Turkije lijkt het enige land te zijn dat de officiële door de VN gesteunde regering in Libië wil helpen, en niet voor niets zo bleek eind november.

Weliswaar wordt Turkije gesteund door vazalstaat Qatar, maar echt naam mag dat niet hebben. De coalitie die er tegenover staat maakt vooralsnog meer indruk: generaal Haftar wordt over land gesteund door de regering van Egypte, en via de lucht door huurlingen uit Rusland (met regeringssteun) – een deel waarvan via Syrië lijkt te komen.

De Egyptische president Sisi lijkt de rol van verbindingsman tussen schaakspeler Putin en de overige belanghebbenden op zich te hebben genomen. Die overige belanghebbenden hebben als belangrijkste binding de expansiedrift van de Turkse president Erdogan de pas af te snijden. Na eerder al Franse bemoeienis te hebben bemerkt heeft nu ook de Italiaanse regering zich vandaag aan de zijde van Sisi geschaard (rechts). Evident is dat Conte het hierbij over Turkije had.

Zeer opmerkelijk feit in de marge van deze  coalitievorming hierover: president Erdogan heeft gisteren met Angela Merkel getelefoneerd. De stilte over wie daartoe het initiatief nam suggereert dat dat Erdogan was (Merkel is óók veel te benauwd dat in elk telefoongesprek onvermijdelijk die vermaledijde migrantendeal weer van stal wordt gehaald). Dan lijkt de reden hiervoor evident: Erdogan zal haar gevraagd hebben via de EU de bewerkstelligen dat de Fransen en Italianen zich afzijdig zullen houden (benevens de Grieken, die te zwak zijn om al te openlijk partij te kiezen, maar vanwege het maritieme verdrag van Ankara met Tripolis duidelijk belanghebbende zijn). De berichtgeving vandaag laat zien dat dat weinig succes had, of in ieder geval geen gevolgen. Het gebrek aan mededelingen over het resultaat gaf al weinig hoop dat Turkije bij Merkel iets bereikt had.

De evacuatie van de Zawiya-raffineerderij (op de kaart hieronder ten westen van Tripolis)

Voor de verdere strategische positionering van de diverse landen verwijs ik u naar het stuk daarover van afgelopen vrijdag. Wat ik u vandaag aan de hand van korte berichtgeving zal laten zien is de haast waarmee Turkije poogt de regering in Tripolis te hulp te schieten, hoe hard er wordt gevochten om die situatie te voorkomen, en wat mogelijk de gevolgen zullen zijn indien Haftar niet snel genoeg weet door te stoten naar het centrum van Tripolis.

De frontlijnen laten enige vooruitgang voor Haftar’s troepen zien, maar nog niet heel veel. Er lijkt dus tijd, maar er wordt al hard gevochten:

 

In Turkije wordt intussen gepoogd zo breed mogelijke politieke voor een militair avontuur in Libië bij elkaar te halen. De brief (in het Turks) aan het parlement in Ankara vindt u onder de link.

Belangrijk! De sterkste en voornaamste oppositiepartij (CHP) in het Turkse parlement heeft zich er vandaag tegenstander van verklaard. Dit falen van maakt een interventie politiek hachelijker.

Dit zijn geen ondernemingen die je begint met slechts een kleine meerderheid in het parlement.

Haftar was gisteren in Caïro om Sisi te spreken, maar ook dat er vanuit Syrië nu vluchten naar de hoofdstad van Haftar’s rebellen vliegen is van groot belang, omdat het er op duidt dat Russische huurlingen nu vanuit Damascus naar Libië worden verplaatst.

Maar ook vanuit Turkije is de aanvoer van de eerste Turkomannen op gang gekomen. De regering had vrijwilligers (met Syrië-ervaring) vooralsnog $2000 per persoon geboden, alsmede het staatsburgerschap van Turkije – een duidelijk teken van het belang dat Erdogan aan deze operatie hecht. Gisteren was een ware luchtbrug herkenbaar.

Hun werk is eerst een veiliger luchthaven aan te leggen.

Eerder werd dat ontkend, maar onderstaande luchtfoto is duidelijk genoeg.

De gevechten lijken intussen wanhopiger te worden:

Al;-Jazeera bracht vandaag het bericht dat de situatie van de belegerden in Tripolis benard begint te worden.

The United Nations-recognised Government of National Accord is calling on the International Criminal Court to take action against renegade military commander Khalifa Haftar. It says his crimes against humanity must be stopped.

Curieus genoeg is de VN zo ongeveer de enige partij die – net als Turkije – vindt dat eerst Haftar moet worden aangepakt. Het is kenmerkend voor de VN dat het eerst het belang van haar eigen gezag adresseert, en dan pas de realiteit van de situatie. Haftar regeert Libië feitelijk al een paar jaar, Tripolis is weinig meer dan dat bekende dorpje dat dapper stand houdt, maar verder weinig gewicht in de schaal legt. Door zich al te nadrukkelijk hard te maken voor zijn eerdere keuze voor de regering in Tripolis, dreigt de secretaris-generaal van de VN zichzelf zo belachelijk te maken dat een eventuele rol als vredesstichter al op voorhand onmogelijk wordt.

---

Nieuws over Turkije (hier) onder Erdogan op Veren of Lood vindt u hier.  Over Libië leest u hier meer. Ons dossier over Syrië (sinds 2015) staat hier. Vanwege de Turkse invasie van Syrië hebben we daarover een speciaal dossier gecreëerd, dat u hier terug vindt.