De gedachte dat mensen die op jihad naar Syrië gingen nog steeds tot onze samenleving behoren moet maar eens worden losgelaten. En hetzelfde geldt voor zij die aanslagen voorbereiden of daaraan deelnemen. Denaturaliseren en verwijderen uit onze maatschappij is de enige logische stap.

Het UK neemt nu de eerste verstandige stap in deze richting:

Het Verenigd Koninkrijk ontneemt 150 jihadisten en andere criminelen de Britse nationaliteit. De overheid is bang dat de voormalig staatsburgers anders terug zouden komen naar hun thuisland, als Islamitische Staat ineenstort, schrijft The Sunday Times. Ook van jihadbruiden is de nationaliteit afgenomen.

Voorlopig is dit slechts een eerste stap:

Het gaat alleen om jihadisten en criminelen die ook nog een andere nationaliteit hebben. Volgens het internationaal recht is het namelijk verboden om mensen statenloos te maken.
Islamitische Staat (IS) verliest steeds meer macht in Irak en Syrië. Recent hebben Iraakse troepen Mosul heroverd, de strijd om het Syrische Raqqa is nog gaande.

Is er een oplossing om hen die slechts een westerse nationaliteit hebben ook te denaturaliseren? Daarvoor zijn twee mogelijke oplossingen, die beide op dit moment niet door de politieke elites zullen worden geaccepteerd omdat ze in gaan tegen hun diepste instincten.

1. Het opzeggen of wijzigen van de belemmerende verdragen.
2. Het erkennen van IS als staat.

Ad. 1 Hiervoor is nodig dat men de pretentie laat varen dat de principes van de westerse maatschappij algemene geldigheid hebben. Uiteindelijk zal dat noodzakelijk blijken, maar men zal dit uitstellen ver voorbij de houdbaarheid, omdat die stap ook heel veel andere pretenties zal ondergraven. Zoals meer van die morele zegeningen die onze moderne zendelingen van de mantra´s algemene intermenselijke liefde en alle mensen zijn gelijk proberen wereldwijd te verspreiden.

Ad. 2 Dit gaat in tegen een diplomatieke gewoonte, dat erkenning ook de wens tot relaties impliceert. Maar een feit erkennen is iets anders dan er wat mee van doen willen hebben. Indien je erkenning van IS ziet en behandelt als erkenning van een natuurfenomeen, en de jihadstrijders behandelt als emigrées naar IS, is het probleem uit onze handen. Vrij verkeer van mensen en zo; niemand is eigendom van de staat waarvan hij de nationaliteit bezit, maar kan die laatste verliezen als men zich niet houdt aan de ingebakken verplichtingen.

De voorgaande zin zou ook als aanvulling op het verdrag dat regelt dat niemand zijn nationaliteit kan worden afgenomen mogelijk zijn, ware het niet dat er vaak geen directe vervanging regelbaar is. Maar juist het bestaan van IS biedt daarvoor een oplossing. De oplossing van de emigrées zal dan door de landen die IS ter plekke bestrijden moeten worden gevonden – iets wat overigens al gaande schijnt te zijn. Bovendien is het concept dat een land zijn eigen onderdanen beschermt tegen uitlevering aan wat voor ander land al lang ondergraven, dus is het principe van verwjidering uit de eigen samenleving van de eigen nationaliteit feitelijk al geaccepteerd.

De wijsheid van een dergelijke besluit werd dit weekend nog maar eens in Australië gedemonstreerd. Er werden weer eens vier moslims opgepakt met plannen voor een aanslag. Het ambitieuze plan was ditmaal een bom te laten ontploffen in een vliegtuig. Niet heel origineel (Lockerbie!), maar een garantie voor veel doden en veel publiciteit. Degelijke mensen kun je arresteren, maar is direct uitzetten naar het grondgebied van IS geen betere oplossing? We kunnen er maar beter van af zijn.