Dat we ons geld, uitgeleend aan de Grieken, kwijt zijn, snapt iedereen. Waarom dat eigenlijk zo is, zal ik aan de hand van bovenstaande diagrammetjes uitleggen, zodat zelfs eurofielen het kunnen begrijpen.

De Griekse bail-outs behelsden, in eenvoudige termen gesteld, een ‘tijdelijke’ overname van de Griekse schulden door de partnerstaten binnen de eurozone. Waarna Griekenland in een wat lager tempo die schulden, nu aan ons, in een wat lager tempo, en gestimuleerd (oeps, ik word sarcastisch) door de groeiende werking van EU en eurozone, weer zou voldoen.

Jaarlijks dient de Griekse staat 8,5 miljard euro aan rente te betalen over de staatsschuld, de structuur waarvan u in het linker diagram ziet. Maar het wordt pas interessant als we naar het rechterdiagram gaan. Dat laat de strucuur zien van wat Griekenland de komende zes jaar terug dient te betalen. Totaal gaat het in dit overzicht om ongeveer 150 miljard sec (het totaalbedrag is hoger, maar dat wordt voor het overzicht hierbij buiten beschouwing gelaten). De (rode) 35% ECB schulden (rechts) moeten de komende 3 jaar worden afgelost, en dat geld zal er niet zijn. De garanties daarvoor zullen dus worden gecasht.

Aangezien van Griekenland op economische gronden niet mag worden verwacht, dat zij de komende jaren voldoende geld zal hebben om de rente volledig te voldoen, laat de rest van dit verhaal zich raden. Om ook maar iets van een evenwicht te bereiken, zal Griekenland de staatsschuld waarschijnlijk heel lang niet kunnen aflossen. Vandaag pleitte EP-voorzitter Schulz dan ook voor uitstel voor Griekenland. Alsof dat geen geld kost.

Vrij algemeen wordt ondertussen verwacht, dat de Grieken aan het eind van dit jaar de euro zullen verlaten – terug naar de drachme. Economen schatten – uitgaande van een 1 op 1 conversie bij de start – een minimale devaluatie van 50% in de eerste week van de nieuwe munt. Maar die schuld, die blijft dus in euro’s. Per saldo verdubbelt een en ander vanuit Grieks perspectief dus. Daar kan geen economische groei als gevolg van de devaluatie tegen op.

Onontkoombaar moet dus de conclusie zijn, dat binnen een jaar na de terugkeer maar de drachma, Griekenland opnieuw zal defaulten. De klappen hiervan zullen direct de ECB treffen, en zijn voor de EU daarom vrijwel onacceptabel. Dít is de belangrijkste reden geworden dat men Griekenland nu binnen de eurozone houden wil. Al hebben we dan voor miljarden garanties gegeven, dat betekent niet dat we ons die kunnen veroorloven, eigenlijk. Ook Duitsland niet.

De Griekse situatie is uniek, en kan niet vergeleken worden met die van landen die haar op het glibberige pad van internationale schuldsanering voorgingen. Al deze landen immers, kregen hun internationale schuldeisers pas NA het default. Maar de Grieken hebben ze nu al. Er zijn niet langer private partijen van voldoende omvang die de klappen mede opvangen, want die zijn er met de bailouts uitgefilterd.

Dan zijn er nog de handelsgevolgen voor een overgang naar de drachma. Nieuwe contracten die bedrijven het afgelopen jaar afsloten hebben vaak al een drachma-clausule. Maar oudere contracten missen die, en dat gaat problemen geven. Voedsel- en energieproblemen (leveranciers!) rond de tijd van een overgang naar de drachma zullen een economische chaos veroorzaken, die Griekenland op dit moment eigenlijk niet dragen kan.

Hoe dan ook, het is duidelijk dat ook een Grieks exit uit de eurozone ons weinig gelukkig maken zal. Dankzij de EU-federalisten, die zich immers tegen alle vooraf gestelde regels in, middels een bail-out garant stelden voor de problemen in Griekenland.

Bovenstaande zou een les moeten zijn tegen verdere avonturen, maar het laat ook zien waar de logica van de Eurobonds ons leiden kan. Naar men verwacht, zal een conversie van de Europese schuldenpapieren naar Europabreed gedragen schuldpapieren rust scheppen. Direct, en compleet. Alleen is de vraag: voor hoe lang? Wie krijgt een vetorecht tegen het aangaan van nieuwe schulden door de zuidelijke landen? Kortom, wie vertrouwen we de uitgifte van de Eurobonds toe? We zullen er immers collectief verantwoordelijk voor zijn.

Alleen al de gang van zaken die leidde tot het tot stand komen va de bail-outs bewijst, hoe gevaarlijk het pad van de Eurobonds voor de noordelijke staten zal zijn. En hoe verleidelijk voor de regeringsleiders er aan toe te geven. Want in hun periodieke jacht op herverkiezing zijn politici maar zelden in staat hun verantwoordelijkheid tegenover hun eigen land te nemen. Wat paljassen als minister De Jager ook met vlammende ogen durven beweren.

 

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.