toegevoegd onderstreept dat dat ook wel belangrijk is. Dit zou te walgelijk voor woorden moeten zijn, maar het is een logisch gevolg van het aanmerken van veel zaken – zoals ongewenste aanrakingen – als een vorm van verkrachting.
Door relatief minder zware problemen eveneens tot zwaar probleem te verheffen ontstaat een heel ongewenste dynamiek. Dat werkt zo: als een ongewenste aanraking bijna net zo erg is als een verkrachting, is een verkrachting nauwelijks erger dan een ongewenste aanraking. Zo gesteld kantelt het perspectief plotseling, en zullen mensen protesteren tegen de vergelijking. Maar tegen dat een ongewenste aanraking bijna hetzelfde is als een verkrachting zal men niet snel bestrijden. Dit signaleert een nieuwe glijdende schaal.
De terloopsheid waarmee de NOS verkrachting in bovenstaand berichtje toevoegde aan een lijstje zaken die fout gaan in de medische wereld, illustreert dat de redacteur die het schreef dat overzicht en het juiste morele kader heeft verloren. Dat is onmiskenbaar een gevolg van een heersende mening die een ongewenst kader van sociale vervlakking tot gevolg heeft.
Het is illustratief voor een maatschappij waar moordenaars met steeds meer mildheid worden behandeld, maar waar men voor een niet-betaalde verkeersboete enige weken zwaar kan krijgen. Wat daar uit blijkt is dat ook de mensen die de wet dienen te handhaven en moeten oordelen, zijn of worden aangetast door deze morele verrotting.
Het systeem werkt op dit moment zo, dat men de lagere categorieën van misdragingen strenger wil bestraffen, maar langere bestraffingen als onmenselijk ziet. Door het een met éénoog te beschouwen, en het ander met het andere denkt het brein dat hier niets mis gaat, maar door beide ogen tegelijk te gebruiken gaan de schaalverschillen u binnen de kortste keren schele hoofdpijn bezorgen. Maar vrijwel niemand doet dat nog, en dat is funest. Het morele oordeel over de relatieve ernst van maatschappelijke misdragingen komt hiermee steeds verder onder druk, en nieuwssnips als hierboven drukken dat ernstiger uit dan men lijkt te willen beseffen.
De ironie wil dat dat het onderzoek waarop dit nieuwsberichtje is gebaseerd stamt uit een wereldje dat aan hetzelfde probleem leidt, al is dat in die omgeving helaas moeilijk te vermijden. Want eerdere onderzoeken lieten al zien dat de mores in de medische wereld wat betreft keurig en moreel correct gedrag op lichamelijk vlak sterk te wensen over laten, en dit meest recente onderzoek bevestigde dat daarin geen verbetering merkbaar is. Wat je kunt verklaren – iets dat niet verontschuldigt!! – door de lagere drempels aangaande lichamelijkheid in het medische vak.