Dat ons huidige bestuurlijke landschap zo’n kraterachtig terrein is vol troosteloze putten waarin je vallen kunt om nooit meer te verrijzen, heeft alles te maken met de emoporno waaraan ons land is verslaafd.

Vrijwel overal in de westerse democratieën zie je hetzelfde patroon: emoties zijn veel belangrijker dan een koele analyse. Het aangespoelde lijkje van een tragisch omgekomen kleuter blijkt een gigantisch keerpunt, terwijl honderdduizenden doden die vallen tijdens een burgeroorlog in een ver land ons tamelijk Siberisch laten.

Het doet er dan ook niet toe hoe ver dat land precies weg ligt. Emotioneel ligt het aan het einde van de wereld, terwijl die tragisch verdronken kleuter op weg was naar ons veilige, emotioneel zo warme land. Het is de vervloeking van de betrokkenheid die je voelen kunt, doordat moderne media een dramatische gebeurtenis in full color in de huiskamer brengen.

Als het niet in de krant stond of op het Journaal was, had het net zo goed niet gebeurd kunnen zijn. Want zo gaan we dan ook om met al die andere beklagenswaardige slachtoffers die – minder fotogeniek – hun leven minstens zo dramatisch eindigden. Het is alsof ze niet bestaan hebben. En zoals gezegd: voor ons hebben ze dat dan ook niet.

Het beeld is veel en veel sterker dan het woord. Toen nog slechts kranten en slechte telecomverbindingen ons beeld van de wereld bepaalden, waren we veel minder invoelend. Slechts documentaires die ons lieten zien hoe zielig de kindertjes ergens in Afrika er aan toe waren vermochten ons te raken – en nog steeds worden om alleen die reden vele kinderen uit achterstandsgebieden geadopteerd. Waarmee het lijden van de wereld niet wordt verlicht – want voor elk gered kind ontstaat op de plek van herkomst prompt een open plek waarvoor een nieuwe kandidaat beschikbaar zal zijn.

Zijn onze media daarom schuldig aan de emopolitiek waarmee wij dagelijks worden overspoeld? Ja en nee. Want ook de journalisten zijn al jong met de mogelijkheden van beeld en geluid bekend gemaakt. En maar hoogst zelden beseffen zij, dat wat zij hun publiek dagelijks voorschotelen, een variant is op Triumph des Willens. Deze beruchte nazifilm is de basis van veel onfrisse propaganda, maar evenzeer van doorslaggevend belang geweest voor hoe wij de wereld bezien. Het treurige is dat dit studenten die worden opgeleid voor de nieuwsvoorziening niet tijdig wordt bijgebracht. Men leert mogelijkheden en effectiviteit. Wat ontbreekt is een moreel kader. En met dat morele kader bedoel ik de hoeveelheid emoporno waarmee men mensen dagelijks bestoken mag.

Natuurlijk, dat doseren is moeilijk – het is sowieso nauwelijks meetbaar wat we dagelijks moeten verstouwen, en al te weinigen beseffen wat ons overkomt. Tel daarbij op dat studenten aan ‘journalistieke’ opleidingen primair wordt geleerd wat zij geacht worden òns bij te brengen – welk verhaal men vertellen moet is belangrijker dan waarover men vertelt – en de volle glorie van de geestelijke mishandeling die een bevolking dag in dag uit ten deel valt zal u gewaar worden.

En het is nog verslavend ook.