Het Openbaar Ministerie is bij de Hoge Raad in cassatie gegaan tegen vrijspraak, door zowel de Rechtbank als het Gerechtshof, van de man die de term kontebonkers introduceerde. De Hoge Raad staat achter het OM en droeg Het Gerechtshof op een nieuwe uitspraak te doen.
Nog verontrustender dan die wens van de Hoge Raad –volkomen in lijn met de insteek van het Openbaar Ministerie– om het Arabische Ras te beschermen tegen lelijke woorden, is dat dit arrest voorbijgaat aan de context. Die context werd onder andere gevormd door de uitlokking door de man die hierboven in beeld is gebracht. [1] Uitlokking die plaats vond in het kader van een anti-Wilders film, uitgezonden door de VPRO.

Deze uitspraak maakt deel uit van het juridisch activisme, dat tot in de hoogste rechterlijke regionen van Nederland en Europa welig tiert. Ik schreef daar hier op VoL al eerder over. Onder andere dit stuk getiteld: Onverdraagzaamheid, grondslag van elke beschaving, waarin ik vooral president Feteris van de Hoge Raad op de korrel nam. Op die uitspraak van Hoge Raad en die nieuwe van het Gerechtshof ga ik hier (nog) niet in. Ik kom er uitgebreider op terug, ook in verband met verschillende andere zeer opmerkelijke gerechtelijke uitspraken. (Mohammed mag geen pedofiel genoemd worden: bevestigd door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, het Pastafarianisme-arrest van de Raad van State).

Hier en nu alleen een licht aangepaste en ingekorte versie van een stuk dat ik vijf jaar geleden schreef over de kontebonker-kwestie. Niet toevallig was ik aanwezig bij de zitting van de Rechtbank daarover! Dit viel me op:

Op 1 augustus 2013, diende voor de rechtbank in Amsterdam een zaak tegen Robert de Jonge. In 2011 gebruikte hij het woord ‘kleuterneuker’ voor Mohammed: die mythische figuur die in de 7e eeuw in Arabië gewoond zou hebben en wereldberoemd is geworden door de Koran, de Hadith [2], zijn levensverhaal (de Sira) en door de militaire successen van zijn Arabische –later ook Turkse en Mongoolse– volgelingen. De verdachte had zelfs niet geprobeerd om zich subtiel uit te drukken: op kalme wijze deed hij harde, grof geformuleerde, politieke uitspraken over Allah, Mohammed en ‘Arabieren’.

Formeel was de aanklacht gebaseerd op artikel 137c van het wetboek van het strafrecht. Dat artikel gaat over ‘belediging’. Let op: dat is heel wat anders dan laster of smaad. Bij laster of smaad is aan de orde of iemand persoonlijk schade heeft ondervonden door negatieve uitspraken over hem of haar. Artikel 137c gaat uitsluitend over beledigen van groepen mensen.

Dat artikel 137c heeft ook niets te maken met discriminatie. En toch was het begrip discriminatie een van de hoekstenen van het betoog van de Officier van Justitie (OvJ).

Circa 25 mensen waren in een zaal aan de Parnassusweg getuige van een merkwaardige en verontrustende voorstelling, waarin die ambitieuze OvJ de hoofdrol vervulde. Indringend kwam naar voren dat de rechtspraak gekaapt is door mensen die weinig affiniteit hebben met waarheidsvinding en het Recht.

Voordat ik op de voorstelling en op de inhoud van de zaak zelf inga, eerst iets over de context van de zaak. Zeer opmerkelijk: in de rechtszaal bleef die context vrijwel volledig buiten beschouwing! De bewering van de OvJ, dat de uitspraken van de Jonge géén onderdeel zou uitmaken van een politiek debat, krijgt daardoor een speciale bijklank: de context zelf actief negeren en dat eigen verzuim vervolgens opvoeren als onderdeel van de aanklacht. Letterlijk zei de OvJ: “Zo’n debat is niet gaande“.
De brutalen hebben de halve, het OM heeft driekwart van de wereld!

