Ook dit jaar werd de verjaardag van de EU opgeluisterd door een open deur-dag in Brussel, Luxemburg en Straatsburg, onder andere in het EU-parlement.

Er zouden in de vier opengestelde gebouwen in  Brussel zo’n 30.000 bezoekers zijn geweest. In ieder geval stonden er voor de deur van het EU-parlement een half uur na opening al lange rijen kleumende geïnteresseerden, die zich een klein uur lieten geselen door de hagelbuien, storm- en windvlagen die kenmerkend zijn rond moderne gebouwen van ambitieuze architecten. En dan te bedenken dat permanent buiten in de diverse nissen van dat EU-parlementsgebouw daklozen uit andere landen ‘wonen’.

Er waren eigenlijk twee rijen. Op het voorplein werd in een geïmproviseerde tent mijn mini-handtasje (kleiner dan een mannen broekzak) gecontroleerd op wapens en explosieven, en in de hal was de bij de EU gangbare verkleedpartij: jas, bagage, paraplu en broekriem door de scanner en zelf door een poortje.

Waarom die onzin: overal in Brussel zijn veel mensen bij elkaar; of wil men de gebouwen beschermen? Dat was vroeger op ministeries of bedrijven nuttig omdat daar dossierkasten stonden met belangrijke en unieke documenten, maar tegenwoordig staat dat op usb-sticks of in clouds. In zo’n kantoorgebouw zijn ook geen onvervangbare kunstschatten zoals in een museum.

Zo’n Open dag lijkt wat op de Huishoudbeurs: veel mensen proberen zoveel mogelijk goodies te bemachtigen. Vooral Chinezen – hier studerenden, maar ook toeristen – bleken nogal hebberig. Vlak bij de ingang was er al een rijtje door het EU-parlement gesubsidieerde vrijwilligers die onder andere potloden en plompe EU-blauwe bekers uitdeelden met de oproep te gaan stemmen. Dat leek me preaching to the converted. Niet anders dan een dag eerder toen de jongelui de hele dag nutteloos stonden te wezen op het jaarlijkse Press Freedom Day-congres, dat werd bezocht door journalisten, mensenrechtenactivisten en het curatorium van twee universiteiten die ere-doctoraten kwamen uitreiken. ) 1.

In het EU-parlementsgebouw presenteerden zich – zoals ieder jaar – de acht fracties. De Niet-Ingeschrevenen, dat zijn volksvertegenwoordigers die om uiteenlopende redenen geen lid ‘mogen’ of willen zijn van een van de fracties en die dus 5 jaar lang alleen voor spek en bonen mogen ‘meedoen’ heb ik in de gauwigheid niet gevonden, maar wellicht waren ze er niet. Niet-ingeschrevenen zijn bijvoorbeeld de Poolse oud-diplomaat, oud vice- voorzitter van het E.P.  Saryusz-Wolski die uit de EVP (CDA) fractie werd gezet toen hij zich tegen Tusk kandideerde; maar ook de oude LePen en Griekse communisten. Excuus, de EGP waartoe ons GroenLinks behoort heb ik evenals de EVDD die voornamelijk bestaat uit de Italiaanse 5-Sterren en Farage’s Brexit partij en waarin Nederlanders nog ontbreken, helaas over het hoofd gezien. Of waren ze er niet?

De fractie met de meest ingewikkelde naam Europees Unitair Links/Noords Groen Links GUE/NGL, bestaande uit allerlei communisten, Groenen, en uit onze SP en Dierenpartij, was de enige die moeite deed hun politieke visies helder over het voetlicht te brengen. Op een videoscherm werden in korte filmpjes allerlei standpunten verkondigd zoals pro-Palestina en Israël-kritisch. Is dat het standpunt van de PvdD en de SP? Er waren overigens maar een paar kijkers.

De S&D fractie (PvdA) is nog steeds op zoek naar oude en/of nieuwe ideologie, en dus werd de leegte opgevuld met te luide muziek, net zoals een paar dagen eerder op de Brusselse 1-mei-braderieën.

Hun rivaal de EVP (CDA) straalde ook dit jaar weer oprechte gezelligheid uit. Men was welkom bij simpele spelletjes voor kinderen en volwassenen. Maar waar staan ze voor????

Ook ALDE (VVD en D’66) straalde gezelligheid uit. Een Vlaamse kandidate stelde zich dienstbaar op en tracteerde op thee, koffie, koekjes en small talk. Zou er een niet-Belg bestaan die in haar standpunten geïnteresseerd is? En ook Verhofstadt, die deze keer de rust zelve was, kwam een kijkje nemen.

De ECR (CU en SGP) stand werd vooral bemenst door NvA’ers die zoals veel Belgen de EU zien als een soort logisch verlengstuk van hun eigen staatsbestel. Het is dus geen wonder dat CU en SGP onlangs stemden voor een EU-ww-stelsel. Het FvD heeft tot dusverre de intentie om zich bij de ECR aan te sluiten, maar inmiddels is het politieke landschap sterk veranderd: de grootste partij, de Britse Conservatieven blijven nog even, maar zullen na de verkiezingen flink zijn uitgedund, en minder of niet EU-kritisch zijn. De aanwezige NVA’ers waren er niet van op de hoogte dat het Nederlandse parlement onlangs besloot het oude ideaal ‘the ever closer union’ bij het oud vuil te zetten. Hoezo EU, als politiek bewuste mensen in een buurland waar men dezelfde taal spreekt al niet op de hoogte (kunnen) zijn van dergelijke fundamentele mentaliteits- en beleidswijziging?

De ECR had qua propaganda de zaken goed voor elkaar: duidelijke brochures met veel informatie over hun standpunten; en met (overdreven) veel kantoor spulletjes als goodies. Maar zijn ze nog wel kritisch jegens de EU?

En dan is er nog de kleinste fractie ENV met de 4 PVV’ers. Ze hadden kennelijk belangrijker zaken in de agenda dan het informeren van (potentiële) kiezers, en kwamen anderhalf uur te laat. Ieder jaar hebben ze dezelfde locatie. Het vorig jaar zaten er twee zuur kijkende mannen in grijze pakken. Dit jaar waren ze met meer, maar noch de indeling van de locatie – het einde van een zeer brede gang waar links en rechts ook andere fracties waren – noch hun lichaamstaal noodde tot nadere beschouwing.

En eigenlijk  is dat geen verrassing: Vlamingen zijn vaak minder extravert dan bijvoorbeeld een Italiaan of een Nederlander.

---

Dit verslag verscheen eerder op Polderland.

---

Nicolette Geveke is correspondent Brussel voor Veren of Lood.

---

Alle foto’s in dit artikel zijn opklikbaar. ©NicoletteGeveke, op aanvraag beschikbaar.