Afgelopen week gaf op het gebied van de politieke klimaathoax een interessante manoeuvre van het CDA te zien. Het CDA is zich gaan realiseren dat haar belangen niet in het verlengde van een doorgezette klimaathoax liggen. Hier spelen nog meer politieke belangen een rol bij.

Klaarblijkelijk heeft het CDA zich nu twee dingen gerealiseerd

• De stikstofcrisis is een aanslag op haar electorale basis
• De ChristenUnie kan als electorale concurrent niet langer genegeerd worden als een dreumes die ook mee wil doen.

En zoals te doen gebruikelijk bij politici functioneert dat door eerst de kwaliteit van de boodschap ter discussie te stellen.

De RIVM-cijfers vormen de basis voor de stikstofplannen die het kabinet vorige week presenteerde. “Maar als partijen aan het RIVM vragen om te laten zien hoe dat model is opgebouwd en nul op het rekest krijgen, vind ik dat vreemd”, zegt Geurts tegen het AD. Hij twijfelt daarom aan de juistheid van de RIVM-cijfers.

Dat werd vlot gepareerd,

Ze gaat ervan uit dat de modellen van het RIVM kloppen, en ze benadrukt dat die gebaseerd zijn op wetenschappelijke inzichten, maar Schouten wil wel meer meetpunten. Boeren zijn kritisch over de rekenmethoden van het RIVM en ook Kamerleden spreken van een “gebrek aan transparantie” en zetten vraagtekens bij de manier waarop wordt gemeten.

Tja, daar sta je dan als CDA. Hier wreekt zich dat men jarenlang heeft genegeerd hoe een discours werd opgebouwd dat nu nog moeilijk te bestrijden is. Die wetenschappelijke inzichten zijn sinds lang nogal eenzijdig gefocused geweest, en het CDA zweeg. Er werd een fijnmazig netwerk van uiterst gedetailleerde regelgeving voor Nederland gebouwd via Natura2000. Kamerlid Geurts begint door te krijgen dat hij wel eens te laat zou kunnen zijn:

In ochtendprogramma Goedemorgen Nederland lichtte hij zijn twijfels verder toe. “Dit model is zo bepalend voor wat er gaat gebeuren in Nederland”, zei de politicus. “Daarom mag er echt geen enkele twijfel zijn. En nu is het een beetje een black box. Het is niet duidelijk wat er precies ingaat en wat er vervolgens uitkomt.”

Oh, wat er uitkomen gaat is duidelijk genoeg. Dara protesteren die boeren ook zo hard tegen. Maar het CDA heeft sinds jaar en dag haar taak verzaakt door klakkeloos aan te nemen dat wat op universiteiten gebeurt goed, juist en objectief is., en dat politieke agenda’s er altijd door de wetenschap zouden worden uitgefilterd. Dat was immers toch een kwestie van een lange adem?

Nu blijkt dat de ontwikkelingen sneller gaan dan verwacht: zal het CDA haast moeten maken.

Als het nog een kans maakt, tenminste. Groot acht ik die kans niet. Want er wordt nu gekoerst op een compromis dat deze generatie gerust en tevreden stellen zal. Dat de garantie dat het einde van de Nederlandse boerenstand – zeker in het westen van het land – hiermee ingebakken wordt schijnt niet iedereen te beseffen. Maar. als de overheid komt met uitzonderingen en overbruggingen dan is het pleit eigenlijk al beslecht.

De signalen daarvoor zijn herkenbaar voor wie weet waarop te letten. De staatsomroep blijft eenvoudig doen alsof er niets aan de hand is:

Verzachtende uitzonderingen zijn een veel slechter signaal dan wordt beseft, omdat het onderstreept dat elk verzet een achterhoedegevecht wordt tegen een gevestigde consensus. Als je hier tegen in wilt gaan, zul je die consensus af moeten breken. Dat is niet zo des CDA’s en dus is het een kansloos parcours dat de partij nu in gaat. Ze heeft verzaakt, en de boeren moeten de gevolgen dragen.

---

Meer over de klimaathoax leest u hier op Veren of Lood.