De race voor de Democratische presidentsnominatie in de USA wordt onverwachts nog ontzettend spannend. Daar was al het probleem van de nakende aanklacht tegen Clinton wegens het niet opvolgen van de instructies voor de omgang met Amerikaanse staatsgeheimen, maar nu wordt ook de race zelf een steeds penibeler situatie.

Hillary Clinton verloor zeven van de acht laatste Democratische primaries. Gezien haar al bestaande voorsprong in gedelegeerden is het niet waarschijnlijk dat tegenstrever Bernie Sanders haar nog in kan halen, maar dat is vooral te wijten aan de hoeveelheid supergedelegeerden die zich al vóór het begin van de race achter Clinton hadden geschaard. Ook daarom was het aantal Democratische kandidaten dat zich voor de race meldde verbazingwekkend laag. Slechts drie.

De eerste enthousiast stapte binnen twee primaries zelf op, maar Bernie Sanders – onafhankelijke senator uit Vermont en zelfverklaard socialist – heeft aangekondigd tot de laatste primary te zullen vechten. En zijn kansen lijken te stijgen.

Het Clinton-kamp had voorafgaand aan de race weinig aan het toeval overgelaten. Het gros van het landelijke Democratische establishment steunde haar, lokaal was haar organisatie sterker dan van wie ook, en ze kan bogen op de meeste ervaring van de los rond lopende Democraten die mogelijk belangstelling konden hebben voor het presidentschap. Een mogelijk onafhankelijke kandidaat als Michael Bloomberg besloot van oppositie af te zien, mogelijk met de belofte van een invloedrijke kabinetspost onder Clinton.

Er waren slechts drie probleempjes: het kiezersvolk van de primaries, het Amerikaanse volk in november en de dreiging van een aanklacht wegens onachtzaamheid met staatsgeheimen.

Dat laatste punt lijkt nog steeds alleen dreigend, al zijn er ontwikkelingen die Clinton niet lekker zullen zitten. Maar beide andere puntjes, daar gaat het nu echt mis. Haar rivaal Sanders wint nog steeds aan populariteit, en zelfs de voorheen vastgelegde supergedelegeerden beginnen nattigheid te voelen. Sanders is al met een offensief begonnen om hen hun ondersteuningsverklaring te doen intrekken, en als er daar een paar van zich zullen hebben verklaard, weet niemand waar de dambreuk stoppen zal.

Dat heeft weer alles te maken met de kansen die beiden worden toegedicht in november. Sanders scoort in dergelijke peilingen structureel hoger dan Clinton, ongeacht wie zijn Republikeinse tegenstander worden zal. Deze ontwikkeling is niet alleen totaal onverwacht, maar het bezorgt de Democraten kopzorgen. Want waar Clinton het volgens deze peilingen lang niet van elke Republikeinse kandidaat winnen zou, verslaat Sanders ze allemaal. zijn score is structureel 5% hoger dan Clinton. Op landelijk niveau is dat heel veel.

Gisteren in Wisconsin won Sanders met een verschil van 14%. Dat is enorm, en Wisconsin is en grote staat. In New York volgende week wordt het toch nog spannend. Want hoewel het de thuisstaat is waarvoor Clinton eerder senator was, het is ook een van de meest progressieve staten van de USA. Dus een ideaal terrein voor Sanders ook. Ook daar moet Clinton zich nu meer gaan inspannen dan iemand vooraf verwachtte. En dan daarna komt ook Californië nog, waar Clinton het bijna zeker van Sanders verliezen zal.

Het staat in ieder geval vast dat deze race spannender is dan welke ook sinds 1900.