Gisteravond bleek RTLNieuws, onvermoeibaar strijdend tegen de declaratiecultuur bij de overheid, al struikelend in haar eigen mes(t) te zijn gevallen. Ook adjunct-hoofdredacteur Pieter Klein bleek namelijk in de opgevraagde stukken te worden genoemd, op een wijze die tegen de regels in ging. Maar het vlotte Mea Culpa van RTL-hoofdredactuer Harm Taselaar moet iets ernstigers maskeren.

Ongetwijfeld zal er in hoge ambtelijke Haagse kringen gisteravond stevig gegniffeld zijn, maar terecht is dat niet. De kruistocht van RTL gaat me soms te ver, maar er komen ook interessante dingen boven. De zonnebril van Wouter Bos is spreekwoordelijk geworden, en er is meer opgedoken dat een zonnebril gebruiken kon. Dat de RTL-onderzoeksredactie nu ook de ambtelijke top heeft doorgelicht is prima, maar het einde is daarmee wel bereikt wat mij betreft. Het enige dat nog boven kwam, is dat een paar ambtenaren te zeer gewend zijn geraakt te kunnen declareren, en een stevige tik op hun vingers verdienen. Voortaan is het jaarlijks opvragen van de gegevens en die incidenteel eens doorlopen – alsmede een geregelde steekproef bij de brekebenen – vermoedelijk voldoende om iedereen weer in het gelid te zetten. Uitstekend dus.

Maskerade
Dat ligt met het opgedoken gevalletje van Pieter Klein toch net even anders. Nadat zijn onderzoeksredactie de gegevens in handen kreeg, koos hoofdredacteur Harm Taselaar voor de vlucht naar voren – maskeren van het feit was vanzelfsprekend geen optie. Er kwam een verklaring aan te pas, die sprak over een indringend gesprek met de beide heren die hadden toegetast misgetast. Dat klonk heel bevredigend, maar was het niet.

Driemaal had Pieter Klein zijn maaltijd door Stephan Koole laten afrekenen, die het weer verhaalde op zijn werkgever de overheid. Koole was bij het ministerie van volksgezondheid, welzijn en sport in dienst als directeur voorlichting. Koole is nu echter hoofd van de Haagse redactie van RTL. En daar zit wat mij betreft de kneep. De heilige tweet van Pieter Klein vanmorgen (rechts), dat hij het geld heeft terugbetaald klinkt leuk, maar het roept de vraag op: aan wie? Aan RTL, of aan de overheid? Of het voor het gemak maar geschonken aan een goed doel, zodat het in ieder geval de indruk van zelfverrijking wegneemt?

Wat er aan de hand was
Van de drie in dit stukje genoemde personen, Harm Taselaar, Pieter Klein en Stephan Koole is Klein eigenlijk nog de minst schuldige. Dat zit aldus:

Het gespreksonderwerp van de drie etentjes van Pieter Klein met Stephan Koole kan niets anders zijn geweest dan een onderhandeling over de overgang van Koole van het ministerie naar de RTL-redactie. Daarmee is dit etentje feitelijk volledig onterecht gedeclareerd, omdat het hier een sollicitatiegesprek betrof. Of Koole bij Klein solliciteerde, of dat Klein hengelde naar een nieuw kopstuk voor zijn redactie doet hierbij niet ter zake: waar het om gaat is dat RTL hier beter van worden zou, en daarvoor door de overheid liet afrekenen.

Dàt is iets waarover Taselaar het niet heeft, maar wat op zijn minst een Maxima Mea Culpa verdient. En terugbetaling aan VWS van het gehele bedrag van de drie maaltijden van beide heren, natuurlijk.

Het verklaart wèl waarom RTL zo’n haast had met haar mea culpa, dat immers precies tegelijk met het bericht over de declaraties van de ambtenaren werd gepubliceerd. Het maskeert het onethische gedrag van Taselaar en RTL. Dat Pieter Klein daarvoor de schuld op zich nam, is zijn penitentie voor de gemaakte fout, waarvoor hij wel degelijk aansprakelijk is.

Dat Koole dacht het wel te kunnen declareren getuigt van precies de moraal waartegen RTL al zo’n tijd te hoop loopt, en wat nu slechts een business-model blijkt. Dat Taselaar dit gedrag maskeert vind ik echter het ergst van alles. Erger dan dat van Klein. Want het getuigt van een verrotte mentaliteit iemand te sauveren, die bewijst precies die mentaliteit te hebben, waarover je zelf zoveel misbaar maakt. Meer nog dan de onderzoeksredactie van RTL tot nog toe wist boven te halen bij Koole’s voormalige collega’s.

Schande.