Cultuurmarxisme als paraplubegrip lekt
Hans Moll bekeek de bundel Cultuurmarxisme/ Er waart een spook door het Westen – van Paul Cliteur en een aantal anderen – op de vraag of hij er een beter beeld van Cultuurmarxisme van kreeg. Hij kreeghoogte van het gevoel, maar miste sluitende definities.
“Het is de trots van Nederland dat we hier juist niet de ene cultuur beter vinden dan de ander. Dat we hier mensen gelijk behandelen in een open samenleving. Dat we ons hier de xenofoben en racisten van het lijf wensen te houden. Het is een grote schande dat we zestig jaar na dato een politicus in ons midden daaraan moeten herinneren”. Deze ronkende tekst is van Folkert Jensma, toenmalig hoofdredacteur NRC Handelsblad. Hij schreef dit in een hoofdredactionele aanval op Pim Fortuyn, nota bene op de dag dat Fortuyn in het Mediapark werd vermoord (06-05-2002.) Dat vinden we nu inderdaad een grote schande, maar dan van Jensma.
Jensma’s commentaar op Fortuyn geeft het credo weer van het cultuurrelativisme en is tevens een lofzang op multiculturaliteit. Daarmee, begrijp ik nu, heeft Jensma zich kenbaar gemaakt als cultuurmarxist.
Nadat ik Hoe de Nuance verdween uit een Kwaliteitskrant / NRC Handelsblad neemt stelling tegen Israël (2011) had geschreven, is mij bij herhaling gevraagd: hoe komt het nou dat ze bij de NRC zo pro-Hamas en anti-Israël zijn; pro-multiculturaliteit en anti-Wilders. Het antwoord op die vraag zou ik moeten vinden in de recent uitgekomen essaybundel Cultuurmarxisme/ Er waart een spook door het Westen; Paul Cliteur, Jesper Jansen, Perry Pierik (red.) uitgeverij Aspekt. NRC-Handelsblad moet namelijk doordesemd zijn geraakt van het cultuurmarxisme begrijp ik nu.
Pim Fortuyn stond voor alles waar het gros van de NRC-journalisten van gruwde. Fortuyn hield van Nederland en nationalisme is fout, want leidt tot oorlog. Hij vond ook dat Nederlanders een cultuur hadden opgebouwd die in moreel opzicht boven andere culturen verheven was. Hij was dus een westerse ‘supremacist’. Hij vond ook dat die cultuur de moeite van het verdedigen waard was en daarmee suggereerde hij bereid te zijn de wapens op te nemen. De principes van de islam achtte hij strijdig met Westerse waarden en dat maakte hem tot ‘islamofoob’.
Ik haast mij te zeggen dat het spook dat volgens Cliteur cs door Europa waart niet Fortuyn is, maar de reactie op hem van de cultuurmarxisten.
Wat is cultuurmarxisme?
Voor een antwoord daarop grijpen Cliteur cs terug op Antonio Gramsci. Dat was een Italiaanse marxist die ruim voor de Tweede Wereldoorlog erachter kwam dat arbeiders onveranderd nationalistisch en religieus waren en het burgerlijke huwelijk als instituut trouw bleven. Hij schreef arbeiders als wegbereiders van de heilstaat af.
Wilden we – progressief linkse denkers – dat de wereld veranderde naar meer gelijkheid en rechtvaardigheid, dat moesten we niet de economie, maar de normen en waarden van de westerse samenleving veranderen. Dat kon alleen door ‘het systeem’ van binnenuit – onderwijs, journalistiek, universiteit, cultuursector – aan te grijpen. Ofwel de linkse intelligentsia moest: ‘een tocht door de instituties maken’. Dat is volgens de auteurs van Cultuurmarxisme ook gebeurd.
Als we kijken naar de belangrijkste instituties: onderwijs, media en cultuur, dan kunnen we inderdaad veilig stellen dat onderwijzers, leraren, docenten, journalisten, museummedewerkers of mensen in de artistieke sector in overwegende mate ‘links’ zijn. Links tussen aanhalingstekens, want we hebben het hier niet over mensen die zich hard maken om hulpen in de huishouding, agenten of verpleegkundigen aan een vaste baan of hoger loon te helpen.
