DE WERELD NU

Management en meidenvenijn in Amsterdam

Management

Het management van het Scheepvaartmuseum bleek niet tegen haar taak opgewassen en stelde toen iemand aan die dat ook niet was.

Wie naast het fraaie Scheepvaartmuseum die oerlelijke replica van een zeventiende-eeuws VOC schip ziet liggen, heeft meteen al de indruk dat het management van het museum niet best kan zijn. Wie verantwoordelijk is voor het maritieme gezicht van dit land laat niet zo ‘n uitvergroot speelgoedmodel voor zijn deur liggen.

Dat vermoeden wordt bevestigd als je het museum dan binnen stapt en ziet wat er in de loop van de jaren van geworden is. In de jaren tachtig was het qua inhoud een van de mooiste musea van Nederland. Zeker voor iemand die van schepen houdt en wie doet dat niet in dit land. Het gebouw zelf blijft mooi, daar kunnen ze niets aan doen, maar de inrichting is een droevige commerciële kermis geworden. En met het management is het ook in organisatorisch opzicht slecht gesteld.

Bestuursvoorzitter Krikke kreeg voor haar aanstelling te horen dat er bij het museum minimaal tien overbodige mensen rondliepen, die haar voorganger had geprobeerd te ontslaan. Maar die had dat zo knullig geprobeerd, dat het arbeidsbureau de ontslagaanvragen had geweigerd. Het museum bleek geen toekomstplannen te hebben en Krikke had er ook weinig vertrouwen in dat die er zouden komen.

Ze schakelde een extern bureau in omdat ze vond dat er vanuit het museum ‘te weinig goede ideeën werden aangedragen’. De Raad van Cultuur had al voor haar aanstelling geoordeeld dat het Scheepvaartmuseum ‘te veel overhelde naar entertainment, en te weinig oog had voor zijn museale taak’. Het was toen al ruzie tussen de voorzitter van de raad van toezicht en de andere leden van die raad, tussen directie en personeel en tussen personeel en toezichthouders.

Niet wat je noemt een gespreid bedje en het is dan ook geen succes geworden voor Krikke. Eerder, toen het gerenoveerde Scheepvaartmuseum in 2011 na vier jaar verbouwing weer werd geopend, was de stemming nog euforisch geweest. Kritiek dat er gekozen was voor een al te commerciële opzet, werd weggewoven, ‘omdat de aanvankelijk nog hoge bezoekersaantallen wel lieten zien dat de formule succesvol was’; volgens het management team. Het museum werd voor allerlei soorten entertainment verhuurd aan Jan en alleman, onder andere ook aan de onderwereld.

In mei 2013 vond er tijdens een dancefeest een schietpartij plaats, een afrekening in het milieu, waarbij een dode viel. Toen mocht het gebouw van burgemeester Eberhard van der Laan drie maanden niet worden verhuurd, wat enkele tonnen in de exploitatie scheelde. Door een gebrek aan bouwkundig toezicht ontstond er een zwammenplaag in het gebouw, die vervolgens zo onoordeelkundig werd bestreden dat de collectie in gevaar kwam. De toezichthouders waren erg ontevreden en lieten dat aan het management merken.

De directie had op zijn beurt het gevoel dat de toezichthouders zich te veel met hun dagelijkse leiding bemoeiden. Ze hadden er onder meer bezwaar tegen dat de notulen van de toezichthoudersvergaderingen achter hun rug om door de betrokkenen werden aangepast. Begin 2014 stapte zakelijk directeur Karin Brandt op, een paar maanden later verdween algemeen directeur Willem Bijleveld naar het Open Lucht Museum in Arnhem.

Een interim-directeur moest vervolgens schoon schip maken, wat onder meer in hield dat hij elf van de circa tachtig medewerkers moest ontslaan. Het plan mislukte. Dat was een opluchting voor het personeel, maar het betekende wel dat Krikke op zoek moest naar andere manieren om te bezuinigen. Zij voelde zich niet erg happy op Kattenburg en legde zich daarom vooral toe op contacten met de buitenwereld. Zo speelde ze een sleutelrol bij de plannen om het museum tijdens het EU-voorzitterschap een belangrijke functie te geven.

Maar voor veel werknemers was ze tamelijk onzichtbaar. Ze deed ook nauwelijks aan interne communicatie. De stemming verslechterde nog meer, doordat tijdelijke contracten niet werden verlengd en de bezoekersaantallen achteruit in plaats van vooruit gingen Halverwege 2015 verdween voorzitter van de Raad van Toezicht Kranendijk. Eind november 2015, na ruim één jaar, legde ook Krikke het moede hoofd in de schoot. Hooglopende ruzie met alle leden van het management team en met de Raad van Toezicht gingen eraan vooraf.

Op aanraden van Hans Gerson vertelden alle leden van het team wat ze van Krikke dachten en ‘Dat voelde’ , zei Pauline, ‘als een soort groepsverkrachting’. Erg tactvol van Gerson was dat niet, maar die reputatie heeft hij ook niet echt.

