Afsluitende debatten zijn vooral leuk voor TV-makers. Het potje boreaal bekvechten gisteravond was daarop geen uitzondering.

En zoals vaak als je met de standpunten van beide heren bekend bent, is de duiding interessanter dan het debat zelf. RTL liet het Frits Wester in 2 minuten doen – die man is ook aan het afzakken. Op YouTube staan verder enige registraties door het FvD en haar leden – namens de VVD ontbreekt elk spoor. Niet heel vreemd, omdat Rutte alleen door kleine fouten en onachtzaamheden van Baudet aan een afstraffing ontsnapte. Dat de VVD er derhalve niet over naar huis schrijft is niet verwonderlijk, wel dom. Als toch iedereen het kan zien, is doen alsof het niet gebeurd is onhandig.

Baudet deed het prima, ging sterk uit de startblokken en knalde er tegen Rutte persoonlijk de one-liner van de avond uit: “U bent geen leider, maar een volger“. Dat Rutte dat weerspreken wilde met het argument dat hij tijdens de MH17-crisis leiderschap had getoond, toonde dat hij deze dreun niet had zien aankomen, en bovendien geen goed begrip heeft voor wat leiderschap in houdt. Hoogstens toonde het hoe goed men zich bij de VVD had geconcentreerd op het voorbereiden van dit dossier en de bijbehorende vraag. Leiderschap is niet bepaald direct na de gebeurtenis eerst de schuldige aanwijzen en vervolgens een onderzoek eisen, integendeel. Eigenlijk is het een signaal van extreme zwakte. Niet onbegrijpelijk (want de druk is dan enorm), maar het is zeker niet sterk.

Rutte faalde bovendien opzichtig met betrekking tot de euro. Zelfs de NOS viel dat op, en vatte het in de laatste alinea van het berichtje hieronder correct samen. Dat de invoering van de euro de financiële huishouding van de banken heeft verzwakt en daardoor mede de kredietcrisis tot gevolg had, waardoor ook de Nederlandsche Bank niet direct kon ingrijpen, zijn keiharde feiten.

Die vermaledijde Turkijedeal is ook geen al te slim voorbeeld. Zelf bedacht heeft Rutte hem niet, en het heeft alleen geld gekost. Hongarije loste het probleem op door (goedkoper ook!!) een hek te bouwen – iets waar de EU niet over piekeren wilde. Leiderschap was geweest daarover een grote mond in Brussel op te zetten – maar dan zat er nu geen mooi baantje in het vat, en was het maar de vraag of we Rutte ooit nog kwijt raken konden.

Na dit debat met een premier die al op vertrekken staat is die vraag beantwoord. Rutte verloor op punten van een FvD-leider die veel heeft bijgeleerd maar nog steeds erg slordig met zijn kansen omspringt. Kan Rutte na talloze debatten en 9 jaar premierschap nog veel beter worden? Niemand die het gelooft. De speelsheid waarmee Baudet er mee om ging was niet alleen verfrissend – het liet de Nederlandse beroepspolitici zien dat hen nog wat te wachten staat als Baudet er eens echt werk van zou maken, van het vak van politicus.

Het was in ieder geval een mooi debat,. Zeker vergeleken met debatten van de afgelopen 20 jaar, die te vaak teleur stelden of weinig inhoud hadden. Het hysterische gekrijs voor de deur van de Rode Hoed was overigens meer een sign of the times dan wat aan dit debat ook.

Rutte’s zelfverklaarde missie van het afstoppen van het FvD faalde gisteren miserabel. Hoe groot – en of – de doorbraak van het FvD vandaag een feit wordt zullen we tot zondag af moeten wachten. De officiële uitslag van EP2019 komt dan pas.

---

De titel en inleiding van dit stukje stonden al twee dagen klaar – ik werd niet teleurgesteld in de voorspellende waarde er van.