Nee, cultuurmarxisten willen geen economische klassenstrijd uitvechten, maar Zwarte Piet uitbannen. Cultuurmarxisten willen de schaamte over de slavernij (van uitsluitend negers die naar de Nieuwe Wereld werden verscheept) in het schoolcurriculum en de historische canon verankeren. Zij zien het kolonialisme in termen van: inheemsen waren goed, blanke overheersers waren slecht. En zij willen geen kwaad woord horen over de Afrikaanse en islamitische migranten voor de poorten van Europa. Cultuurmarxisten haten daarom Trump, Wilders en Baudet.
In Cultuurmarxisme wordt geconstateerd dat “het marxisme ontaardde in een verheerlijking van de arbeidersklasse” en dat ‘de politieke correctheid (ontaardde) in een cultus van slachtofferschap.” Politieke correctheid is een uitingsvorm van het cultuurmarxisme en zoals uit bovenstaande mag blijken zijn cultuurmarxisten voortdurend op zoek naar ‘slachtoffers’. Mensen die in hun ogen door het systeem, ook wel de boze, witte man genoemd, gediscrimineerd dan wel onderdrukt worden: negers, mongolen, transgenders, dwergen, Eskimo’s en moslims. Cultuurmarxisten krijgen bovendien heel veel morele jeuk van woorden als: neger, mongool, homo, dwerg, Eskimo of mohammedaan. Die laatste woorden zullen we dus ook vergeefs in NRC-Handelsblad zoeken.
De verdienste van dit boek met opstellen van zeer divers gepluimpte is dat je in één keer het hele veld van politiek correcte/cultuurmarxistische denkbeelden in je boekenkast hebt staan. Dat kaleidoscopische is meteen een van de zwaktes.
Onder de paraplu van cultuurmarxisme vinden we: racisme, islam, taalzuivering, migratie, Europa, kolonialisme, Zwarte Piet en nog veel meer. Een van de auteurs stelt dat ‘antiracisme’ de nieuwe religie van de elites is geworden. Maar ook hoe daartegen jarenlang en niet door de minsten is gewaarschuwd.
Zo had de Franse president De Gaulle een buitenhuisje in Colombey les Deux Eglises. Hij verbrak de band die Frankrijk had met Algerije omdat hij bang was voor een invasie van moslims die Frankrijk blijvend zou veranderen en van zijn dorp Colombey les Deux Moscquées zou maken. De werkelijkheid nu ligt er ondanks zijn waarschuwingen, niet ver van af.
Menig gedoodverfde cultuurmarxist zal echter kunnen zeggen dat hij van een of meer van de aangedragen onderwerpen in dit boek niets vindt of het er ook niet mee eens is. Cultuurmarxisme als paraplubegrip is niet waterdicht.
Daarnaast wordt gesuggereerd dat cultuurmarxisme het onuitgesproken dogma is van de linkse kerk, vergelijkbaar met islam of communisme als zijnde een omvattend beredeneerd geloofssysteem.
Sommige auteurs waarschuwen weliswaar ervoor dat cultuurmarxisme niet moet worden gezien als een samenzwering van die linkse kerk. Anderen daarentegen doen het voorkomen alsof horden ’68-ers, babyboomers juist met één visie voor ogen, door de instituties zijn gestroomd, het residu van hun verwerpelijke ideologie overal achter zich latend.
Van de mensen die net als ik in 1968 gingen studeren, wordt in Cultuurmarxisme een Klasse fuer sich gemaakt. Vanuit deze visie wordt in dit boek gekeken naar de iconische foto van het verdronken jongetje uit 2015. Ik citeer: “Toen de achtenzestigers aanvoelden dat de weerstand tegen economische vluchtelingen groeide werd de foto ingezet. Om het volk via emoties te masseren zodat het vol medelijden zou toestaan dat de grenzen (voor vluchtelingen) werden geopend.” Alsof er ooit babyboomers op een besloten bijeenkomst bij elkaar zijn gekomen om, nadat zij ‘iets aanvoelden’, besloten één foto uit velen te kiezen ten einde het volk te masseren.
Flauwekul natuurlijk.
Ik denk dat de mensen die wij cultuurmarxisten noemen, helemaal niet zo’n duidelijk wereldbeeld hebben, laat staan dat zij daarmee ooit iets hebben gewild. Volgens mij waren en zijn zij vooral lui en onverschillig. Ze drijven mee op heersende opvattingen want zonder tegenspraak kom je verder.
