In mijn stuk van vorig weekend, haalde ik drie keer dezelfde quote aan van de volgende president van de VS: “These are stupid people”. De Nederlandse variant – ze zijn niet goed wijs – is in meerdere opzichten beter. Een hashtag waard, mijns inziens: #ZeZijnNietGoedWijs. Denkt u aan de hoofdletters?

Politicologie
Het Amerikaanse blog Huffingtonpost, waar het grootste deel van bovenstaande afbeelding vandaan komt, heeft een miljoenenpubliek. Een Nederlandse variant zou er ongeveer uitzien als TPO.nl met een flinke scheut joop.nl- en Sargasso-narigheid er aan toegevoegd. Ter verdediging van professor Tures zou je kunnen aanvoeren dat de kop wellicht niet door hemzelf bedacht was. Edoch: de tekst zelfs is nog heel wat pijnlijker.

But for those of us who know and care about politics, the absence of Donald Trump was a breath of fresh air, providing all of us with a greater focus on the issues.

Tja, de man is niet alleen politicoloog, hij doceert het zelfs. Wij, ‘mensen van kennis’, kent u die uitdrukking? Een politicoloog aan het woord laten over politiek: het is zoiets als een astroloog aan het woord laten over astronomie. Hoed u voor politicologen schreef ik een tijdje geleden al eens over deze afgestudeerden. ‘Wetenschapper’ Tures schreef zijn opinie-dingetje de dag na een van de meest indrukwekkende wapenfeiten uit de campagne van Trump: wegblijven bij een zeer veelbekeken televisiedebat!

Lichaamslengte
Aan alle eerdere presidents(voor)verkiezingen samen heb ik minder aandacht besteed dan aan deze die nu aan de gang is. Twee anekdotes van de verkiezingen van 2004 staan me nog heel helder voor de geest. De eerste las ik, geloof ik, in het aardige autobiografische boekje van Eddy Terstall: ‘Ik loop of ik vlieg’. Eddy kent veel mensen. Ook uit het Nederlandse mediawereldje. Geschokt en overrompeld waren ze door de overwinning van Bush op Kerry. Reden: ze kenden helemaal niemand die op Bush zou stemmen! Over onwijsheid gesproken.

Nog minder wijsheid kwam van een Amerikaanse commentator. Hij legde uit dat voorspellen wie de winnaar wordt bij presidentsverkiezingen in de VS niet zo moeilijk is: in de praktijk wint namelijk altijd de langste van de twee. Tegelijkertijd ‘waar’ en totale onzin. Totdat Bush Kerry versloeg – met een marge van slechts 3 miljoen stemmen, 35 kiesmannen – was dit inderdaad heel vaak voorgekomen. Het was misschien een grap van deze insider. Maar ook dan is het nog een prachtige illustratie van het probleem met de professionele politicologen en andere napraters: ze hebben ontelbare betekenisloze feitjes ter beschikking om aan het woord te blijven en de indruk te wekken dat ze slim zijn.

Meneer Nate Silver is werkelijk een prachtexemplaar. Na Trumps overwinning in Indiana gaven Cruz en Kasich op. Daarna kon Trump alleen in theorie de nominatie nog mislopen, maar hij schreef:

Still, other than being early skeptics of Jeb Bush, we basically got the Republican race wrong

Ja, in pluralis majestatis. Vertaling: tot nu toe sloeg ik de plank voortdurend mis. En vervolgens gaat hij weer zijn deskundige mening geven. De titel boven zijn stuk is ‘Why Republican Voters Decided On Trump’ en uiteindelijk leidt zijn ‘analyse’ naar ‘the lack of strategic coordination [binnen de partijtop dus] to stop Trump.’ Echt niet goed wijs. Maar hij heeft wel iets ‘geleerd’: zijn voorspelling dat Trump het in november gaat afleggen tegen Hillary heeft hij flink wollig gemaakt:

Trump is a (…) probable (although by no means certain) general election loser in what would otherwise be a highly winnable race for Republicans.

O dear. Als het niet aan Trump lag zouden de Republikeinen wel winnen.

