Ik zou niet vlug op GroenLinks gaan stemmen want ik ben een voorstander van ongelijkheid in de samenleving. In een democratie betekent dat een beperkte rol voor de overheid.

Dat betekent niet dat ik mensen om me heen wil zien verhongeren of onder bruggen wil zien slapen. Het betekent wel dat ik vind dat iedereen in de eerste plaats voor zichzelf en zijn naaste omgeving moet zorgen. Hoe groot de kring is voor wie iemand zich verantwoordelijk voelt moet hij zelf maar weten. De overheid heeft alleen een taak als niemand anders zich de zorg aantrekt en daarom hoort het beperkt te zijn, wat de overheid doet.

Zij moet in dienst van de samenleving staan en waar zij een taak heeft of waar zij liever met haar vingers af moet blijven, hoort door de burgers te worden bepaald. Er zal dan altijd een handvol burgers zijn die het initiatief neemt en de grote meerderheid van de mensen zal die kleine groep volgen. De kunst is om er voor te zorgen dat zo‘n kleine groep niet geïnstitutionaliseerd wordt en de overheid als haar eigendom gaat beschouwen. Als de burgers in het algemeen de macht aan zich weten te houden hebben we met een echte democratie te maken en als de elite haar macht als haar eigendom gaat beschouwen, dan hebben we met een autocratische regeringsvorm van doen.

Formeel kunnen beide soorten overheid allerlei vormen aannemen. De Sovjetunie was naar haar vormgeving democratisch, maar in werkelijkheid autocratisch. De Amerikaanse president heeft de macht van een koning van voor de Franse revolutie, maar door de tijdelijkheid van zijn regering en het machtsevenwicht tussen hem, het parlement en het Hooggerechtshof is Amerika toch een democratie.

Het Verenigd Koninkrijk is in vorm nog steeds hetzelfde koninkrijk van vóór de Glorious Revolution, maar in werkelijkheid is het de hechtst gefundeerde democratie van Europa en een voorbeeld voor alle Engels sprekende landen. Dat juist dit land nu de EU nu gaat verlaten is een veel groter verlies dan de meeste mensen zich schijnen te realiseren.

---

Dit artikel over democratie verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp

Meer van Toon Kasdorp vindt u hier.