DE WERELD NU

Niet of, maar wanneer

De regels van de hinkelrace richting ravijn – voor geblinddoekte terminale patiënten met een verstandelijke beperking – zijn weer veranderd, zo lijkt het. Alsof het nog niet genoeg was, is de chaos over Griekenland nog verder toegenomen. En ook Portugal is terug in de race.

Dat Spanje nog steeds geen bailout heeft aangevraagd kan nog alleen geweten worden aan de juridische problemen die Duitsland met zijn grondwet (en daardoor het BVG in Karlsruhe) heeft, maar dat heb ik u al eerder verteld. Nieuw is dat een onafhankelijke Ierse parlementariër zich met een klacht tot het Europese Hof in Luxemburg heeft gewend, dat zijn klacht in behandeling genomen heeft.

Het voordeel van al dit uitstel is echter dat er steeds meer vuil boven komt drijven. Dus het zou niemand mogen verwonderen dat Spanje zijn gestelde begrotingsdoelen niet halen gaat. Men heeft een gat in de sociale fondsen ontdekt: dankzij een put van 9,5 miljard zal het tekort voor 2013 geen 6,3% maar zeker 7,3% GDP bedragen. Negatieve cijfers uit Frankrijk deden zowel de euro (tegenover de dollar) als de Europese beurzen kelderen.

Portugal
Ook Portugal is terug in de race. Weliswaar is de Portugese regering er in geslaagd over de eerste 9 maanden van dit jaar het lopende tekort met 20% terug te brengen, maar dat is vooral te danken aan een eenmalige greep in de sociale fondsen, die naar de staatskas werden overgeheveld. Onplezierig genoeg verminderden namelijk ook de belastinginkomsten met 4,9%. Weliswaar zijn de eisen die Portugal werden gesteld bij gelegenheid van haar bailout verzacht, maar het heeft de speelruimte van de Portugezen niet verbeterd. Portugal zit in de diepste recessie sinds de jaren 70, met weinig hoop op structurele verbetering.

Griekenland
In Duitsland werd gisteren bericht dat Griekenland twee jaar verder uitstel krijgt. Tenminste, als de Grieken het eens worden met de Trojka. En Griekenland zou Griekenland niet zijn als het op dit punt weer fundamenteel mis lijkt te gaan.

In Griekenland is maandagavond een regeringscrisis uitgebroken. Niet heel vreemd voor een land dat niet gewend is aan coalitieregeringen, zeker niet als de partners de voormalige aartsvijanden PASOK en ND zijn, aangevuld met het plaatselijke mengsel van D66 en GroenLinks, Democratisch Links (echt waar!) geheten. DL heeft aangekondigd het deel van de Trojka-eisen dat de uitkeringen na ontslag limiteert, niet voor haar rekening te zullen nemen, en er in het parlement tegen te gaan stemmen. Dat PASOK zich hierbij zou aansluiten was daarna nog slechts een kwestie van tijd, en inderdaad. Aangezien de regering voornemens was zowel de overeenkomst als de geëiste hervormingen en bloc in één enkele wet door het parlement te jagen, om te voorkomen dat oppositiepartijen allerlei verleidelijke amendementen indienen, is er nu een probleem. Een groot probleem.

Nieuwe Griekse verkiezingen
Als het parlement de overeenkomst met de Trojka afwijst valt de regering. Dat premier Samaras al een beroep op het gezonde verstand van zijn coalitiepartners heeft gedaan is een veeg teken. Dat PASOK-leider Venizelos met rechte rug verklaarde dat Griekenland zich niet de wet laat voorschrijven was een ander. Venizelos doelde overigens op een Duitse eis dat de volgende tranche van de 2e bailout, alsmede de toekomstige belastinginkomsten, op een geblokkeerde rekening zouden worden geplaatst, teneinde drukmiddelen beschikbaar te hebben in geval van tegenvallers. Logisch, maar explosief.

Als de regering-Samaras valt komen er nieuwe verkiezingen, en is het hoogstvermoedelijk game-over. Anti-EU-partij SYRIZA leidt de peilingen met 31,5%, met een voorsprong van ruim 4% op ND. Als klap op de vuurpijl komen de fascisten van de Gouden Dageraad ook steeds sterker omhoog in die peilingen. Ze zijn nu de derde partij van het land, met een potentieel van een kwart van de stemmen.

En zo hobbelen we verder naar het einde. Je moet toch wel krankzinnig zijn als je denkt dat de EU hier nog in één stuk uit zal komen. Buitenstaanders zijn wel wijzer. Nadat begin dit jaar al de Bulgaarse premier vanwege de Europese chaos deelname aan de euro in de ijskast zette, sprak eerder deze week ook de (degelijke) Russische ex-minister van financiën Kudrin de verwachting uit dat zowel Spanje als Griekenland de euro middels een faillissement zullen verlaten. In de leiding van de EU worden dergelijke verstandige mensen node gemist.

Het einde van de Eurozone in de huidige vorm is niet langer een kwestie van of, maar van wanneer.

Voor wie trouwens de illustratie boven dit stuk herkende, hier vindt u de gehele sketch (zeer aanbevolen!). Als je niet zeker wist dat het 40 jaar geleden was opgenomen, zou je denken dat het speciaal voor deze gelegenheid was gemaakt.

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.