Het Iraakse leger heeft in een bliksemoffensief tegen de Koerden de belangrijke oliestad Kirkuk veroverd op de peshmerga, die twee weken geleden een onafhankelijkheidsreferendum hielden.

Het was niet onverwacht, maar wel overtuigend snel zoals de Iraakse troepen Kirkuk in namen. Gisteren kwamen de eerste berichten van de aanval:

Die aanval ging gepaard met de inzet van zware wapens:

en vandaag leek het allemaal al voorbij.

Echt gevochten lijkt er niet te zijn, maar desondanks is dit een zware klap voor het Koerdische streven naar onafhankelijkheid.

Formeel ligt Kirkuk net buiten het gebied van de autonome regio Koerdistan. Maar het strategisch belang van de stad met haar enorme oliereserves is voor zowel de Iraakse regering als de potentiële staat Vrij Koerdistan van levensbelang. Na het referendum op 1 oktober was de spanning met de Iraakse regering-Abadi al aardig opgelopen, en gisteren bleken Abadi cs niet langer te willen wachten.

De regioregering van Koerdistan slaat militante taal uit:

President Masoud Barzani:- #Iraq will pay a heavy price for their offensive on #Kirkuk Kurdish city. #Kurdistan

— Lawk Ghafuri (@LawkGhafuri) October 16, 2017

maar heeft zich blijkbaar nauwelijks gewapenderhand verzet. Al is er wel degelijk geschoten op de vooral sjiitische milities die Kirkuk binnengetrokken zijn.

Turkije heeft de Iraakse actie al toegejuicht, en dat geeft het idee dat de Iraakse actie is ondernomen om te voorkomen dat Turkije zelf zou proberen het gebied te bezetten als de sjiitische regering in Bagdad het er bij zou laten zitten. Ook, omdat Turkije de belangrijkste afnemer is van de olie die Koerdistan zelf oppompt – tegen een prijs van ten dollar onder de wereldmarktprijs. Die olietoevoer wilde Turkije mogelijk niet riskeren, maar een onafhankelijk Koerdistan aan de zuidoost grens evenmin.

Hoe het nu verder gaat? De Amerikanen laten vooral sussende geluiden horen: er is nog een oorlog in Syrië gaande, waar men de Peshmerga maar al te hard nodig heeft. Maar in Noord-Irak lijken de Koerden voorlopig nergens op te hoeven rekenen als het aan de USA ligt.