De taak van parlementariërs en journalisten vertoont grotere overeenkomsten dan we wel eens beseffen. Beiden controleren de macht: parlementariërs door het werk van de regering kritisch tegen het licht te houden en waar nodig te corrigeren, journalisten door het werk van de overheid kritisch tegen het licht te houden, er over te berichten en waar nodig kritische kanttekeningen te plaatsen.

Om die reden is het niet heel vreemd dat er een zekere overloop tussen beide groepen bestaat, al is het vrijwel uitsluitend eenrichtingsverkeer van de journalisten naar de rangen van de volksvertegenwoordigers. Maar dat zal zeer beslist ook met de riantere beloning van parlementariërs te maken hebben. Maar ook dat men, eenmaal ingewijd op een bepaald niveau, niet zonder het gevoel van verraad te plegen terug kan gaan naar onderzoeksjournalistiek: er zou een geurtje omheen blijven hangen.

Overigens hoeft de terugkeer uit de politieke sfeer niet te betekenen dat een terugkeer in de rangen van de journalistiek geheel uitgesloten is. Het grote voorbeeld op dit moment daarvan is Frits Wester, de bekende commentator van RTL-nieuws, die in een eerder stadium van zijn loopbaan als voorlichter werkzaam was bij het CDA.

Het is daarom wel opvallend dat het juist RTL-nieuws was, dat vorige week een Doos van Pandora opende door alle Kamerleden te bevragen over hun eerdere bestaan vóór zij volksvertegenwoordiger werden, zulks naar aanleiding van de commotie rond de leden van de PVV-fractie.

De vraag in hoeverre dat relevant is voor hun functioneren als Kamerlid moet worden beantwoord met: vrijwel niet. Het enige argument dat er voor zou kunnen pleiten, is als er feiten bekend zouden worden die van invloed zouden kunnen zijn op het stemgedrag van Kamerleden bij wetgeving, of bijzondere vertrouwenskwesties. Dat alles heeft niets van doen met niet-politiek gebonden misstappen in een eerder bestaan, hoe walgelijk deze ook zouden kunnen zijn.

Wel is er de kwestie welk beeld een fractie zou uitdragen als zij zich bevolken zou met zware criminelen, maar hiermee begeven we ons op het vlak van de politiek zelve. Als de politici van andere partijen dit hadden aangezwengeld had er een politiek debat kunnen ontstaan over wenselijkheid van voorgeschiedenis van parlementariërs, en waar grenzen te trekken. Als onderdeel van het duw- en trekwerk binnen de politieke arena was er geen commentaar op mogelijk geweest, en hadden de media er op hun eigen wijze verslag van kunnen doen.

Maar wat de afgelopen week het meest opviel, was dat de media zich stortten op dit onderwerp, waarbij collega-politici van aan de kaak gestelde parlementariërs zich beperkten tot afkeurende geluiden, die een sterk verplicht ritueel karakter hadden. De drijfjacht zoals die zich openbaarde was in eerste instantie een product van de media.

Zoals ik in mijn openingsalinea al stelde, is er een grote overeenkomst tussen de taak van een parlementariër en die van een politiek journalist. Dat maakt het onvermijdelijk, dat als journalisten zich ongegeneerd op het politieke vlak begeven, dat ook aan hen dezelfde vragen en eisen als aan parlementariërs kunnen èn moeten worden gesteld.

Was dit tot een jaar of tien geleden vrijwel een onmogelijkheid, doordat de burgers van dit land zich noodgedwongen moesten beperken tot wat de media ons wilden tonen, tegenwoordig is er het internet, en meer specifiek, de blogosfeer. Waar de media hun kerntaken laten versloffen, zullen de blogs het gat onvermijdelijk vullen. Dit toon zich al enige tijd in het ontstaan van nieuws en opiniesites, niet alleen zoals Artikel7, maar ook sites als Sargasso, Dagelijkse Standaard en natuurlijk GeenStijl.

De conclusie die getrokken moeten worden uit bovenstaand verhaal ziet u vandaag terug op deze site. Als journalisten parlementariërs de maat gaan nemen, kan het niet anders dan dat de blogs de (politieke) journalisten en hun bazen de maat gaan nemen. Dat is een democratische noodzaak.