Van moreel moeizame onderwerpen als euthanasie mag je verwachten dat dat goed geregeld is, aleer men het toestaat. Het tegendeel lijkt waar.

De Nederlandse praktijk met moreel moeilijke zaken lijkt maar al te vaak dat men er mee begint, vervolgens wat rechtszaken voert en daarna bekijkt wat er nog aan verbeterd kan worden. Dat dat tot ongelukken en moeilijkheden leidt mag niemand verbazen. Dan krijg je dus momenten als het huidige:

Met botsingen als:

Volgens Trouw geeft de briefwisseling een machtsstrijd weer tussen het OM en de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie (RTE). Daarbij draait het voornamelijk om de vragen: wie heeft het laatste woord over euthanasie, de toetsingscommissie of de strafrechter? En: hoever mogen artsen gaan bij het verlenen van euthanasie aan mensen die daar zelf niet meer om kunnen vragen?

Zodat wie de regels volgt in aanmerking komt voor vervolging wegens moord?

De Hoge Raad oordeelde vorig jaar dat een verpleeghuisarts die op basis van een euthanasieverklaring op schrift een patiënt met zware dementie hielp, zorgvuldig handelde. Volgens het OM leggen de RTE deze uitspraak verkeerd uit in hun artsenrichtlijn, de euthanasiecode. Het OM zegt dat die nu veel te breed is, waardoor meer patiënten voor euthanasie in aanmerking komen dan is toegestaan.

Overigens, als je niet wilt dat je voor euthanasie in aanmerking komt, kun je beter in Dokkum wonen, of op Ameland, dan in Almere. De regionale verschillen in hoe vaak euthanasie wordt toegepast is een indicatie dat de regels niet overal hetzelfde worden gevoeld, om het elegant te formuleren. Dat de kans dat je in Nederland overlijdt met behulp van euthanasie is 4,4% – en dat vind ik schokkend hoog. Dat het OM vindt dat de overheid steken heeft laten vallen is evident, en het is moeilijk die redenatie af te wijzen.

In de nieuwe code staat bijvoorbeeld dat artsen zelf een schriftelijke wilsverklaring mogen interpreteren als die niet helemaal duidelijk is. En dat artsen in de eerste plaats mogen oordelen of aan de wet is voldaan. Volgens Otte is dat niet in lijn met de wet. Het kan ertoe leiden dat een arts die volgens de commissies zorgvuldig heeft gehandeld toch door het OM van moord kan worden beschuldigd.

Waarom is hierover in de Tweede Kamer geen groot debat gevoerd? Dit is waarvoor je een volksvertegenwoordiging hebt. Dat de morele verantwoordelijkheidszin in het parlement op een all time low peil staat is geen argument, als het gaat over regels voor dierenwelzijn wordt er tot achter de komma doorvergaderd. Dat is prima, maar wees dan consequent. Deze kwestie is een pijnlljk bewijs van politiek falen.

---

Meer over euthanasie vindt u hier.