Vinden ze Zwarte Piet een belediging, nou dan gaat hij toch weg. Willen creolen een museum voor de slavernij, dan krijgen ze die toch. Vinden vrouwen, negers, moslims of gehandicapten dat er te weinig vrouwen, negers, moslims of gehandicapten bij de politie of de brandweer zitten? Zet de deur maar open, toelatingseisen zijn zo twintigste eeuw.
Ik sprak een keer het cultuurmarxistisch smaldeel van NRC aan op de in mijn ogen verstikkende politieke correctheid in de kolommen. Hun antwoord was dat wat ik politieke correctheid noemde, niets anders was dan een ander woord voor fatsoen. Of zoals iemand over de toen nog levende Fortuyn afkeurend zei: over religie praat je niet, en zeker niet zo.
Ik kreeg op de krant het etiket ‘neocon’ opgeplakt. Daarmee werd ik in de hoek geplaatst van de onfatsoenlijke meningen. Ieder label haalt de kracht uit iemands woorden en zet hem weg als quantité négligeable. Dat vind ik nu onfatsoenlijk.
Cultuurmarxisme -Er waart een spook door het Westen – Paul Cliteur et al
€18,95
Uitgeverij Aspekt
ISBN: 9789463383608
juni 2018
306 pagina’s
Meer artikelen, interviews en recensies van Hans Moll op Veren of Lood vindt u hier.
Zelf prefereer ik de omschrijving ‘marxistoïde gedachtegoed’. Omdat het inderdaad gaat om de vraag wat fatsoen is, om het nastreven van beschaving dus, niet om een oordeel over het werk van Karl M.
Overigens was ik in mijn jongere jaren wel gecharmeerd van Gramsci’s suggestie dat dat klassenstrijd-idee een pijnlijke miskleun was geweest van Karel.
Ik raad de schrijver dezens aan zich wat te verdiepen in de neoreactionaire (NRx) filosofie. NRx heeft al jaren een coherentere definitie van hoe linkse elites functioneren, dat zij het concept van De Kathedraal noemen, een concept origineel van Mencius Moldbug.
Het is geen complot maar een organische werking van cultuurverschuiving, organische indoctrinatie op universiteit (er wordt daar gestuurd naar welke meningen toelaatbaar zijn, maar niet perse bewust) en culturele bias. Elites gaan haast exclusief om met elites en horen dus geen coherent tegengeluid.
@Faust “Elites gaan haast exclusief om met elites en horen dus geen coherent tegengeluid.”
Raak.
Je zou naar het sprookje van de nieuwe kleren van de keizer kunnen verwijzen.
Het was mijns inziens ook niet toevallig de tante van Nietzsche die de wijste opmerking ooit maakte over filosofie: “Jede Konsequenz führt zum Teufel”.
Ik treed de schrijver bij. Cultuur-marxisme past in een veel breder kader. Namelijk in dat van het bredere post-moderne denken dat alle cultuur en rationaliteit de-construeert tot louter subjectieve feitenbeleving. Lacan, Foucault, Derrida waren in wezen geen marxisten, zij stelden gewoon alle denkkaders in vraag en beweerden dat er geen monopolie op waarheid bestond. Het verleden en de culturen waarop we onze kennis zouden moeten verder bouwen, had voor deze intellectuelen geen objectieve waarde meer. Hierbij zagen ze echter over het hoofd dat het afzien van overgeleverde, goed beredeneerde kennis, simpelweg de deur openzet voor regelrecht maatschappelijk nihilisme. Een nihilisme dat elk individu achterliet met een fundamentele houding van twijfel in een samenleving die enkel nog bezig is met een utilitair wereldomvattend consumentisme.
Net zoals marxisme uiteindelijk een containerbegrip is (het valt uiteen in heel wat stromingen), zo is dat ook met het cultuurmarxisme. Maar iedereen begrijpt wel zo ongeveer wat marxisme betekent, en dus ook cultuurmarxisme. Dat begon met Gramsci en voleindigde zijn thetelestai in het postmodernisme.
Recensent mist het kernpunt. Mensen bewegen mee met cultuurmarxisme-denkbeelden uit laf gemoedelijk opportunisme en de weg van de laagste weerstand. Ja. Maar de oorsprong en coherentie van die denkbeelden – waarom zijn juist die denkbeelden zo dominant geworden en blijft men eraan vasthouden? – is alleen te begrijpen vanuit cultuurmarxisme.
