De zorg om organisaties niet uit hun voegen te laten groeien is een schone taak voor overheid & EU, zo vond Toon Kasdorp.

In mijn jonge jaren had ik veel met de grote accountantsfirma’s te maken. Dat waren toen in alfabetische volgorde Arthur Andersen , Arthur Young, Coopers & Lybrand,  Deloitte, Haskins and Sells, Ernst & Whinney , KPMG , Price Waterhouse  and  Touche Ross.

Die kantoren zijn later weer gefuseerd maar waren zelf ook al fusies van een flink aantal kleinere kantoren. Ernst & Whinney was bijvoorbeeld al een fusie tussen Whinney Murray en Enst & Ernst en Ernst en Whinney zijn later weer gefuseerd met Arthur Young tot Ernst &Young. Het aantal permutaties was te groot om het allemaal bij te kunnen houden. Tegenwoordig zijn het er nog vier, als ik het wel heb: Deloitte, Price Waterhouse, Ernst & Young en KPMG. Het laatste kantoor is Nederlands en heette oorspronkelijk Klijnveld Kraayenhof &Co .

Lokaal heb je in Nederland een soortgelijke ontwikkeling  gehad. Een lange reeks van fusies die er uiteindelijk toe geleid hebben dat er geen grote Nederlandse kantoren meer over zijn, omdat ze allemaal bij een van de grote Angelsaksische kantoren zijn terecht gekomen of opgegaan zijn in KPMG.

Of dat nu zo’n goed idee is, die megakantoren, dat kun je betwijfelen. Er raken op die  manier te veel belangen verstrengeld en voor de kwaliteit van de dienstverlening is die omvang zeker overdreven. Bovendien is groot duur en in dit geval onnodig duur.

Bedrijven hebben graag een groot accountantskantoor, dat staat goed en wat groot is wordt bepaald door de allergrootsten. Bij die allergrootsten heeft dus heel lang een soort haasje over gespeeld. Was er een groter geworden dan de rest door een fusie dan konden de anderen niet achter blijven en dan kreeg je weer een nieuwe golf van fusies. Ze hebben nu rond de twee honderd duizend employees en omzetten van rond de dertig miljard per jaar.

Dat is typisch zo iets waar je een overheid voor nodig hebt om er controle op te houden. Het is duidelijk dat organisaties van de mega omvang van de grote vier onnodig veel kosten maken om de organisatie overeind te houden en dat de nadelen voor hen zelf en voor de samenleving groter zijn dan de voordelen. Iedereen zou er bij gebaat zijn als de omvang tot redelijker proporties zou worden teruggebracht. Maar wie kleiner wordt valt uit de boot van de allergrootsten en verliest er waarschijnlijk klanten door.

Als Europa beter georganiseerd was, dan zou een gespecialiseerde autoriteit met de Amerikaanse overheid kunnen overleggen hoe we aan dit soort misstanden een einde kunnen maken en de giga-vorming op dit en een aantal andere terreinen zouden kunnen terug draaien.

Maar Brussel meent dat we geen Europese samenwerking maar een Europese staatsvorming nodig hebben. Die ongelukkige preoccupatie heeft meegebracht dat er de laatste decennia geen aandacht geweest is voor dit soort problemen.

---

Dit artikel verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp