DE WERELD NU

Klimaathoax – stop windturbines: aanvallen op de RES

windenergie, klimaathoax, inspraak, windturbines,, Corona,

De bouw van windturbines te land moet onmiddellijk worden gestaakt. Dat  staat in een oproep van 82 belangenorganisaties over de klimaathoax. Ook in het Groene Hart, rondom de stad Alphen aan den Rijn, rommelt het, bericht Alphenaar Dick Kraaij. Hijzelf schreef een brief aan de raadsfracties in zijn woonplaats. Kern daarvan: luister nu eens echt naar de bèta’s, zonder ideologische ruis.

De RES-kritische site resinbeeld.nl bericht dat de 82 clubs een gezamenlijke brief aan kabinetsinformateur Hamer hebben gestuurd waarin zij aandringen op een moratorium voor ‘wind op land’. RES staat voor Regionale Energie Strategie; energie als in energietransitie. Want voor de status quo heb je niet echt een strategie nodig. Gewoon doorstoken, nietwaar?

Deze 82 regionale en lokale belangengroepen hameren (what’s in a name?) niet alleen op de bekende nadelen van de enorme gevaarten, maar ook op het ‘aanpassen van de spelregels tijdens de wedstrijd’ – een van de grootste problemen van onze samenleving, die niet alleen ingewikkeld is, maar ook wordt gestuurd door krachten die kiezers amper meer kunnen beïnvloeden.

De Groep van 82 voert aan dat de Raad van State plannen goedkeurt die ze volgens de tot nu toe bestaande milieuregels (leefomgeving, gezondheid, overlast) helemaal niet mocht goedkeuren; voor burgers en MKB-ondernemingen zijn vergelijkbare regels juist uiterst streng. Althans, het bezwaar is dat de Raad van State onvoldoende tijd en aandacht geeft aan gedegen onderzoek, en dat de mogelijkheden van beroep en verzet worden gefrustreerd.

Kennelijk moet er iets worden doorgedouwd vanwege hogere belangen. Het landelijke Klimaatakkoord. Het VN-akkoord van Parijs. Zelf heb ik eerder betoogd dat het internationale gekonkel een dikke middelvinger verdient; ons land is te klein en dichtbevolkt voor alles wat volgens “Parijs” zou moeten. Nederland moet dispensatie eisen.

Kardinaal minpunt van de brief aan Hamer is dat NIMBY-clubs[1] betogen dat alle ‘noodzakelijke’ windenergie op zee kan worden opgewekt. Hoe de visserijsector, kritische biologen, andere milieu- en natuurdeskundigen en sommige ingenieurs daarover denken, laat zich raden, maar valt buiten het bestek van dit artikel. En, je verzint het niet, ook over wind op zee hebben de NIMBY’s zich allang geroerd…

Het zal duidelijk zijn dat schrijver des dezes überhaupt geen groot voorstander is van windenergie. Maar, om met wethouder Erik van Zuylen van Alphen aan den Rijn te spreken, “niets doen is geen optie”.

O nee…? We gaan het zien. In de Appendix onder dit artikel staat de tekst van een brief aan alle twaalf fracties in de gemeenteraad van Alphen aan den Rijn. Die debatteert in de komende maand over de RES.

Wethouder zet flinterdun draagvlakonderzoek naar zijn hand
Onderzoeksjournalist Bas Vermond dook in de manier waarop men in Alphen draagvlak probeerde te kweken voor het plaatsen van windturbines en de aanleg van zonneweiden in de Alphense ‘ommelanden’, het zogenaamde Groene Hart.

Dankzij een WOB-verzoek stuitte Vermond op manipulatie van de inspraakroutes die door o.a. GroenLinks-wethouder Erik van Zuylen zijn afgelegd tot nu toe (eind mei). Vermond legde de werkwijze van de gemeente voor aan een aantal deskundigen in politieke wetenschappen, bestuurskunde en organisatiestrategie. Hun kritiek blijkt niet mals.

