Een van de oplossingen om binnen de EU wat meer evenwicht te krijgen in economische concurrentiekracht is interne devaluatie of een neerwaartse aanpassing van de lonen en prijzen in zwakke landen.

Zoals u hier kunt lezen, is een dergelijke aanpassing bepaald geen feest voor de landen die er aan zouden moeten geloven. In Griekenland zou er minstens 20% af moeten, Spanje staat voor 15+% genoteerd (zie plaatje onder). Dat dat er niet in zal zitten zonder complete volksopstanden ligt eigenlijk voor de hand, maar laten we er even van uitgaan dat men het rond krijgt. Dan is de vraag, wat gaan die bevolkingen doen?

Een van de problemen van de Eurozone zoals zij is, is de geringe arbeidsmigratie tussen de lidstaten. Vanzelfsprekend is dit in hoge mate te wijten aan de culturele heterogeniteit van de Eurozone, en dus was dit voorspelbaar. Maar het werd mede veroorzaakt door de geringe beloningsverschillen, die het gevolg waren van de fouten die de staten van de Eurozone maakten, toen het schip met geleend geld binnenliep.

Echter, als in landen als Griekenland de lonen, uitkeringen en pensioenen sterk naar beneden worden bijgesteld, ben ik er van overtuigd dat de migratiedrang binnen de Eurozone sterk zal toenemen. Oftewel: de Griekse bevolking zal hoogstwaarschijnlijk een goed heenkomen zoeken naar landen als Duitsland, Nederland en vooral Oostenrijk, aangezien de bijstand daar vermoedelijk hoger komt te liggen dan wat je in Athene nog krijgen zult voor 50 uur per week WC’s schoonmaken.

Beleidsmakers maken zich hoogstens nog wel eens druk om een brain drain, maar waar de onderklasse heen vlucht kan hen maar zelden veel schelen, en de beweegredenen van deze groep worden in hun bespiegelingen vaak vooral denigrerend besproken. Daarom zal op Europees niveau eerder aandacht worden geschonken aan het ontmoedigen van een vertrek van teveel redelijk opgeleide mensen uit landen als Griekenland en Spanje, dan aan wat de lokale onderklasse gaat doen. Ook in het grote voorbeeld van de EU, de USA, verkassen mensen in de praktijk niet van New York naar San Francisco om daar WC’s te gaan schrobben. Al ben ik wel heel benieuwd naar wat er zou gebeuren als in New York alle sociale ondersteuning verdween, terwijl Californië aankondigde te beginnen met het concept ‘arbeidsloos inkomen voor ingezetenen’.

Enfin, dat was eigenlijk slechts een zijsprong. Mijn eigenlijke gedachte die de basis van dit stukje was, is dat de nivelleringsaanpak die thans door Rutte II wordt toegepast in Nederland, wel erg veel gaat lijken op een ontmoedigingsbeleid voor toekomstige Griekse middenklassers op zoek naar betere beloning dan in hun eigen armzalige land verkrijgbaar zal zijn. Als bij hen de bruto lonen sterk dalen, is migratie voor hen vanzelfsprekend alleen interessant als er elders netto meer te halen zal zijn.

En zoals de zaken zich nu ontwikkelen, zal het bruto loon (inclusief zorgkostenverzekeringsinhoudingen en pensioenkortingen) in Nederland weliswaar een stuk hoger komen te liggen dan in Griekenland, maar of dat netto ook zo zal zijn kan worden betwijfeld. Het saldo dat onze middenklassers hier dan opbrengen, kan weer nuttig worden aangewend ter demping van de putten in Zuid-Europese begrotingen.

Het is maar een gedachte, natuurlijk.

Wel iets om te onthouden als u de volgende keer stemmen gaat, misschien.

 

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.