In Frankrijk voltrekt zich onder het oppervlak van de officiële publieke opinie een stille revolutie. Een peiling toonde wat te gebeuren staat.

Over iets meer dan een jaar zijn in Frankrijk opnieuw presidentsverkiezingen. In een peiling deze week bevonden de peilers dat Marine Le Pen in staat moet zijn Macron te verslaan in een directe confrontatie.

The new Harris run-off poll, which was carried out last week, shows Le Pen on a whopping 48% while Macron lands at 52%.

In 2017 was de stemverhouding nog 2:1. Macron won de tweede ronde met 66%. De peiling deze week gaf die tweede ronde als 52-48. Dat is binnen de foutmarges. Voor Franse establishment begrippen een uitermate schokkend resultaat. Het kaartje van de Franse stemverdeling ziet er voor Macron dreigend uit.

Bij de Franse presidentsverkiezingen gaat het in twee rondes om verschillende dingen. Het is in Frankrijk al lang niet meer zo dat iemand in de eerste ronde kans zou maken direct gekozen te worden: het gaat er dan dus om bij de eerste twee te eindigen voor de run off van de tweede ronde. Zowel vader Le Pen (2002) als Marine Le Pen (2017) haalde ooit die tweede ronde, maar verloren daarin redelijk kansloos met respectievelijk 18 en 33%.

Dat Marine Le Pen in 2017 33% haalde was voor Franse begrippen al schokkend genoeg. Sinds 2017 is Le Pen in de peilingen met een langzame opmars bezig, die door de Corona-aanpak van Macron en zijn pseudo-establishment wordt verergerd. In Frankrijk is sinds 10 december een avondklok geldig die hoogst impopulair is, en de populariteit van de president geen goed doet. Heel populair was Macron al nooit, maar het electoraat lijkt hem thans uitgesproken vijandig gezind te worden. Afgelopen najaar zag de president zich om die reden al genoodzaakt zijn populaire (Republicains-)premier Philippe te lozen en te vervangen door iemand die hem geen concurrentie aan kan doen bij FR2022. Dat is geslaagd, maar het verbeterde zijn electorale positie niet.

France (presidential election run-off), Harris poll:

Macron (LREM-RE): 52% (-6)
Le Pen (RN-ID): 48% (+6)

+/- vs. 2-3 July '20

Field work: 19-20 Jan.
Sample size: 976

— Europe Elects (@EuropeElects) January 27, 2021

Of ex-premier Philippe de gaullistische Republicains zal aanvoeren volgend jaar staat nog te bezien. In deze peiling staat de formele leider Bertrand als zodanig genoteerd), maar toch is hij naar mijn oordeel hiervoor de belangrijkste kanshebber.

In 2017 won Macron de eerste ronde, en kwam Le Pen met een kleine achterstand als tweede over de streep. Momenteel liggen de verhoudingen andersom (cijfers gepeilde voorkeuren voor eerste ronde).

France (presidential election, 1st round), Harris poll:

Le Pen (RN-ID): 26%
Macron (LREM-RE): 23%
Bertrand (LR-EPP): 16%
Mélenchon (FI-LEFT): 10%
Jadot (EELV-G/EFA): 10%
…

Scenario: Montebourg / Bertrand running

Field work: 19-20 Jan.
Sample size: 976 pic.twitter.com/oTMDXQzwjd

— Europe Elects (@EuropeElects) January 24, 2021

Ook bij EP2019 verloor Macron overigens van de partij van Le Pen. Toen werd dat gezien als een incident te wijten aan boze kiezers:

The En Marche leader saw disappointing results in the 2019 European elections. National Rally outperformed En Marche, finishing in first place.

Ten opzichte van 2017 steeg Le Pen maar liefst ruim 4% als eerste keuze, terwijl Macron als zittende president, zelfs nog een procentje verloor. Dat moet Macron veel zorgen baren, maar gezien de strengheid van zijn Corona-maatregelen kan hij nauwelijks nog terug. In zekere zin is hij al all-in.

Voor Macron lijkt hetzelfde te gelden als voor Rutte nu mogelijk op gaat: strengheid van een sterke leider wordt zeer gewaardeerd, mits die strengheid zich richt tegen de mensen die daartoe echt de aanleiding gaven. De consequenties hiervan worden nog onvoldoende gerealiseerd, maar dit zou komend jaar wel eens onverwachte verkiezingsresultaten kunnen leveren. Dat de steun van staatsomroepen en andere propagandakanalen onvoldoende zal blijken, wordt nog steeds onderschat. Terwijl dat toch de basis was waarop president Trump jarenlang de tegen hem verenigde Amerikaanse media de baas bleef.

---

Meer over Frankrijk vindt u hier.