De uitbraak van het Corona-virus zal naar ik vermoed interessant materiaal leveren voor een onderzoek naar realiteitszin van overheden.

Waarmee ik overigens niet op voorhand de indolentie van onze eigen overheid wil goed praten. Niettegenstaande die indolentie blijkt opnieuw dat de superieure aanpak van veel problemen inderdaad gelijk is aan de traditionele basishouding van de Nederlandse regering: niets doen is bijna altijd het veiligste. Een willekeurige serie Teletext-tweetjes onderstreept mijn punt tamelijk gruwelijk:

the coronavirus outbreak in Italy pic.twitter.com/NsEt05y1pa

— valeska (@iatemuggles) March 9, 2020

Bonus: Israël overweegt iedereen die het land binnen wil eerst twee weken in quarantaine te nemen. De Britse huisdierenaanpak. Late update: de Britten gaan dat nu alsnog doen.

Op een eiland kan dat werken – mits je op tijd begint – maar dit is te beperkt om zinvol te zijn. Gezien de houding van de omliggende landen is Israël inderdaad een soort eiland, maar helpen zal het toch niet: het is al te laat.

Voor de rest van de wereld is het al even hopeloos, zo niet erger. Laten we de kenmerken van het virus even bezien en de gevolgen die dat heeft:

• Een incubatietijd die 14 tot 29 dagen lijkt te zijn, gedurende welke de aanstaande patiënt net zo besmettelijk is als vanaf het moment wanneer de ziekte zich openbaart. In die tijd kun je als incuberende alle continenten tweemaal bezoeken, en dan heb je ruimte over voor een gebraden leguaan bij de Indianen van de Amazone.
• De uitbraak van de ziekte werd pas na circa twee maanden op de juiste waarde geschat, nadat besmette mensen zich al vluchtend over de hele wereld hadden verspreid.
• Elke poging tot verzorging garandeert grote gevolgen voor degenen die dat doen (zie Breda, hierboven) – met een zichzelf versterkende lawine tot gevolg. Tegelijk is dit een angstwekkend perspectief dat de sociale cohesie niet ten goede komen zal.
• Het afsluiten van hele streken is zinloos, als dat mensen het gevoel geeft dat ze in een sterfhuis worden opgesloten waar hulp per definitie onvoldoende beschikbaar zal zijn – als het IJzeren Gordijn al niet afdoende was om mensen binnen het Oostblok te houden, is deze ad hoc afsluiting volstrekt zinloos, en niet meer dan symptoombestrijding.

Hieruit zijn conclusies te trekken, maar die zullen velen van u niet bevallen, en heel begrijpelijk ook. Ze bevallen mij evenmin:

1. Er zijn meer kenmerken van het virus van belang, maar bovenstaande is genoeg om te illustreren dat elke vorm van quarantaine vanaf nu niet meer is dan symboolpolitiek. Vanaf heden is de kwestie: je krijgt het of je krijgt het niet. En: als je het krijgt ga je er aan dood. Of niet.

2. De economie gaat van Corona een enorme opdoffer krijgen. Dat besef is in Den Haag al doorgedrongen, gezien de luidkeelse beweringen dat het geen probleem is.

3. De quarantaine van besmette mensen is zinloos geworden, omdat het effect niet voldoende zal zijn om de kans op besmetting substantieel te verminderen.

4. Wat nog zou kunnen werken is zelfquarantaine: naar huis, de deur achter je op slot doen en wachten tot het over is. Maar voor wie niet voor circa 8 maanden voorraden in huis heeft, is het alternatief dat je van tijd tot tijd je kansen zult moeten nemen. En ook alle rekeningen moeten betaald blijven worden, anders sluiten ze je af van eerste levensbehoeften als elektriciteit en water (en gas, als ze er dan toch gelijk zijn). Het zal niet eenvoudig blijken dit vol te houden.

Maar als je kansen keren en je besmet raakt, dan is alle streven verder futiel.

Zal dit de regering weerhouden van het nemen van reeksen onzinnige maatregelen? Helaas niet, en ook daarvoor zijn meerdere redenen:

1. Mensen verwachten nu eenmaal van de overheid dat ze de schijnt poogt op te houden controle te hebben.
2. Als deze pandemie inderdaad miljoenen het leven gaat kosten, dan is het een te mooie kans om niet de dagelijkse waanzin waarvan iedereen last heeft aan te pakken. Corona als de grote gelijkmaker? Ach, ook sport verbroedert naar men zegt.
3. Hoe langer dit duurt, des te minder natuurlijk of moreel gezag zal na afloop van de epidemie resteren. Dat zal men op moeten vangen met afgedwongen autoriteit, iets dat weinig goeds belooft.

---

Meer over het Corona-virus en haar economische gevolgen vindt u hier op Veren of Lood.