Groot geld – biljetten van 1 en 100 miljoen pond
Enige tijd terug was er sprake van dat de USA mogelijk een platina-munt van 1 biljoen dollar zou slaan – in de wedloop met staatsschuld en inflatie lijkt het land het amechtig hijgend te zullen afleggen. Uiteindelijk werd er van afgezien, waarna iedereen er over sprak alsof het een hoax van de media was geweest. Ach ja, die hoaxes van tegenwoordig.
In de wereld van de harde werkelijkheid is echter veel minder nieuws onder de zon dan ons dagelijks wordt voorgehouden. Dat is ook de reden dat triviale berichtjes daarover in kranten ook zo populair zijn: zij stimuleren de fantasie van de lezer. En daarmee houdt men tegelijkertijd vast aan de kaderstelling waarbinnen dergelijke berichten gepresenteerd worden: de bijzondere afwijkingen die de wereld ook kent, maar die ons dagelijks leven nooit zullen bereiken. Maar wel wordt er over het algemeen over bericht, als via een omweg het dienstig lijkt de bevolking voor te bereiden op gebeurtenissen die een treffende overeenkomst vertonen.
Niet dat de media dat zelf bedenken. Redactiearchieven puilen uit met dergelijke nieuwtjes, maar als de lezers er niets in zullen herkennen, schrijft men er niet over. De instanties die dergelijk nieuws in de openbaarheid laten komen hebben er vaak baat bij, het publiek ergens op voor te bereiden. “The idea is the important thing”, uiteindelijk. En zo hoor je nog eens iets leuks.
Biljetten van 100 miljoen pond
Heel vreemd is het dus niet dat de BBC op haar beurt gisteren kwam met een berichtje over het bestaan van Britse bankbiljetten van niet alleen één miljoen pond (gigant), maar ook van 100 miljoen pond (titaan). Nee, was de teneur, die zullen we niet in onze portemonnee terugvinden komend jaar. Ook een beetje lastig, aangezien een titaantje op A4 wordt gedrukt (in de huisdrukkerij). Gigantjes (1e druk 1908) hebben een A5-formaat. Totaal is de waarde van de op deze manier beschikbare biljetten 8 miljard pond. Wat overigens niet wegneemt dat de Britse inflatie meer en meer een serieus probleem begint te worden voor de regering in Londen, dus…
Het verhaal werd gelardeerd met verwijzingen naar een klassieke vertelling van Mark Twain, en het bevatte eveneens een subtiel waarschuwende verwijzing naar de monetaire problemen die Schotland te wachten staan, mocht het zo dom zijn in het komende referendum over Schotse onafhankelijkheid te stemmen voor ontbinding van het Verenigd Koninkrijk. Deze – overigens inderdaad echt bestaande – biljetten, zijn de Britse administratieve manier om het lokale Target-2-systeem vorm te geven.
Het Britse pond is een universeel betaalmiddel in het VK, dat echter in de delen die niet tot Engeland en Wales (ook Wales kent overigens eigen 1-pond munten) behoren, tevens lokaal uitgegeven pondbiljetten kent. Schotse en Britse ponden worden in heel Schotland naast elkaar gebruikt, maar een winkelier in Londen zal niet blij zijn als je wilt betalen met een Schots, Noord-Iers, Manx of Jersey pond. Het is geld, het is exact evenveel waard als het reguliere Britse pond, maar ze zijn dus uitgegeven door een daartoe gerechtigde (!!!) Schotse, Noord-Ierse, Manx of Jersey bank.
Het systeem werkt zo, dat voor elke pond die deze banken in de Britse periferie uitgeven, zij als onderpand een Brits pond stallen bij de Bank van Engeland (BoE). En aangezien het niet praktisch is kluizen te laten uitpuilen met extreme hoeveelheden tientjes die slechts dienen als onderpand voor geld dat niet meer is dan een feitelijke lippendienst aan de lokale identiteit, heeft men de oplossing van de giganten en titanen gekozen. Vanzelfsprekend bestond dit systeem reeds lang voor computers en software voldoende efficiënt waren om dit handiger op te lossen, maar in het VK verandert men zoiets niet graag. Het werkt, en meer hoeft men er volgens de BoE eigenlijk niet van te weten.
Eigenlijk werkt het zelfs beter dan het Europese Target-2, aangezien het door het tastbare element voorkomt dat het verwordt tot een boekhoudkundige exercitie van wederzijdse verplichtingen. Zoals Target-2 dus geworden is.
Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.