Deutsche Bank, veruit de grootste Europese bank, zit diep in de problemen. Heel diep. Dat je daarover in de reguliere media tot op heden weinig hoort, is omdat over de consequenties van een (inderdaad nauwelijks voorstelbare) ondergang van deze bank de fantasie te kort zal schieten. Maar paniek zaaien is eenvoudig, en voor een bank mogelijk noodlottig. Dat durft niemand op zich te nemen.

Rond 2010 werd de term too big to bail geïntroduceerd (Italië, Spanje) om aan te geven dat het redden van deze landen de krachten van de EU te boven zou gaan. Dat werd enige tijd later gevolgd door de uitdrukking “too big to fail”, waarmee werd aangegeven dat bepaalde banken te groot waren geworden om nog door hun land van vestiging te kunnen worden gered indien dit noodzakelijk zou blijken. Deutsche Bank is binnen deze kleine groep banken dan ook weer een bank die eigenlijk in een nog hogere categorie thuishoort – zelfs de EU zal mogelijk niet in staat blijken haar te redden indien noodzakelijk. En dat zou binnenkort wel eens aan de orde kunnen zijn.

Deutsche zit namelijk tot de nek in de problemen. Dat is op zich geen nieuws, maar dat de leiding van de bank er nauwelijks nog gat in ziet is dat wel. De financiële website Bloomberg berichtte er dit weekend over. Dat de aandeelhouders er al een tijdje weinig vertrouwen meer in hebben ziet U hieronder.

Maar die aandelenkoers is pas het halve verhaal. Deutsche is te zwaar leveraged, hetgeen betekent dat de stapeling van leningen zó groot is, dat de bank bij enige tegenwind onvoldoende kapitaal beschikbaar heeft om aan haar verplichtingen te kunnen voldoen. In een economisch gezond klimaat zou je dan een deel van je portefeuille moeten verkopen. Maar niet alleen is het huidige economische klimaat verre van gezond, bovendien komt er in het geval van Deutsche nog een ander probleem om de hoek kijken: wie kan de enorme onderdelen die de bank wil afstoten kopen? Er zijn te weinig kapitaalkrachtige spelers over/beschikbaar. Nu een meerderheid van de analisten die Deutsche Bank volgen een verkoopadvies voor de aandelen geeft, zullen de problemen verergeren. Want het maakt het bijzonder onaantrekkelijk voor investeerders om deel te nemen in een bank die te duur is, en welke nog zware verliezen te wachten staan. Ook Duitsland heeft onvoldoende financieel gewicht om deze operatie succesvol te volbrengen.

Dat laat eigenlijk nog maar één uitweg open, maar dat wordt niet ter sprake gebracht omdat dat een rel van epische proporties zou ontketenen. Want de ECB zou deel moeten nemen in een redding van Deutsche Bank, middels een garantie op de uitstaande verplichtingen, en een gelijktijdig snoeien in het aandeelhoudersbestand. Zo’n combinatie van bail in en bail out kun je als weinig anders dan een volledige nationalisatie beschouwen. Nu ja, nationalisatie, Deutsche zou onder de paraplu van de EU gaan vallen. De omvang van de operatie die benodigd zou zijn om Deutsche te redden is nauwelijks voorstelbaar. maar als de nood aan de man komt, zal het moeten, op straffe van een volledige meltdown van de Europese financiële sector.

Resteert de vraag wat de politieke mogelijkheden zijn. Het is eenvoudig te voorspellen dat dat niet zal meevallen. Want als er geen eensgezindheid binnen de EU is, en er moet worden onderhandeld zonder iemand verantwoordelijkheid te geven het geheel af te handelen, staat een mislukking eigenlijk wel vast. En een dergelijke mislukking kan de EU zich eenvoudig niet veroorloven. Of men er al mee bezig is? Dat weten we niet alleen niet, maar als we het zouden weten betekent dat, dat het mislukt is.

De geluiden die Deutsche Bank maakt zijn bezorgd, maar niet paniekerig. Veel zegt dat niet. Er hoeft met dergelijke zwaar geleveragede banken maar iets te gebeuren om de hele boel te laten schuiven, zonder kans ooit nog overeind te komen. En de economische vooruitzichten zijn momenteel dusdanig, dat je met een gerust hart zeggen kunt dat er nog interessante rampen op de EU af zullen komen.