Door de Corona-maatregelen is het gezeur in Nederland sterk toegenomen. Zeuren over je naasten is toch al een onbedwingbare nationale bezigheid, maar door de Corona-regels wordt dat allemaal nog eens versterkt.

Je zou er bijna een meldpunt voor oprichten, ware het niet dat er al genoeg –  nee: te veel – meldpunten zijn waar de Nederlander zeuren kan.

Gisteren stond er bij de NOS een exemplarisch berichtje: mensen klagen bij de NOS over de gevoelde grote drukte in treinen tijdens de Corona-tijd. Zelf moest ik erg lachen om de laconieke tekst die de NS als antwoord ten beste gaf:

“Ongeveer 90 procent van onze treinen rijdt ten opzichte van vóór corona en we hebben maar 30 procent van de reizigers van voor Corona.”

Ergo: gezeik van mensen die van zich af willen blaffen. Dit soort gezeik is een variant op belerend toespreken, waar men in ons land in uitblinkt. Het is buurvrouwtjespraat – de logische tegenhanger van mansplaining [1], nu we het er toch over hebben. Ook de aanvulling door de NS illustreert dit:

…de treinen weliswaar 10 procent korter zijn, maar dat er alsnog voor iedereen een zitplaats is. “Alleen betekent dat wel dat het kan voorkomen dat je naast een andere reiziger zit”, zegt hij. “Mensen zijn gewend om overal anderhalve meter afstand te houden en in het ov lukt dat niet. Dat is voor veel mensen toch wennen, merken we.”

Laat me daar uit eigen ervaring aan toevoegen, dat dergelijke taferelen vooral in de spits plaatsvinden. Daarbuiten zit er geen hond in de trein, kan ik u garanderen. Het is zelfs zo erg, dat de gebruikelijke zwartrijders (die je er vaak op het eerste gezicht zó uitpikt) vrijwel verdwenen zijn: het risico werd kennelijk te groot.

Het gaat dan ook niet om die anderhalve meter, maar om het feit dat je een coupé niet voor jezelf hebt. Wat die anderhalvemeter betreft krijg je wel eens de gedachte dat mensen[2] die afstand beschouwen als de maximale afstand waarop ze nog zwanger zouden kunnen raken van ongewenste types in hun omgeving. Ook in het schatten van afstanden blinken vrouwen nu eenmaal niet uit.

Maar. Kort en goed: als je de Nederlander vraagt om vooral te klagen, dan kun je op een enthousiaste respons rekenen. Betekenen doet dat niets. De reactie van de NS suggereert dat men dat daar ook weet, maar daar niet al te vervelend over wil doen. Corona biedt een optimale gelegenheid, en dat zullen we weten ook.

---

1. De neiging van mannen vrouwen dingen uit te leggen waarom niet is gevraagd, en waartoe herkenbaar is besloten vanuit een mannelijk superioriteitsgevoel op het gebied van techniek, navigatie of andere zaken waarin mannen zich superieur achten aan vrouwen – die inderdaad regelmatig klagen over hun eigen onvermogens op deze onderwerpen, en dan hulpeloos rond kijken of een man het voor hen wil oplossen. Ja, mansplaining is vaak een vorm van sociaal anticiperend gedrag, maar wie dat durft te debiteren krijgt gegarandeerd de wind van voren van ‘minder hulpeloze types’.
2. Een mens is in deze context herkenbaar als ‘een vrouw’. “Was die man erg vervelend?” vroeg mij ooit een meelevende collega op het kantoor waarop ik toen werkte, na een duidelijk onbevredigend telefoongesprek. Waarop ik gedachteloos napeinzend repliceerde: “Het was geen man, het was een mens.” en opschrok van het gelach dat daarop volgde.

---