De EC in Brussel vindt dat het de hoeder is van alle regeringen binnen de EU, en bemoeit zich daarom rücksichtslos met regeringen die haar niet aanstaan. Dat gaat nu van kwaad tot erger.

Het heeft iets bijzonder pathetisch als een ongekozen vertegenwoordiger van een tamelijk ondemocratisch regime de autocratische leiders van een gekozen regime de les lezen gaat. Het is precies die situatie die de verhoudingen tussen de EU in Brussel en de Poolse regering kenmerkt. De dreigementen vanuit Brussel worden door Polen tot op heden stelselmatig genegeerd, en zoals velen beseffen is er voor niet-democratische krachten niets zo’n goede aanleiding om op te treden als genegeerd worden. Een krachtmeting tussen Brussel en Warschau zit daarom in het vat, en de verhoudingen zijn al zo verzuurd dat het eigenlijk niet goed kan aflopen.

Dat dit gekrijs doorgaat terwijl de asielmigratiecrisis in volle bloei is, en een betere grensbewaking een drama zoals eerder deze week in Berlijn had voorkomen, maakt de positie van de EC niet eenvoudiger. Maar volstrekt genegeerd worden zet een precedent als er geen maatregelen volgen, dus haar eigen autocratische tendensen dwingen de EC tot een poging Polen in het gareel te krijgen op straffe van zichzelf volledig belachelijk te maken.

Waarbij moet worden aangetekend dat als zij in haar pogingen tot afdwingen van haar geblèr niet slaagt, er eveneens een enorm prestigeverlies genoteerd moet worden. Dat maakt dat de EC zal pogen het afkondigen van maatregelen die geen terugkeer op haar schreden mogelijk maken te vermijden. De Poolse strategie is onmiskenbaar de EC juist op dat pad te zetten. Het meest interessante aan deze confrontatie is daarom voorlopig hoe lang de EC vindt dat ze het uit kan stellen zonder in beweging te moeten komen. Die laatste stap was precies het gevolg van juist zo’n (in Brussel aldus zo ervaren) provocatie. Timmermans schreef op nieuw een vermanende aller -aller- aller- aller- aller- allerlaatste brief met de waarschuwing dat de EC het niet langer pikt.

Die kritiek stuurde de Europese Commissie al eerder aan de Poolse regering, maar er is vooralsnog geen antwoord op gekomen.

Wat zullen ze gelachen hebben, in Warschau.

In Brussel hebben ze gegarandeerd een stuk minder plezier. Het enige dat nu nog open lijkt te staan is een poging Polen haar stemrecht binnen de EU af te nemen. Maar aangezien dit alleen met de algemene stemmen van de overige lidstaten gebeuren kan, probeert ze dat liever niet. Niet alleen schept het een ongezond precedent en presenteert het de EC èn EU als de dictatoriale clubs die ze zijn, maar ook is de kans levensgroot dat sommige landen dat zullen blokkeren. Voorop in die laatste groep staat Hongarije, waar premier Orban in een eerder stadium al met dergelijke EU-dreigementen te maken kreeg, maar die door slim manoeuvreren wist te ontwijken.

Hongarije heeft al eerder laten weten zo’n besluit niet te steunen. Desalniettemin zegt Eurocommissaris Timmermans de kwestie niet te laten rusten voordat er een oplossing is.

Dat is niet de aanpak van de huidige Poolse regering. het heeft er veel van weg dat de huidige Poolse regering er op uit is een breuk te forceren, maar het liefste ziet dat de eigen bevolking de EU herkent als de onderdrukkende macht a la Sovjet-Unie waaraan men nog steeds zeer slechte herinneringen heeft.

Eurocommissaris Timmermans staat dus gewoon in zijn hemd:

“Het is een principiële zaak. Iedere Europese burger heeft het recht om zeker te weten dat de rechter tegenover hem onafhankelijk is, en dat geldt ook in Polen.”

Omroepen als de NOS berichten bij de minste geringste protesten prompt over ‘duizenden’ protesterende Polen, iets wat ze zodra het er meer dan 7 a 8 duizend zijn direct omzetten naar ‘tienduizenden’. Onze staatsomroep kent haar plichten.

Dat sommige maatregelen na interne Poolse protesten wel worden teruggedraaid kan de EC echt niet op haar conto schrijven zo lang de Poolse regering zich gedraagt of ze die brieven nooit ontvangen heeft. Dat neemt allemaal niet weg dat de populariteit van de EU in Polen vermindert. Voor de Poolse regering is het daarentegen vrij schieten op Brussel, dat het van alles dat slecht uitpakt de schuld kan geven. Het is een gevecht waarvan verstandige mensen zouden beseffen dat het niet te winnen is. Maar verstandige mensen komen in een systeem als van dat van de EU niet bovendrijven in de EC. Hoogstens druiloren als Frans Timmermans.

---

Het plaatje boven dit artikel is van een demonstratie in Warschau vorig jaar, die niet in het voordeel van de EU was, want gericht tegen asielmigranten. De Nederlandse media verzwegen die discreet en volledig.