Brede maatschappelijke campagne
In 2009 kwam Geert Wilders met het korte, amateuristische filmpje ‘Fitna’. Het ging over oorlogszuchtige en andere negatieve aspecten van de leer van Mohammed. De aankondiging ervan zorgde voor meer ophef dan het filmpje zelf. Aangevoerd door de toenmalige CDA-premier Balkenende, werd er een brede maatschappelijke campagne gevoerd om het verwerpelijke karakter van ‘Fitna’ nationaal en internationaal onder de aandacht te brengen van volgelingen van Mohammed.

De lancering van Fitna werd echter een beetje een anticlimax. [3] Kennelijk ontevreden met deze afloop, maakte ene Joost van der Valk expliciet in reactie op Fitna, een politieke propagandafilm tegen islamkritiek, getiteld ‘Wilders, the movie‘. De VPRO zond de film of een deel ervan, vervolgens uit via de televisie.

Uitlokking
De jonge propagandist beschikte over voldoende financiële middelen om in verschillende landen mensen te gaan interviewen. Via achteraf ingesproken, oppervlakkig commentaar, viel hij die mensen achteraf politiek aan. Valk voerde Robert de Jonge in zijn film op als aanhanger van Geert Wilders. Van der Valk werd wel genoemd in de justitiële aanklacht, maar hem werd niets ten laste gelegd. Hij is niet eens gehoord door de politie. Voor de bedoelingen van Van der Valk heeft justitie geen interesse getoond. Terwijl je hier beslist kunt spreken van uitlokking. Het verhaal van de advocaat van De Jonge omvatte ruim twintig punten. In enkele daarvan vestigde hij aandacht op deze pijnlijke omissie.

De spelers
De voorstelling in de rechtszaal werd geleid door de enige vrouwelijke, tevens jongste, van de drie rechters. Ze straalde van alles uit, maar geen gezag. Geen spoor daarvan. Ze bedankte de advocaat voor diens hulp aan de OvJ toen die zich hardop afvroeg wat er moest gebeuren op het moment dat bleek dat er stukken onvolledig gekopieerd waren.

Afgezien van dit enkele moment van hulpeloosheid, toonde die OvJ zich juist niet zo schuchter. Van alle spelers straalde zij de meeste ambitie uit. Ze maakte maar een paar keer een aantekening. De getuige-deskundige vermeldde in een bijzin dat ook westerse kinderverkrachters ervan op de hoogte zijn dat, in landen waar de volgelingen van Mohammed de baas zijn, er ‘anders aangekeken wordt tegen’ de soort misdrijven waaraan deze lieden zich schuldig maken. De OvJ maakte op dat moment gretig een aantekening. Zoals ik al gevreesd had kwam ze later terug op die westerse misdadigers in het kader van het vrijpleiten van ‘de Arabieren’ van de beschuldigingen uit de woorden van de verdachte…

Die getuige-deskundige was de geniale wetenschapper Machteld Allan (verder: M.A.): afgestudeerd in arabistiek en geschiedenis en thans promoverend in de rechtsfilosofie. Zoals je wel vaker ziet bij echte topwetenschappers, ging ze (eigenlijk te) ver, in het relativeren van haar eigen deskundigheid. Haar studie betreft een geschrift waarvan het belang voor de beoordeling van de leer van Mohammed vergelijkbaar is met dat van de teksten van Lenin voor het communisme!

De beide mannelijke rechters zeiden weinig. Ze maakten op mij de indruk dat ze niet gebukt gingen onder het idee dat hun pensioengerechtigde leeftijd snel naderde. Het leek wel of hun vragen aan de getuige-deskundige meer ingegeven werden door hun zorg over het niveau van hun inbreng in toekomstige borreltafeldiscussies dan door besef van het belang van deze rechtszaak. Terwijl het gewraakte stukje film vertoond werd, zag ik in de houding van de drie rechters een mengsel van verbazing en verveling.

Drie mensen waren opvallend afwezig: de beschuldigde en de beschuldigers. De beschuldigde woont niet in Nederland. Waarom de klagers niet aanwezig waren werd niet duidelijk. Ik veronderstel dat ze er het volste vertrouwen in hebben dat de Nederlandse Rechtspraak van tegenwoordig doordrongen is van hun belangen. Geef ze eens ongelijk.