Dilbert
Silvers ‘analyse’ is volledig overheerst door zijn afschuw, zijn onderbuik. Hij is – net als de overgrote meerderheid der journalisten en politici, zowel in de VS als in Nederland – niet in staat om Trumps genialiteit te herkennen, laat staan te erkennen. Terwijl ze met het grootste gemak praten over de onderbuik bij kiezers en het populisme van politici waar ze het mee oneens zijn, doen ze alsof ze zelf géén onderbuik hebben. Dan ben je niet goed wijs. De terecht zeer populaire stripfiguur Dilbert is een genadeloos observator. Zijn briljante schepper, Scott Adams, is beslist geen fan van Trump, maar hij heeft geen last van die blinde, domme haat. Hij doet wèl zijn best om het overweldigende succes van Donald Trump te doorgronden en hij voorspelt dat Trump in november zal winnen. Maanden geleden deed hij dat al.

De aanslag op een mens, een man
Ik ben geen fan van Donald Trump, wel een bewonderaar. Mijn sympathie voor hem is fors toegenomen door de manier waarop hij reageerde op de aanslag. Bekijk beslist het hele clipje van twee minuten. De aanslag was veel ernstiger dan het aanvankelijk leek. Over Trumps aanhangers gesproken: de aanvaller werd niet gelyncht! Ook Volkert van der Graaf is trouwens nog steeds in leven, maar dat terzijde.

Aanvankelijk reageert de massa met het scanderen van ‘Trump, Trump’, maar na luttele seconden verandert dat in ‘U.S.A, U.S.A’ omdat men weet dat Trump daar de voorkeur aan geeft. Er zijn mensen die daarin een bewijs zien dat Trump een gevaarlijke populist is: die mensen zijn niet goed wijs. Seconden na de poging zegt Trump:

Thank you for the warning. I was ready for him, but it is much easier if they do it.

Bij het ‘you’ wijst hij naar iemand uit het publiek en bij ‘they’ naar de mensen van de Secret Service die de extremist op het laatste nippertje overmeesterd hebben.

De aanvaller, door veel media-tuig godbetert aangeduid als ‘protester’, is bekend van politieke optredens waarbij hij de vlag van Amerika vertrapt, letterlijk. Hij is een jaar of 40 jonger dan Trump, en gespierder dan de gemiddelde kraker. Het was dus gedeeltelijk bluf van Trump. Zijn reactie, zijn authentieke reactie, was er echter een die totaal onvoorstelbaar was in het wereldje van beroepspolitici, journalisten en dergelijke: hij toonde zich mens en man. En niet alleen in woorden! Hier is dat duidelijk te zien. Daarmee is niet alleen mijn sympathie voor hem vergroot, maar ook die van miljoenen Amerikanen. Mannen en – niet onbelangrijk – beslist ook vrouwen. Overigens is het slechts een kwestie van tijd voor de theorie gelanceerd zal worden dat de aanslag in scene was gezet door het Trump-kamp.

Rechts-links idiotie
Onmiddellijk na het afhaken van Cruz en Kasich diepte ene Devan Joseph van de Britse website ‘Business Insider’ dit anti-Goldwater-spotje op en hij gaf als commentaar/aanbeveling erbij:

It’s eerie how this ad from 1964 perfectly captures the anxieties of defeated #NeverTrump Republicans

Niet goed wijs.

Goldwater was een theoretische neuzelaar die in brede kring gezien werd als ‘te rechts’ voor het electoraat: zowel het Republikeinse als het algemene, terwijl Trump juist wordt aangevallen op zijn vroegere samenwerking met Democraten – tot de Clintons aan toe! – en op zijn niet-theoretische, maar juist heel praktische insteek waar het internationale handel betreft. Trump zet het begrip ‘Fair Trade’ – hé, een bekende kreet in Nederland, waar staat dat ook al weer voor? – tegenover Free Trade. Libertariërs gruwelen ervan.

Net als in Nederland zijn er ook in de VS politici, ‘journalisten’ en ‘wetenschappers’ die elkaar zo vaak hebben nagepraat over de definitie van links en rechts dat ze er zelf in zijn gaan geloven. Lieden voor wie weerzin tegen de leer van Mohammed de nieuwe definitie geworden is voor ‘rechts’. #ZeZijnNietGoedWijs.

Bekijk, als u tijd hebt, ook dit clipje van de briljante, doch onpraktische Ben Shapiro. De commentaren eronder zijn interessanter dan de scheldkannonade zelf. Centrale boodschap die Shapiro over Trump heeft, is dat hij een leugenaar is.