Lees hier hoe het dan écht zit:
https://www.civismundi.nl/?p=artikel&aid=2646
In zijn algemeenheid een heel goed stuk van Hans. Hij maakt misschien de fout alle auteurs uit de bundel over één kam te scheren, terwijl nogal wat verschil bestaat. Maar dat is altijd moeilijk bij het bespreken van een bundel. Wel mooie anekdotes. Een waardevol stuk. Dank Hans !
In een privé-discussie met een iets andere insteek formuleerde ik het laatst zo:
Ik begrijp wat Hans bedoelt, en voor mij is het ook logisch dat de perceptie van wat cultuurmarxisme is, juist bij een groot deel van hen die het uitdragen ontbreekt. Naar mijn idee is dat mede te danken aan het postmoderne probleem dat woorden uiteindelijk verwisselbare entiteiten zijn. “De kaart, niet het gebied” zegt u maar. Maar er is meer.
Van hetzelfde laken is de gestandaardiseerde ontkenning dat het huidige maatschappelijke paradigma links is. Dat ‘links’ aan de macht zou zijn. Het linkse zelfbeeld is dusdanig dat ze vaak denken nog steeds te hoop te lopen tegen ‘de macht van rechts’. Ook als zij ministers, burgemeesters en wat niet al geworden zijn; samen met hun netwerk denken ze nog steeds revolutie te moeten voeren tegen alle structuren die hen dwarsbomen.
Revoluties zijn nooit voltooid, ook daarom verslinden zij hun eigen kinderen.
Maar de zelfgenoegzame cultuurmarxisten van dit moment zullen beginnen te wijzen op het feit dat de VVD de afgelopen 25 jaar het langst aan de macht is geweest, en denken daarmee klaar te zijn. Terwijl je het dan hoogstens hebt over een relatieve rechtsheid. Als je het in absolute termen gaat benaderen – vergelijken met wat we nu erkennen dat een ‘rechts’ tijdperk was – dan krijg je een heel ander beeld. In absolute zin ben zelfs ik, die van huis uit nooit iets anders dan doorsnee rechts is geweest, naar links opgeschoven (afgezien van hun kuddegedrag zou ik me qua standpunten niet speciaal slecht voelen in die abjecte PvdA van de jaren 80, o gruwel). Dat ik mezelf dat bewust ben is tegenwoordig al een zeldzaamheid, de meeste mensen beseffen niet hoezeer hun denkbeelden de afgelopen veertig jaar zijn geëvolueerd.
Evenzo is dat met de vaandeldragers van het cultuurmarxisme gegaan. Het besef van wat zij zijn, ontbreekt bij henzelf. Volledig. Zichzelf zien zij hoogstens als ‘gezond progressief’, in plaats van rabiaat linksextremistisch, waarvoor veel meer objectieve argumenten zijn. Maar dat laatste perspectief is mede gebaseerd op een oordeel dat ik er 30 jaar geleden over zou hebben geveld. Wat ik nog steeds doe. Dat is een deel van het probleem geworden, dat in de bundel wellicht onvoldoende belicht is in de inleiding.
Bestaat het cultuurmarxisme daarom niet? Laat ik daar tegenover stellen, dat men ons westerlingen in andere werelddelen verder ongevraagd rubriceert als christenen. Cultureel gezien zijn wij dat allen ook – zelfs de geïmmigreerde allochtonen van 30 jaar geleden vertonen daar tekenen van. Ook de meest verstokte atheïsten vallen binnen dat culturele kader.
En naar ik mag hopen zullen onze kleinkinderen ook ons herkennen als pseudo-cultuurmarxisten. Dat zou namelijk betekenen dat zij het herkennen, en dus hebben afgeschud.
Ik blijf er op hameren :
de onder-laag van elk ‘links’ denken, is : TOTALITARISME.
En omgekeerd: elk totalitarisme, is per definitie ‘links’.
Uiteindelijk vernietigt elk totalitarisme zichzelf; het is de dood in de pot.
Vandaar dat ‘links’ valt over de islam. Totalitarisme in ultieme vorm.
De islam is het grondigste en wreedste systeem ooit.. Zodra die enige ruimte krijgt,
neemt die alles over, en vernietigt al het overige.