Het samenspel
Af en toe kijkt de OvJ heel boos. Meest opvallend doet ze dat wanneer M.A. weer eens op de bredere context wijst. Bijvoorbeeld wanneer ze terloops aanstipt dat homoseks meer gepraktiseerd wordt in samenlevingen met strikte seksescheiding. Enkele van de niet-wetenschappers achter de grote tafel trekken de deskundigheid van M.A. in twijfel. Haar promotie handelt over de vraag wat een overheid legitiem maakt volgens maatstaven van (de leer van) Mohammed. Het nabootsen van het gedrag van Mohammed is onderdeel van de juridische grondslag van samenlevingen die door de leer van Mohammed gedomineerd worden (Mijn formuleringen, niet die van Allan). M.A. legt uit dat het islamitisch ‘recht’, in tegenstelling tot het onze, zich uitspreekt over alle terreinen van het leven.

Ik ben er helemaal niet gerust op dat het enorme belang van dit verschil tussen mohammedaans en seculier recht wel doordringt bij de rechters!

Een van de mannelijke rechters vraagt of er een historische bron is voor het levensverhaal van Aïsha. Wanneer Allan uitleg heeft gegeven over de status van de bronnen die dit beweren, wil de rechter nog weten hoe wijd de praktijk van kindhuwelijken verspreid was in de tijd van Mohammed. Waarom? De mythische figuur Mohammed of andere 7e-eeuwse Arabieren stonden toch niet terecht? Ik denk weer aan die borreltafels.

De inhoud en het spel met woorden
Waar het om gaat in de gewraakte uitspraken is dat in de –niet-identieke maar wel nauw met elkaar verweven– Arabische en mohammedaanse culturen, niet verwaarloosbare groepen en individuen zelfs kindhuwelijken vergoelijken. Het gaat er ook om dat verlaging van de huwbare leeftijd voor meisjes in de richting van die negen jaar van Aïsha, speerpunt is voor de organisaties van de meest fervente volgelingen van Mohammed, zoals de Moslim Broederschap in Egypte.

Het definiëren van welke groep nu beledigd zou zijn, is een lastige opgave voor OvJ en rechters. In de context van Van der Valks strijd tegen Wilders, is voor elk zinnig en integer mens helder dat de aangeklaagde het heeft over volwassen, mannelijke volgelingen van Mohammed. Het openbaar ministerie heeft echter liever niet dat het proces kan worden opgevat als onderdeel van het streven om islamkritiek illegaal of in ieder geval praktisch onmogelijk te maken. De OvJ zegt ook expliciet dat ze de uitspraken niet wenst op te vatten als islamkritiek. Het gaat om Arabieren. Het ras der Arabieren. En alle Arabieren. Ook de christelijke Arabieren.

De jongste rechter kan het niet nalaten om “Precies‘, te roepen op het moment dat de getuige-deskundige wijst op het bestaan van die groep! En er zijn ook Arabische vrouwen. En kinderen. Meegesleept door haar enthousiasme over de vruchtbaarheid van haar eigen spel met woorden, voegt de OvJ eraan toe: en homo’s…

Alsof je bij het aan de kaak stellen van de moordpartijen in het noorden van Nigeria niet mag spreken over Nigerianen omdat je anders daarmee ook de Nigeriaanse kinderen en de christelijke slachtoffers over een kam scheert met hun moordenaars…

Nodig of onnodig grievend
In haar betoog spreekt de OvJ over “de functie van het doen van zulke uitlatingen“… Ze onderkent dus dat onvriendelijk overkomende uitlatingen een maatschappelijke functie kunnen hebben. [4] Ze verwijst ook naar enkele uitspraken van de Hoge Raad. In haar woorden onderscheidt de HR drie stappen. De laatste daarvan is de toets of uitspraken ‘onnodig grievend’ zijn.

Voor hetgeen De Jonge wilde aankaarten was het invoeren van het onaangenaam klinkende nieuwe werkwoord kontebonken een briljante vondst. De term verwijst in zekere zin naar homoseks: niet alleen tussen gelijkwaardige partners maar ook naar verkrachtingen in mannengevangenissen. Maar ook naar anale seks tussen mannen en vrouwen. Uit mijn tijd als docent aan het VMBO kan ik me nog de bijzondere beschuldiging herinneren van Nederlandse meisjes uit klas vier, aan het adres van moslimmeisjes. Ze noemden hen hypocriet omdat ze zich lieten voorstaan op hun maagdelijkheid, terwijl ze wel anale seks zouden hebben gehad!