Wat is nu de oorzaak dat het bij een gesubsidieerde instelling als het Scheepvaartmuseum zo uit de hand kan lopen? In de eerste plaats denk ik, de omstandigheid dat mensen er niet worden aangesteld vanwege bewezen organisatorische of commerciële bekwaamheden. Dat blijkt alleen al uit het overdreven grote aantal vrouwen op hoge functies.

Van die functies worden er zes bekleed door mannen [1]. De rest, zestien stuks, door vrouwen [2] Vanuit dat gezichtspunt bekeken was het niet erg verstandig om een vrouw als eindverantwoordelijke te benoemen. Ze hadden denk ik beter meteen Hans Gerson neer kunnen zetten en pas een nieuwe hoogste baas moeten benoemen nadat de zaak gesaneerd was.

Nu is niet alleen de reputatie van Krikke voorgoed geknakt maar is er op kosten van de belastingbetaler en enkele grote geldgevers een van de mooiste musea van Nederland in het ongerede geraakt. Dat is een vorm van politieke correctheid waar niemand wat aan heeft. Ook de vrouwen niet, die daar boven hun capaciteiten hebben moeten werken. Die kunnen zelf ook onmogelijk erg happy zijn geweest tussen al dat meiden venijn.


  1. Peter Westdijk, Thierry Jacobs, Ronald van Lopik, Pieter Vader, Stefan Leatemia en tenslotte Henk Dessens.
  2. Sanneke Van Breemen, Esther van Agt,Merel van Brink, Barbara Ruding, Miriam Heijne, Astrid Berman – Heijnen, Issa Shum, Hilde Ruygt, Mariken Lamberts, Petra van der Plaats-van Kesteren, Daniëlle Lankhorst, Sarah Bosmans, Annemieke Blessinga, Gundy Van Dijk en Marjolein Charpentier

Dit artikel verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp

3 reacties

  1. Neef Jansen schreef:

    Het is te hopen dat die stalinisten met hun poten van het Rijksmuseum afblijven.

  2. Mike Brandenburg schreef:

    “Op aanraden van Hans Gerson vertelden alle leden van het team wat ze van Krikke dachten en ‘Dat voelde’ , zei Pauline, ‘als een soort groepsverkrachting’. Erg tactvol van Gerson was dat niet, maar die reputatie heeft hij ook niet echt.”

    Ik denk dat hier vooral de kern van het probleem ligt, ten eerste het feit dat je iemand niet eerlijk zonder hand voor de mond om het geluid te dempen mag beoordelen op zijn/haar functioneren, ten tweede dat degene die hoort dat in dit geval haar functioneren dramataitisch is, het commentaar op haar werk en dus niet haar persoon gelijk stelt aan groepsverkrachting, en daarmee iets verschikkelijks als verkrachting gelijk stelt aan het ventileren van een mening over iemands functioneren.

    Op het eerste punt zien we een totale ontbrekende communicatie waarbij men vooral liev moet zijn en vooral niet de feiten moet aanhalen, en dat waarschijnlijk onder het mom dat de toon belangrijker is dan de boodschap, en daardoor nooit zal werken.

    Op het tweede punt zien we iemand die totaal ongeschikt is voor haar functie, wel de boel willen leiden maar niet verantwoordelijk willen worden gehouden voor de gecreeerde problemen, want dat voelt als een groepsverkrachting. Beter is incompetetntie niet te omschrijven, je kan dan ook duidelijke vraagtekens plaatsen bij de benoeming van de eindverantwoordelijke. Mij doet het lijken als een gevalletje het moet en zal een vrouw worden, net als jaren geleden toen men bij de politie koste wat kost een vrouwelijke commesaris moest komen, 14 miljoen werd er uitgegeven om een vrouw te vinden, men kwam vervolgens uit bij iemand die binnen de parkeerwacht op de top positie zat, een positie die zij ook enkel en alleen op het vrouw zijn had bereikt en waar al diverse zaken liepen dankzij haar incompetentie, waarna zij werd aangesteld als commesaris, en vervolgens van schandaal naar schandaal rolde, om vervolgens niet ontslagen te worden maar weggepromoveerd, zodat zij als incompetent beroepsambtenaar elders de boel weer mag vergallen.

    Het is helaas een perfect voorbeeld dat we waar het (semi) overheid betreft totaal niet naar kwaliteiten kijken, maar naar gewenstheid, daar mag inbeperkt belastinggeld mee weggegooid worden, zolang we maar dat warme gevoel in de buik krijgen.

  3. Grapjas schreef:

    Geslacht boven kunde.
    Zet dan wat omgebouwden neer- juridisch een ‘vrouw’ aan de top om goede linkse zelfimportantie mee uit te kunnen stralen- genoeg testosteron om goede zaken te kunnen doen.