De strijd om de Republikeinse nominatie, zij duurde voort. Wat we nu al een paar maanden zien, is een frontrunner met veel geld en een goede organisatie die niet in staat blijkt zijn achtervolgers, vertegenwoordigers van specifieke niches van het Republikeinse electoraat, van zich af te schudden.

In vorige voorverkiezingen voor het presidentschap was de strijd rond deze tijd beslecht, tenzij een concurrent plotseling de wind in de zeilen kreeg, en het voor de media weer spannend werd er veel aandacht aan te besteden. En nooit was er sprake van drie andere kandidaten die de frontrunner zo lang zorgen konden baren.

Alleen het aantal concurrenten dat de race weet vol te houden is voor Mitt Romney een zorg. Natuurlijk, het stelt hem vrijwel zeker in staat om met veruit de meeste gedelegeerden op de conventie te arriveren, maar of het genoeg is om de nominatie zonder verder debat (dus met de helft + 1) te verwerven? Het zal er om hangen.

De Republikeinen hanteren deze voorverkiezingen een min of meer evenredig systeem van verdeling van de kiesmannen voor de conventie, en dit lijkt geen gelukkige beslissing. In de eerste plaats wordt, doordat veel kandidaten ondanks relatief weinig succes toch aardig wat kiesmannen vergaren, de race gerekt. In de tweede plaats, als gevolg van die langere race, is het onderlinge gevecht harder en wordt het imago van een verdeelde partij gecreëerd. Een derde punt is, dat de kandidaten desalniettemin in koor roepen dat het belangrijkste is in november president Obama te onttronen. Dat versterkt hun geloofwaardigheid niet bepaald.

Het valt te hopen dat de Republikeinen dit kiessysteem zo snel mogelijk weer bij het grof vuil zetten, waar het thuishoort. Niet alleen doordat het een langere strijd faciliteert die slecht is voor de partij, maar toch vooral omdat het ondanks alles de kandidaat met het geld en de beste organisatie bevoorrecht. De kandidaat, kortom, van het partij-establishment. Dat alles is uiteindelijk slecht voor de partijdemocratie.

Een winner-takes-all systeem geeft niet alleen een verrassend goed presterende kandidaat de kans om succesvol de partijlieveling uit te dagen, maar beperkt ook het aantal pretendenten die de strijd vol kunnen houden. Het nu gebruikte systeem is waardeloos: weg ermee.

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.