Wanneer men De Jonge er op de eerste plaats van ‘beschuldigt’ dat hij ‘Arabieren’ ‘beschuldigt’ van het beoefenen van anale seks, is dat een soort van belediging van een andere groep: van iedereen die (vrijwillig) deze vorm van seks beoefent. Bij de Rechtbank concentreert men zich echter op de opmerking over seks met kleine jongetjes, gekoppeld aan het Arabische ‘ras’.

Je vraagt je af of men er enig benul van heeft dat de leer van Mohammed een nadrukkelijk Arabisch gedachtegoed is dat in het basisdocument, de Koran, ook op meerdere plaatsen zo wordt aangeduid.
Dat de oorspronkelijke verspreiding van de leer van Mohammed niet of nauwelijks plaatsvond via prediking maar veel meer in de nasleep van de plunderingen en overweldiging door de Arabieren. Dat woord nasleep staat er niet voor niets bij: soms duurde het eeuwen voordat in een gebied dat door de Arabieren onderworpen was, de bewoners hun verzet zo volledig hadden gestaakt dat de volgelingen van Mohammed de meerderheid gingen uitmaken.

Het is natuurlijk niet precies bekend hoe vaak seks met jongetjes in verschillende landen voorkomt: formeel is het overal verboden. De minst omstreden uitspraken over deze soort misbruik komen echter niet uit Saoedi-Arabië of volledig gearabiseerde landen maar juist uit Pakistan en Afghanistan. Dat zijn landen die meer geïslamiseerd dan gearabiseerd zijn!

O hemel, de klacht is dus dat de verdachte zijn islamkritiek eigenlijk teveel verwaterd heeft tot ‘cultuurkritiek’. Dat, of het verwijt is dat hij zich niet academisch zuiver heeft uitgedrukt tegenover uitlokker Van der Valk.

De noodzaak een wig te drijven
Het meest onthutsende deel van de inbreng van de OvJ werd gevormd door zwaar politiek getinte opmerkingen over ‘discriminatie’. Ze beweerde dat conflicten en misstanden in andere delen van de wereld (!) onderstrepen hoe noodzakelijk het is om op te treden tegen discriminatie: dwaas en getuigend van een gevaarlijk overschatting van de rol van de rechtspraak in het algemeen en van die van het openbaar ministerie in het bijzonder. Ze betoogde verder dat de plicht bestaat om op te treden tegen pogingen om “een wig te drijven tussen groepen in de samenleving“.

In plaats van het bewaken van de Rechtstaat met waarheidsvinding als belangrijkste wapen, is het doel verworden tot het bewaken van de lieve vrede, het bevorderen en toejuichen van goede intenties en daarbinnen goochelen met woorden als belangrijk wapen.

Het is juist dringend noodzakelijk dat er een wig gedreven wordt tussen groepen in de samenleving: een wig tussen enerzijds kinderverkrachters en lieden die kinderverkrachting vergoelijken, al dan niet onder verwijzing naar Mohammed, en anderzijds mensen die daartegen wensen op te treden.

Wanneer de Rechtspraak niet meer achter de doelstelling staat om sociaal en fysiek deze wig te drijven -een fysieke wig is bijvoorbeeld een gevangenismuur-, zal er iets aan de Rechtspraak moeten veranderen. Wanneer dat niet lukt komt de Rechtstaat onder druk en zal onze beschaving gaan lijken op de huidige Syrische of Iraakse.

Dat is iets wat beschaafde mensen, ongeacht hun politieke, seksuele, religieuze of andere geaardheid niet willen.

---

1. De afbeelding is een still uit de genoemde anti-Wilders film van Joost van der Valk. Hier de link naar de betreffende uitzending van de VPRO.
2. Hadith: weetjes over Mohammed, uitspraken over hem en uitspraken van hemzelf die echter niet zijn aangemerkt als afkomstig van Allah.
3. Achteraf gezien is gemakkelijk te verklaren waarom ‘Fitna’ zelf, verhoudingsgewijs, tot bijzonder weinig protest en geweld leidde. De makers hadden namelijk vermeden om zich te richten op de achilleshiel van de leer: de persoon Mohammed zelf.
4. Dit is ook terug te vinden in uitspraken van het EHMR, dat bij dit soort aangelegenheden nogal eens als hogere autoriteit wordt aangeroepen.