De euromessen worden weer geslepen
Alles wijst er op dat de Eurozone de komende drie weken langzaamaan de tijdelijke rust van dit moment zal verruilen voor de harde werkelijkheid waaraan zij onderworpen is – of de EU-mogols dat nu willen of niet. Het oog van de orkaan kan niet anders zijn dan een kort moment van respijt, dat soms nuttig gebruikt kan worden om noodzakelijke reparaties uit te voeren.
Hoewel betwijfeld kan worden of er nog behulpzame reparaties mogelijk waren de afgelopen weken, vast staat, dat die niet zijn gedaan. Of de hulk – die nog van de Eurozone resteert – voldoende veerkracht heeft de te verwachten klappen op te vangen zullen we de komende weken kunnen zien. Veel reden voor optimisme is er in ieder geval niet.
Startpunt
De openingszet voor de komende periode komt van – hoe kan het eigenlijk anders – Griekenland. Premier Samaras maakt deze week een rondreis langs Europese hoofdsteden, te beginnen met Berlijn. De bevindingen van de Trojka tot dusver zijn vernietigend, wat de kans dat de Grieken echt worden afgesneden van de geldverschaffing van de EU groter maakt. Eigenlijk lijken de EU en de ECB dat niet te willen, maar de publieke opinie in Duitsland is in toenemende mate een factor van belang geworden.
Recente berichten over de Griekse belastingmoraal zijn in Duitsland slecht gevallen, waarbij de agressie van de modale Griek beangstigender is dan die moraal an sich. Dat de Griekse regering nog slechts geld uitgeeft aan haar nominale steunpilaren in eigen land verergert de zaak aanzienlijk. Lees hier (eigenlijk verplichte kost) een beeldend overzicht.
Frankrijk
Een probleem dat steeds nijpender gaat worden de komende tijd is de situatie in Frankrijk. Die was al voor de Franse presidentsverkiezingen beangstigend, maar de uitvoer van de eerste beleidsvoornemens van de nieuwe president zorgen dat de seinen nu niet langer genegeerd kunnen worden, aangezien het land niet lijkt af te koersen op behoud van haar financiële geloofwaardigheid. Hoopt de Franse regering soms dat de met veel bombarie bij Angela Merkel losgepeuterde stimuleringsmaatregelen eind juni haar per direct zullen redden? Grenzeloze naïviteit lijkt zich van de Fransen te hebben meester gemaakt. Van de Franse staat – lijkt iets preciezer geformuleerd. Hollande lijkt vastbesloten alle vooroordelen over regerende socialisten bewaarheid te doen worden.
De grote investeerders
Een paar maanden geleden hoorde ik Willem Middelkoop over zijn financiële successen vertellen, dat hij had gekeken naar de acties van de grote investeerders, en zijn beslissingen daarop had gebaseerd. Dat heeft hem geen windeieren gelegd. Als we dat voorbeeld nu volgen, ontstaat een alarmerend beeld.
De grote investeerders vluchten in goud en andere commodities. Veilige havens in geval van een monetaire implosie. Een voorbeeld van wat Amerikaanse investeringsmaatschappijen hun klanten adviseren om zich in te dekken tegen een implosie van de Eurozone vindt u hier. In Europa lijken investeerders te gokken op een terugkeer van Duitsland naar de D-mark.
Spanje en zo
Als we kijken naar dat andere Eurozone-rampverhaal – Spanje – dan zien we opnieuw zeer verontrustende bewegingen. Of beter nog – een gebrek aan geruststellende maatregelen. Spanje weigert nog steeds om een formele hulpvraag aan het EFSF te richten. Weinig insiders op de financiële markten geloven nog dat het land er aan ontkomen kan, maar haar regering is èn te trots, èn heeft bovendien mogelijk teveel lijken in de provisiekast liggen om met vertrouwen mee te zullen werken aan een hulpactie onder leiding van de inspecteurs van de Trojka. Dus is Spanje nu aan het marchanderen.
Iedere uitspraak van een EU-hotemetoot wordt door de Spaanse regering prompt beschreven als een ondersteuning van haar eigen beleid, ook als daar evident geen aanleiding toe is. Het grote probleem van Spanje blijft de onroerend goed-markt, en net als in Italië is het aantal transacties in deze sector het afgelopen kwartaal met 90% gedaald, hetgeen betekent dat op korte termijn uit deze sector geen schim van herstel kan worden verwacht. Bovendien zitten de Spaanse banken daardoor in zwaar weer, waartegen de 100 miljard bail-out weinig lijkt te zullen vermogen.
Het Griekse scenario lijkt voor Spanje nog steeds het volgende station te zijn.
Wordt het een exit van Duitsland, of een gigantisch bijdrukken van euro’s, al dan niet via Eurobonds? Elk heeft zo zijn eigen risico’s, en men begeeft zich daarmee feitelijk op onbekend monetair terrein, al lijkt een vergelijking met Weimar nog steeds een redelijk vergelijkbaar perspectief te geven.
En de trein rijdt…
Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.