De mate waarin het Corona-virus vooral in de westerse landen en de zich goed ontwikkelende landen huishoudt deed een belletje rinkelen.

Er zijn grosso modo twee redenen te bedenken waarom een ziekte in het ene land erger huishoudt dan in een ander:

• dat de gezondheidszorg in het ene een stuk beter is dan in het andere
• dat de bevolkingsopbouw tussen twee landen aanmerkelijk verschilt

Wat sterk op valt als je kijkt waar ter wereld de meeste sterfgevallen aan Corona plaatshebben, dan moét je zien dat die het hoogste is in landen met de beste gezondheidszorg. Ook al liet het CBS al vroeg tijdens de uitbrekende Corona-crisis weten dat de gemiddelde levensverwachting in Nederland de komende jaren lager zal zijn dan we gewend waren, en is de gezondheidszorg in Nederland door achtereenvolgende Rutte-kabinetten met behulp van het hele politieke Regentenscala stevig uitgekleed – toch behoort Nederland nog steeds tot de landen met een bevolking die decennialang heeft kunnen genieten van een uitstekende gezondheidszorg.

Wat is ook alweer de bekendste uitspraak van Darwin? Survival of the fittest! [1] Dat een goede gezondheidszorg ook de heel wat minder fitten helpt overleven valt niet te ontkennen, en we schroefden er ons nationaal gemiddelde stevig mee omhoog. Dat de Corona-crisis juist het hardst huishoudt onder de zwaksten in onze maatschappij, en in de westerse samenleving als geheel heeft daarom een harde logica[2].

Het is geen heel verbijsterende conclusie, maar vaak zul je die de komende tijd niet horen, want onze regering heeft al aangekondigd dat na afloop van deze crisis opnieuw moet worden bezuinigd. Dat zal vast niet op onze giften aan het buitenland zijn – onze overheid heeft nooit veel opgehad met de belangen van de zwakkeren in onze eigen samenleving als er tegenover stond dat ze in het buitenland goede sier kon maken met haar eigen goedheid. De wijze waarop immigranten immer weer uit de wind worden gehouden als die tekeer gaan tegenover autochtone ouderen is daarvan wellicht nog het beste voorbeeld.

Maar, Darwin;s revenge? Dat is verbonden met Montezuma’s revenge [3], de ziekte syfilis die naar men lang vermoedde door Spaanse soldaten mee terug werd gebracht uit de nieuw ontdekte gebieden in de Amerika’s. Waar de westerlingen hun eigen ziekten[4] verspreidden, die binnen enige decennia circa 90% van de Indiaanse bevolking van die beide continenten uitroeide. Dat was onbedoeld, maar het woord revenge [5] duidt op een zeker terecht schuldgevoel.

Of de oorsprong van Corona even onschuldig is lijkt niet waarschijnlijk, al was het zeker geen geplande uitbraak. Maar het lijkt wel vast te staan dat de ziekte vooral de zwakkeren in onze maatschappij doodt, en onze westerse samenlevingen heeft er daar veel te veel van om grote aantallen doden te kunnen vermijden.

Veel hoogbejaarden blijken vrijwel weerloos, de sterftecijfers in verzorgingstehuizen en onder mensen met een ‘medische conditie’ zijn gigantisch. Uit de USA komen berichten dat juist onder de zwarte bevolking (die rond New York sterk oververtegenwoordigd is) de meeste doden te betreuren zijn – en dat is niet de groep die zich het gezondst voedt.

Dat in landen als China, Iran en Brazilië ook hoge sterftecijfers te betreuren waren bevestigt dit algemene beeld, want dit zijn precies de landen waar men al enige tijd de levensstandaarden van de westerse wereld steeds  nadert. Als het Corona-virus geen grote slag kan worden toegebracht, suggereert dit dat de gemiddelde levensverwachting vooral in de westerse wereld in de toekomst onverwacht sterk dalen zal.

---

1. Dat biologen juist dit dogma van Darwin steeds valer ter discussie stellen als ze het hebben over de mechanismen van de evolutie doet in dit verband nauwelijks ter zake.
2. Een logica die herkenbaar wordt genegeerd door zelfgenoegzame types die het belangrijker vinden de economie open te gooien dan door een goede lock-up onze zwakkeren te helpen beschermen.
3. Montezuma was de keizer van de Azteken, het grootste indiaanse rijk dat door de conquistadores werd veroverd.
4. Griep, mazelen, pokken en een keur aan ziekten die voor ons Europeanen niet of nauwelijks dodelijk meer waren hielden enorm huis onder de Indiaanse bevolkingen
5. Het hele begrip is uit diezelfde tijd, minstens al uit de 17e eeuw

---

Meer over het Corona-virus (Covid-19), de wijze van aanpak en haar economische gevolgen vindt u hier op Veren of Lood.