Dat de val van Aleppo het einde van de Syrische burgeroorlog in zou luiden had ik voorspeld en ook recent al wat vaker benadrukt. Maar wat nu overhoop wordt gehaald tart elke verbeelding. Bovendien gaan de gebeurtenissen enorm snel.

Na de val van Aleppo lijkt het Syrische leger nu haast te maken met een verdere opmars richting Idlib. Logisch, want nu rustig aan doen geeft de rebellen de kans zich te hergroeperen.

Turkije
Allereerst was daar maandagavond het bericht dat de Russische luchtmacht Turkije steunde bij haar belegering van al-Bab (IS). Tot groot enthousiasme van de Syrische staatsmedia. Wat precies in Astana (zie hier uitgebreider) is bereikt is niet in de westerse pers terug te vinden, maar dat Rusland, Iran en Turkije spijkers met koppen gaan slaan is evident door de gebeurtenissen. Het bericht vandaag dat Rusland en Turkije samen een algemene wapenstilstand in Syrië bepleiten is daar opnieuw een bijna schokkend voorbeeld van. Als die wapenstilstand inderdaad vanavond ingaat en redelijk wordt nageleefd, is dat opnieuw een grote diplomatieke overwinning voor Rusland, terwijl Turkije het genoegen heeft de USA in het gezicht te kunnen spugen.

Opvallend is hoe Turkije van kant veranderde. Nog vorige maand kreeg het land er in de Russische pers van langs als zou het IS steunen. Heel waarschijnlijk terecht. Maar maandag was daar ineens het bericht dat het Erdogan-regime de USA er van beschuldigd IS te steunen. Evenzeer vermoedelijk terecht. Dat Turkije nu schijnheilig doet alsof het allemaal het idee van de USA was, is voor de regering Obama extreem pijnlijk.

Massagraven
De USA, en speciaal de regering-Obama, zit ondertussen tot haar nek in de problemen met de afloop zoals die zich nu in Syrië ontwikkelt. In Oost-Aleppo zijn massagraven ontdekt. Oost-Aleppo was lang het bastion van ‘gematigde rebellen’, en wat die gematigdheid nu precies inhield wordt steeds duidelijker. Meer dan meewerken aan de van van president Assad kan het niet geweest zijn. Het Belgische Knack schrijft over de gevonden lichamen:

‘Velen van hen missen lichaamsdelen, de meesten kregen een kogel in het hoofd’, vervolgt de woordvoerder – die stelt dat deze vondst wellicht ‘nog maar het begin’ is. Daarnaast werden in Oost-Aleppo ook zeven grote munitiedepots ontdekt, waarmee meerdere infanterie-eenheden van wapens voorzien konden worden.

Die munitiedepots zijn een volgende bron die de Amerikanen problemen geven gaat. Zie onderstaand filmpje:

HUGE! One of the biggest arms depots found in eastern #Aleppo worth billions of dollars! pic.twitter.com/KF9Tr8rc3q

— Hamosh (@Hamosh84) December 26, 2016

Zielig?
Niet bepaald een arsenaal van enige onbemiddelde opstandelingen die zielig waren. Niet in militaire zin in ieder geval. De omvang van de arsenalen impliceert ook nog iets anders. Namelijk dat net nogal meeviel met de zieligheid van de in Oost-Aleppo ingesloten strijders en bevolking. Als dergelijke arsenalen konden worden opgebouwd, was er ook voldoende voedsel beschikbaar. Niet voor niets hebben we bij de opnames van geëvacueerde rebellen geen beelden gezien van uitgemergelde opstandelingen die tijdens de belegering waren uitgehongerd. Wees er verzekerd van dat als er maar een paar waren geweest, de internationale media die met verve in beeld hadden gebracht. Het maakt het VN-discours over de zieligheid van de belegerden op zijn minst verdacht, om niet te zeggen: ongeloofwaardig.

Saudi-Arabië
Wat betreft ongeloofwaardigheid is er nog een ander probleem dat de USA in het gelaat staart: president Obama heeft grotelijks gefaald in zijn Syrië-politiek. De Arabische wereld vertrouwde Obama om het tot een goed einde te brengen, en hij heeft volledig, maar dan ook volledig gefaald. De vredesbesprekingen in Astanazetten zowel de USA als de Saudi’s buiten spel, en de huidige gebeurtenissen wrijven dat er heel hard in. Saudi-Arabië startte zopas een campagne om geld bijeen te brengen voor de vluchtelingen in Syrië. Gezien de arsenalen die gevonden werden, en die ongetwijfeld uit Saudische bron voortdurend werden aangevuld, kun je dit niet zien als een humanitair gebaar. Eerder is het een signaal dat de Saudi’s er hun handen van aftrekken, en het voortaan aan anderen overlaten de rebellen te steunen. Dat koning Salman er uit eigen middelen 20 miljoen riaal in stopte zegt me niets. Sowieso zijn de staatsfinanciën voor het koningshuis daar een kwestie van vestzak-broekzak, en bovendien is het bedrag voor Saudische begrippen vrij bescheiden.

Israël-resolutie VN
Maar er is meer dat Saudi-Arabië en de USA hebben te verhapstukken als het om Syrië gaat. En eigenlijk de hele soennitische Arabische wereld. Dat wordt duidelijk als je nadenkt waarom Obama genegen was een Arabische anti-Israël motie te laten passeren. Zoals in dit uitstekende stuk wordt betoogd is het een kleinzielige manier van doen, maar de indiening er van ruikt naar eerder overleg. Egypte heeft afgelopen maanden goed met zowel Israël als Syrië samengewerkt, en nu de Syrische burgeroorlog bijna voorbij is, moeten er wat losse eindjes worden weggewerkt. Zoals haar verstoorde relaties met de rest van de Arabische wereld. En speciaal een opgelaaid conflict met de Saudi’s, die zelfs zover gingen aan te kondigen dat de jaarlijkse subsidies van ettelijke miljarden van het koninkrijk aan Egypte ouden worden stopgezet.

De relaties van Obama zijn persoonlijk altijd opvallend goed geweest als het ging om Saudi-Arabië. De genereuze donaties aan de Clinton-stichting en de daaropvolgende wapenleveranties kun je daar evenmin los van zien. Het lijkt er sterk op dat Obama bij het laten passeren van die Veiligheidsraadmotie sterk met zijn eigen toekomst bezig was. Alles hangt samen, en ongelukjes bestaan niet. En hoe kleinzielig iemand ook is, als die kleinzieligheid kan worden gecombineerd met persoonlijk voordeel op langere termijn, wordt het uitvoering geven aan dergelijke complotten pas echt onweerstaanbaar. Obama zet daarmee tegelijkertijd een hypotheek op de toekomstige invloed van de USA in het MO. Dat Rusland zich er de komende jaren veel nadrukkelijker zal kunnen doen gelden, is meer te danken aan de fouten van Obama dan aan het MO of wat Trump nog zou kunnen doen.