Ook vroeg Vermond commentaar aan de dorpsoverleggen (de gemeente telt naast Alphen zelf (krap 80.000 inwoners) zeven kernen). Die blijken nauwelijks te zijn gehoord, wat juist voor Alphen aan den Rijn een schande is – de gemeente heeft een reputatie te verliezen als het gaat om een zorgvuldige omgang met o.a. Aarlanderveen, Zwammerdam en Benthuizen en de belangen van hun bewoners. Karakter en leefbaarheid van die kernen worden zoveel mogelijk behouden, zo beweert de gemeente sinds en jaar en dag – desnoods zelfs door het subsidiëren van een kleine supermarkt.

Ondanks een extreem “lage respons” en een grotendeels onprofessionele werkwijze is wethouder Van Zuylen “blij” met de enquêteresultaten. Vermond:

Uit de enquête zou blijken dat de positieve basishouding tóch de boventoon voert en zijn er waardevolle resultaten opgehaald. (…) [R]uim 72% van de inwoners [staat] positief tegenover het opwekken van duurzame energie in de regio. Slechts 17% van de inwoners zou hier tegen zijn. De resultaten worden door burgemeester Spies en de wethouder enthousiast gedeeld in de media.

De onprofessionele werkwijze zat hem hierin dat de informatie voor deelnemers aan het inspraaktraject (enquêtevragen en Powerpoint-dia’s) deels haastwerk waren, blijkt uit de analyse van Vermond. Maar de misleiding was erger. Zo werd het woord “windturbines” inderhaast (tijdens de ‘rit’) vervangen door “windmolens”. Persoonlijk heb ik [DK] behoorlijk wat moeite moeten doen om toe te lichten wat ik bedoel als ik de stelling onderschrijf “positief [te staan] tegenover het opwekken van duurzame energie in de regio”. Windturbines vallen daarbij af.

Bovendien valt te verdedigen dat die sowieso absolúút niet duurzaam zijn (onder meer doordat ze na gebruik niet te recyclen zijn; je kunt er straks een nieuwe golfbaan à la de Coupépolder mee ophogen). Zonneweiden zijn wat mij betreft ook volstrekt taboe. Evenmin betekent een positieve grondhouding voor “duurzaam” dat ik voorstander ben van aardgasvrij-wonenprojecten. Ik zie helemaal niets in van het gas af, en al helemaal niet als bewoners geen keus hebben doordat ze met de hele straat over moeten.

Wat betekent duurzaam voor mij dan wel? Energiebesparing, door isolatie vooral. Daarin is nog een wereld te winnen. Zonnepanelen op bestaande daken; ga daar gerust mee door. Verder denk ik aan afwachten, in positieve zin. Wachten op de doorontwikkeling van technologie rond bijvoorbeeld waterstof, dat nu nog niet duurzaam geproduceerd kan worden. En wachten op kernenergie vanuit thoriumcentrales, die, naar ik begrijp ook relatief kleinschalig opgezet kunnen worden.

Ten slotte: ik ben me ervan bewust hoe politieke coalitie-akkoorden werken. Het land, de provincie, de stad moet nu eenmaal geregeerd worden. Maar in sommige gevallen worden ze toch tussentijds opgezegd. Wanneer een van de partners het te bont maakt. Waarom zouden een FvD, een Leefbaar-partij, lokalo’s of de PVV de enige clubs zijn die te grote fouten maken?

Ik kan niet beoordelen of het optreden van de Alphense GL-wethouder ‘fout genoeg’ is, en de man zal ergens ook goed beleid tot stand hebben gebracht. Inspraak naar je hand zetten en het belazeren en schofferen van de bevolking, als het om zulke essentiële, existentiële zaken als het verkrachten van het landschap gaat, zal ik echter altijd onvergeeflijk blijven vinden. Mijn afwijking, sorry.

