De Tweede Kamer heeft premier Rutte gisteren per motie meegegeven naar Brussel dat er niet zoiets als een transferunie mag komen, waarbij het geld ongelimiteerd van noord naar zuid-EU zal stromen. De politieke crisis in Duitsland maakt nee zeggen uiterst lastig.

Probleem is dat Nederland nooit meer wil betalen. Hoe gerechtvaardigd en vaak verstandig die houding ook is, dat maakt toch dat aan het eind van de rit Nederland met een paar verzekeringen van niet-principiële aard altijd valt over te halen. Precedenten aangaande dergelijke procedures noch de ervaringen met premier Rutte stemmen heel optimistisch over de kansen dat ons parlement niet alsnog buiten spel komt. Nederlandse premiers die zich op een of andere wijze hebben laten afkopen door Brussel zijn eerder regel dan uitzondering. Andere landen zijn daar principiëler in.

Wat we zeker niet zouden mogen vergeten is dat de wortel van het probleem dat zondag wordt besproken het al lang rottende conflict binnen de EU is, hoe met de asielmigratie om te gaan. Angela Merkel is en blijft de grote voorstander van een Open Deur -politiek, waarbij Gods migranten over onze akkers mogen uitwaaieren. Maar deze top is óók haar laatste poging in Duitsland in het zadel te blijven. In Duitsland heeft men dat prima door (rechts). Het mandaat van Merkel om een overeenkomst als eerder deze week met Macron te sluiten is daarom hoogst beperkt.

Dat er in Nederland grotendeels over gezwegen wordt in de duidingen der media is omineus. Hoe kort de lijntjes zijn die lopen van het Ministerie van Algemene Zaken naar de grote media is duidelijk. Dat het de premier slecht zou uitkomen dat hij in beeld komt als iemand die om opportunistische redenen van zowel hemzelf als van Angela Merkel door de pomp gaat voor een Transfer- en migrantenunie al evenzeer.

Dat zien we ook aan de uitnodigingen voor zondag. De aanwezigheid van Italië is voor Merkel essentieel, die van de Visegrad-landen kan gemist worden. Dat Orban desondanks aangeeft niet eenvoudig te zullen zwichten zal voor Merkel geen prettige gewaarwording zijn. Italië kan gekocht worden, al zal de prijs hoog zijn. De principes van Visegrad liggen de EU als een steen op de maag.

De Nederlandse premier giet intussen: olie op de (Nederlandse) golven:

Premier Rutte tempert de verwachtingen van het spoedberaad dat zeker tien Europese leiders zondag in Brussel houden over migratie. Dat informele overleg ruimt hooguit wat irritatie uit de weg in de aanloop naar de Europese Raad van volgende week vrijdag over dit onderwerp, verwacht Rutte. De premier hoopt wel dat het vooroverleg helpt bij het vinden van de uiteindelijke oplossing.

“Niets aan de hand, Dut u rustig verder.” De NOS houdt de gedachte vast dat het slechts om migratie gaat zondag. Maar de Mercron-overeenkomst die door de Tweede Kamer gisteren mordicus werd afgewezen wordt niet genoemd, die werd weggestopt in een berichtje van de minister van Financiën:

Hoekstra krijgt ’t moeilijk met zijn verzet tegen extra geld eurozone.

Alsof Hoekstra in dergelijke onderhandelingen iets anders is dan een appendix van de premier:

Nederland gaat een zware strijd tegemoet in het verzet tegen een aparte begroting voor de eurozone. Frankrijk en Duitsland zijn voorstander van zo’n begroting. Nederland is er fel tegen, maar de steun voor de eurozone-begroting neemt toe. Dat bleek vandaag op de vergadering van de Europese ministers van Financiën.

Er zijn nu eenmaal relatief minder rijke dan arme landen binnen de EU. De gekozen bewoordingen illustreren de opmaat naar het bericht dat we zondagavond/maandagochtend zullen moeten lezen: na dapper verzet kwamen we uiteindelijk toch alleen te staan, en toen hebben we maar toegegeven:

Toch ziet Hoekstra nog wel mogelijkheden om de eurozone-begroting tegen te houden. “Ik heb meer dan de helft van de collega’s gesproken. Ik heb ook gesproken met veel collega’s die in ieder geval tegenover mij hetzelfde punt uiten als wij. Dus laten we het gesprek hebben.”

Dat wordt dan onderbouwd met de gebruikelijke kletskoek over het belang om óók in gesprek te blijven.

Nederland kan een eurozone-begroting altijd met een veto tegenhouden, maar hoe meer landen voor die begroting stemmen, hoe moeilijker het is om zo’n veto ook daadwerkelijk in te zetten.

Een veto moet je niet te vaak inzetten, zeker. Daar staat tegenover, dat als je weet dat als je anders geplukt wordt, je inderdaad bereid moet zijn dat veto in te zetten. Want doe je dat nooit, dan heb je feitelijk je recht van veto weggegeven.

Dat premier Rutte nu de angsten in het Nederlandse parlement probeert te temperen, geeft aan dat iedereen beseft wat er op het spel staat. Bijkomend is dat ook het baantje van Rutte in Brussel op het spel staat. als Merkel politiek sneuvelt. Minitoppen als die van dit weekend zijn gevaarlijker dan formele toppen, omdat er minder maandenlang is voorgekauwd. Als je dat combineert met de politieke doodsnood waarin Angela Merkel verkeert is er alle reden voor onrust en bezorgdheid.

---

Meer lezen over de Merkel-crisis, Duitsland en haar verkiezingen en de CSU, onder andere analyses eerder deze week? Op VoL vindt u het.