Velen reageerders zijn opmerkelijk pragmatisch. En vooral meer wijs dan ‘slim’. Ze stellen: “Ja natuurlijk liegt hij, hij is een politicus”. Vanwege zijn eigen lobby-ervaring als grote ondernemer kent hij bovendien de ‘beïnvloedbaarheid’ van heel veel politici. Shapiro wordt er grof zowel als fijntjes aan herinnerd dat hij zelf eerder Trump heeft opgehemeld. Wat Trump uniek maakt is zijn politieke intuïtie. Hij voelt feilloos aan hoe hij bij grote groepen kiezers met gemak veel authentieker over kan komen dan andere politici. Hij zou bij wijze van spreken geleerd kunnen hebben van het succes van Pim Fortuyn. De gevestigde media en politici staan machteloos tegenover zijn aanpak.

Opkomst
In plaats van zich bezig te houden met weetjes, details en het onvervreemdbare ‘recht’ van verknipte penisdragers om gebruik te maken van vrouwen-wc’s en kleedkamers, focust hij op belangrijke grote lijnen; op belangrijke zaken in het kader van het winnen van verkiezingen. Op de opkomst bijvoorbeeld. Terwijl er bij de Democraten miljoenen mensen minder zijn opgekomen dan voorheen, is bij de Republikeinen de opkomst miljoenen groter. Alleen al bij de voorverkiezingen! Bij die miljoenen extra mensen zitten ook veel mensen die eerder op Democraten stemden en, nog interessanter: die niet stemden.

Obama won in 2008 met een marge van 9,5 miljoen stemmen tegen McCain en in 2012 met een marge van 5 miljoen tegen Romney, wat respectievelijk stond voor 7,3% en 3,9%. Knappe prestaties maar niet overweldigend. Na de Tweede Wereldoorlog wonnen Nixon en Johnson met veel grotere marges. Republikein Nixon tegen democraat Mondale en Democraat Johnson tegen Republikein Goldwater; beiden met een marge van boven de 22%. Nixon haalde 18 miljoen stemmen meer. Met in totaal slechts een half miljoen stemmen méér versloeg Nixon vier jaar later ook Humphrey met een enorm verschil in het kiescollege. Je zou het grappig kunnen noemen dat Goldwater dan weer een belangrijke rol speelde bij de impeachment van Nixon!

Hoewel de opkomst sinds 1996 weer wat stijgt, is na 1968 – toen er trouwens 3 kandidaten waren! – de opkomst bij presidentsverkiezingen in de VS niet meer boven de 60% gekomen. In 2012 bleven meer dan 106 miljoen kiesgerechtigden thuis. Vooral de lager opgeleiden: circa 35 miljoen van de mensen die alleen high school hebben afgerond. Weet Trump een serieus percentage uit deze groep aan te spreken – en dat weet hij – dan hoeft hij zich weinig zorgen te maken over de voorsprong van Hillary onder ‘feministes’.

Veteranen
Trump bleef niet alleen weg bij dat eerdergenoemde Fox-televisiedebat: hij ging op dat moment ook iets nuttigers doen. Fondsenwerving voor veteranen. Trump is werkelijk van mening dat Amerikaanse veteranen die financieel en/of geestelijk aan de grond zitten, meer recht hebben op overheidssteun dan illegale en/of mohammedaanse immigranten. En tegelijkertijd weet hij dat hij stemmen wint met die opstelling.

Een pittige uitdaging voor de weetjes- en opinies-recyclende Trump-haters, waarvan velen net zo weinig met integriteit en zin voor realiteit hebben als Alexander Pechtold en Jesse Klaver.

De haters voeren in dit verband – strikt genomen correct – dus bijvoorbeeld aan dat zijn staf diverse malen geblunderd heeft met illustraties bij tweets. Ze denken dat het complete electoraat denkt zoals zijzelf: in de politiek gaat het om het winnen van debatwedstrijden, zoals ze die kennen van van hun middelbare school. Waarden en normen spelen geen rol. Alles is relatief. Kannibalisme is een kwestie van smaak. Wijzere mensen, met name die lager opgeleid zijn, weten beter.

PS
Kijk nog eens goed naar de foto, naar de man links: Ted Cruz. Wanneer je op straat, in het getto zeg maar, indruk wilt maken, kun je misschien iets bereiken door tennisballen onder je oksels te stoppen; omdat je dan breder lijkt. Ga je voor het presidentschap van de VS dan is een variant daarop geen goede aanpak.

Bij de staf van de Donald zijn ze heel gemeen: ze kijken ook op zo’n manier naar de lichaamstaal van Sanders en Clinton. Treurig? Ja, in zekere zin wel. Lang niet zo treurig als de pogingen gewelddadige provocaties, geweld tegen kinderen van Trump-aanhangers, zelfs oproepen tot genocide (zie afbeelding) door fans van Sanders en Clinton te bagatelliseren.