De politie is je beste kameraad. Mits je geen automobilist bent natuurlijk.

Het is wrang te vernemen dat politiemensen niet te vertrouwen blijken als het gaat om grote criminaliteit. Ieder bericht van een omgekochte smeris straalt natuurlijk af op de hele beroepsgroep. Het is daarom onbegrijpelijk dat vanmorgen bekend werd dat veel politiemensen nooit gescreend werden. Hierbij gaat het vaak ook nog om zij-instromers, wat zeggen wil dat dit geen mensen zijn die onderop moeten beginnen, maar op basis van eerder opgedane ervaring geschikt worden geacht in te stromen bij de recherche.

Recherche? Ik heb altijd begrepen dat dit binnen de politie een keurkorps van slimmeriken beslaat. En niet alleen omdat dit de mensen zijn die in detectiveseries altijd ten voorbeeld worden gehouden. Als gewoon agent is een overstap naar de recherche een promotie. Dus het doet bijzonder vreemd aan, als ik lees dat in 2009 een tekort aan rechercheurs de politie noopte mensen aan te nemen zonder volledige screening door de AIVD.

Meestal word ik daar achterdochtig van. Het wekt mijn speurdersinstinct, zeg maar. Wat lezen we als we kijken in de berichtgeving uit begin 2009?

Minister Guusje ter Horst van Binnenlandse Zaken (PvdA) maakte gisteren bekend dat de politie er honderd rechercheurs bij krijgt om de georganiseerde misdaad aan te pakken. De extra rechercheurs komen in 2011. Op de recherchemarkt heerst schaarste en het is moeilijk geschikte kandidaten te vinden, aldus Ter Horst.

Dit is opvallend. Hier staat dat weinig kandidaten beschikbaar zijn, maar blijkbaar heeft dat te maken met interne kandidaten die vanuit andere takken van de Sterke Arm door zouden moeten groeien. Maar desalniettemin worden extra rechercheurs beloofd, en die blijken er ook gewoon te zijn gekomen. Doch uit alles blijkt, dat rechercheur geen type politieman is waarvoor je even bij de Gamma langsgaat om er tien uit het rek te trekken.

“Natuurlijk waren deze mensen niet allemaal mollen, maar het is wel een ernstige fout van de leiding destijds”

berichtte de NOS.

Dit impliceert dat de risico’s bewust genomen zijn. Waaruit blijkt dat de overheid zelf de hand licht met haar eigen prioriteiten. Want uit alles is zonneklaar, dat het een kwestie is van geld en opleiding, maar in ieder geval van geld. Rottig werk moet beter worden betaald. Maar daarvoor is men dan weer te bescheten. Dan krijg je dus allerhande zijinstromers, die mogelijk alleen hoefden te laten zien dat ze hun eigen naam konden spellen (al valt dat soms inderdaad niet mee).

Iets anders uit het NOS-bericht dat me opviel was dat Mark M. – de man door wie dit alles in het nieuws kwam – niet door de screening had mogen komen vanwege zijn Oekraïense vrouw. Maar dàt had uiteindelijk niets te maken met de scheve schaats die hij reed. En ook dat wringt, want vanuit die gedachte is het vrijwel onmogelijk dat er Marokkaanse politiemensen zouden zijn. Die er wel degelijk zijn en goed functioneren. Maar het is statistisch vrijwel onmogelijk, ook gezien de criminaliteitscijfers per bevolkingsgroep, dat je als Marokkaan géén familielid hebt dat op enigerlei wijze met de politie in aanraking gekomen is.

Dit alles geeft te denken. Ernstig te denken. Het suggereert in ieder geval dat de screening niet het probleem is, maar de werving in een vroeg stadium. Zolang de overheid niet bereid blijkt daar voldoende vroeg geld in te steken, zal het nooit ergens toe leiden. En zullen dergelijke berichten eeuwig blijven rondzingen.