Intussen ben ik benieuwd of de wenkbrauwen van de grootste partij in het Alphense College (Nieuw Elan) al op scherp staan. Tussen haakjes, de tweede partij hier is het CDA… En om met het Amsterdamse CU-raadslid te spreken: Zelfs als een zaak “juridisch bestuurlijk kan kloppen, maar vanuit het gevoel van de mensen niet”, dan moet je het niet doen. Zo, zo, die Tsjitske Kuiper. Gaat die even full populistisch.

Appendix: Geen windturbines en zonneweiden

Geachte heer, mevrouw,

Binnenkort behandelt de gemeenteraad van Alphen aan den Rijn met daarin uw fractie de RES. Daar is steeds meer om te doen. Ik vind van het begin af dat de inspraak die de bevolking is gegeven een wassen neus is. Daarover schreef ik dit artikel:

Maar er is meer. Klimaatbeleid zou überhaupt niet gevoerd mogen worden, omdat klimaatbeleid per saldo slecht lijkt voor het milieu, de natuur en de mens, terwijl het doel ervan (de (vermeende) opwarming van de aarde tegengaan of afremmen) dubieus is. Daarvoor zijn steeds meer aanwijzingen. Zeker in dit geval zou wetenschap het moeten winnen van politieke reflexen van mensen met een niet-bèta achtergrond. Laat de mensen met bèta kennis in uw fractie en achterban zich uitspreken en geef ze de ruimte om zich uit te spreken zonder ze meteen het zwijgen op te leggen met oneigenlijke argumenten. Dat “we” gebonden zijn aan het Akkoord van Parijs en/of aan de uitkomsten van de landelijke klimaattafels is zo’n oneigenlijk argument. Daar hadden (ook) mensen met te weinig verstand van zaken invloed en werden bepaalde oplossingen en denkrichtingen taboe verklaard op valse (niet-rationele, emotionele, ideologische of boekhoudkundige) gronden. Andere opties zijn juist ten onrechte gepusht.

Inderdaad doel ik dan met name op biomassa en kernenergie. Inmiddels blijkt aan de ene kant dat het openhouden van kolencentrales in feite ‘beter’ (minder slecht) is dan biomassa (waar het opstoken van oerbossen onder valt) en krijgt anderzijds kernenergie steeds meer ‘aanhangers’, wat vrij uniek is in Nederland.

Ook de inzichten over de ratio van het aardgasvrij maken van woningen zijn aan het schuiven. Van het gas af is onzinnig, in elk geval op korte tot middellange termijn. Het is een superieure, relatief zeer schone brandstof.

Probleem is dat de RES ons zou dwingen om beleid te voeren vóór 2030 en dat lukt niet met kernenergie (onder andere).

Ik zou tóch wachten. Zet die RES in de ijskast. Heb dat lef. Dit gaat niet over links of rechts. Of progressief tegen conservatief. Of politieke ‘degelijkheid’ van ‘bestuurderspartijen’ versus ‘populisme’. Of over mensen die de schepping willen bewaren tegen mensen die er maar op los leven, “Dikke Ik”, of die alleen kijken naar wat het goedkoopste is. Ik ben zeer pro duurzaam en juist daaróm tegen klimaatbeleid; in elk geval in zijn huidige vorm en uitwerking.

Trouwens, zelfs als u wél ‘gelooft’ in klimaatbeleid als zodanig, zou u moeten wachten. Vanwege de averechtse effecten.

Geef de bèta’s meer stem. Als u eerlijk en onbevangen kijkt, ziet u die mensen overal. In elke partij. Van rechts tot links. En over links gesproken: laat die landelijke afspraken en akkoorden maar even links liggen. Die zitten vol gebreken. Bevraag er de echte experts maar op.

Ik wens u veel wijsheid, en vooral moed.

Hoogachtend,

Dick Kraaij


  1. Het woord NIMBY is in dit stuk niet negatief gebruikt, laat staan smalend. Er is één uitzondering: het GroenLinks-stemvee in Amsterdam-IJburg. Die mogen van mij naar de hel lopen.

Meer over de klimaathoax en het politieke functioneren ervan leest u hier op Veren of Lood.