Wie in Groningen in aanmerking voor compensatie van aardbevingsschade wilde komen gisteren, moest in de rij. Met schadevergoeding heeft dat weinig tot niets van doen.

Het gevolg was een beschamende vertoning van onmacht en krenterigheid.

Dat de Nederlandse overheid weinig ruimhartig is bij het vergoeden van door haar aangerichte schade is al wat langer bekend. Spelletjes als de feitelijke loterij die gisteren werd georganiseerd hebben niets te maken met het vergoeden van aardbevingsschade – wat zou moeten gaan over het erkennen van rechten en aangedane schade. In plaats daarvan kwam een loterij, waarvoor je in aanmerking kwam als je ooit rechten had. Hoe beschamend die aanpak is blijkt nu de pot al leeg is, en er nog steeds rechthebbenden niet gecompenseerd lijken te zullen worden.

Wat beschamend is aan deze gekozen aanpak, beschreef de staatsomroep kennelijk ongewild zelf het duidelijkst:

Geld op – loket dicht? Hier stampt de Nederlandse overheid weer eens met olifantspoten over de rechten van mensen heen. Divide et impera, jaja. Rutte4 wilde haar eigen feestje niet verstoord zien, zo noteerde de SP terecht:

Terwijl de dure pakken in Den Haag druk zijn met hun beëdiging voor Rutte 4, moeten de mensen in Groningen in de kou in de rij staan, hopen op de kruimels. Wat een waanzin. #bordesfoto https://t.co/X4GjU8hL7m

— Lilian Marijnissen (@MarijnissenL) January 10, 2022

De gekozen aanpak door het rijk suggereert duidelijk dat er een pot geld werd leeggeschud om de boze gemoederen tot bedaren te brengen, maar met het vergoeden van geleden schade aan de meest rechthebbenden heeft zoiets niets te maken. Dat bleek dan ook prompt:

De pot waaruit huishoudens in het aardbevingsgebied in Groningen een subsidie van 10.000 euro konden krijgen, is binnen een dag leeg. Dat meldt het samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN). Het is daardoor niet meer mogelijk nog een subsidieaanvraag in te dienen.

In plaats daarvan geldt het principe: geld op, kans voorbij. Dat dat met zorgvuldigheid niets van doen heeft, vereist geen hoger bestuurskundig inzicht. Dat de overheid niet zinnens is de geleden schade te vergoeden, maar in plaats daarvan evenementen organiseert die de indruk moeten wekken dat het daarna wel klaar is, is tamelijk schandalig. Zeker nu eerder deze week bleek dat de winning van aardgas vooralsnog niet wordt gestaakt, en dat de Nederlandse overheid zich voor toekomstige schade niet verantwoordelijk acht:

De komende jaren worden sowieso nog bevingen verwacht, ook als er geen gas meer gewonnen wordt.

Ergo: de regering zal alle extra verantwoordelijkheid voor nieuwe aardbevingen afwijzen onder verwijzing naar eerdere winning. Mogelijk terecht, maar in Groningen zal men er niet blij mee zijn, zoals nu ook al blijkt.

Het is pijnlijk om zó snel gelijk te krijgen.

De Nederlandse overheid accepteert klaarblijkelijk alleen nog open einde regelingen als het gaat om instromende financiën.