De onderhandelingen tussen CDU (Merkel) en SPD (Schulz) hebben een voorlopig akkoord opgeleverd. De SPD-leden moet en het nog goedkeuren, maar als dat lukt staat in Duitsland niets de komst van dit vechtkabinet nog in de weg.

Voorlopig is het pas een eerste stap op hoofdlijnen. Is het een doorbraak? Slechts in heel beperkte zin. Het akkoord is inmiddels goedgekeurd door de onderhandelingsteams, het eerst door het team van CDU/CSU, daarna door de SPD. Nu dus nog door de SPD-leden. Na de eerdere onderhandelingen met Grünen en FDP was dit ongetwijfeld even slikken voor de CSU, aangezien een deel van de eerder met de CDU overeengekomen ‘keiharde’ punten is natuurlijk gesneuveld.

Maar alles om nieuwe verkiezingen te voorkomen is de mantra op dit moment. Overduidelijk is dat het Duitse publiek de AfD nog niet kwijt lijkt te willen, zodat een herhaling van september die partij alleen maar groter maken kan, en dat de SPD intussen groter zou kunnen worden dan de CDU is fictie voor dromende socialisten.

Waarom noemde ik het in mijn inleiding dan een aanstaand vechtkabinet? Dat heeft alles e maken met het gesternte waaronder dit kabinet plaats nemen zal, en dat het onvermijdelijk een overgangsperiode moet vormen tussen de Merkel-tijd en wat hierna komt – wat dat ook brengen zal. De SPD dacht in de aanloop naar 24 september j.l. met Martin Schulz een lijsttrekker in huis te hebben die het van Merkel winnen kon, maar het eindresultaat was het slechtste van na WW2.

Het aanvankelijke SPD-besluit om de oppositie in te gaan was dus niet meer dan logisch: slechts als alternatief voor de CDU leek de partij zich voldoende te kunnen onderscheiden om ooit nog eens de grootste te worden. Deze coalitie zal dat weer minstens vier jaar verder in de toekomst duwen – mogelijk verder. Maar er is meer. Binnen de CDU/CSU zal het duw- en trekwerk voor de opvolging van Merkel nu in ernst beginnen, en een gevolg zal zijn meer aanvaringen, zowel met Merkel zelf als met de SPD-ministers. Profileren is een bitch.

Op termijn kan dat alleen resulteren in Angela Merkel als een ware lame duck. Dat zal de stabiliteit van Duitsland, waar de NOS nu zo hoog over opgeeft, bepaalt niet versterken. Martin Schulz wordt vicekanselier, en weet daarmee zeker dat hij nooit kanselier zal worden.

Het motto van dit kabinet lijkt vol = VOL te worden (vinden we leuk!), maar of dat de stabiliteit van dit kabinet vanuit SPD-perspectief nastrevenswaardig maakt staat te bezien. De komende vier jaar zitten zowel FDP, Grünen als de AfD op het vinkentouw, en gezien alle problemen die de nieuwe regering moet oplossen is er alle kans dat zij bij eerstvolgende verkiezingen CDU/CSU en SPD van een gezamenlijke meerderheid af zullen houden. Dan is de boot pas goed aan.

Daarbij moet je eigenlijk ook nog Die Linke noemen, maar die partij lijkt vooral in crisis te verkeren doordat sommige prominente leden beginnen te beseffen dat er met de grenzeloze immigratie problemen zijn ontstaan die geadresseerd dienen te worden.

Alles bijeen zou het me weinig verbazen als dit kabinet a twee à drie jaar uiteen knalt, waarna zowel Merkel als Schulz het veld moeten ruimen. Wat daarna volgen zal is op dit moment anyone’s guess.