Mensen collectief beschuldigen is giftig, zo wil de politieke wijsheid in ons land. Maar dat collectief vrijpleiten dezelfde giftigheid in zich heeft lijkt nog niet doorgedrongen tot de mensen die het zo goed bedoelen.

Daarvan werd ik vanmorgen extra doordrongen bij het stukje van Hannibal over de aanslagen in Turkije. Aanvankelijk was mijn eerste gedachte daarover dat dat niet zo mooi was, aangezien het er op leek te duiden dat Duitsers zonder aanziens des persoons terreurdaden waren gaan bedrijven tegen min of meer anonieme Turken, alleen omdat het Turken zouden zijn.

Racistischer komt het niet snel, was min eerste gedachte. Maar daar hebben onze politiek-correcte overheden en media eigenlijk zelf op aangestuurd, was de tweede. Misschien is dat voor u niet direct logisch, maar laat me het even uitleggen.

De politiek-correcte gedachte is dat je mensen niet kunt aanspreken op het gedrag van de groep waartoe ze oorspronkelijk behoorden. Daar voel ik wel wat voor, persoonlijke verantwoordelijkheid is ook voor mij heel belangrijk. Maar dan kun je niet tegelijkertijd diezelfde mensen excuseren door een beroep te doen op hun groepsgedrag als verklaring èn verontschuldiging voor bepaalde daden. Dit gebeurt helaas maar al te vaak. Nog anders – en kwalijker! – wordt het als je hen collectief tot onschuldig verklaart.

Dat laatste is een typisch soort gedrag dat een tweesnijdend zwaard is, waarvan men de tweede scherpe rand pas gewaar wordt als men zich er aan snijdt. Want die behandeling als ‘één collectief’ heeft als tegenwaarde dat ze ook voor negatieve zaken collectief schuldig zouden zijn. Dat houdt weer in dat daden tegen welk individu dan ook van zo’n collectief dan kan worden gezien als een daad tegen die groep en haar daden.

Hoe dat werkt als er wat te verhapstukken zou zijn? Laten we de Turken maar als voorbeeld aanhouden. Als een aantal Turken dingen doet die u niet aan staan, zou dat u rechtvaardigen Turkse eigendommen en leden van die groep daarop aan te spreken. Desnoods gewelddadig.

Een dergelijke attitude gaat zo ver in tegen wat wij in Nederland als normaal en acceptabel beschouwen, dat het bijna onmogelijk is zo  te redeneren. Maar als onze overheid dat faciliteert, kan het snel gaan. Dan is niet alleen het einde zoek, maar naakt het einde van de beschaving zoals wij die kennen.