Het gedoe rond het CDA leiderschap kreeg zo net een nieuwe dimensie met de reactie van Wopke Hoekstra op de ontstane situatie.

Het is het soort reactie dat laat zien dat Hoekstra premiersmateriaal is. Pieter Omtzigt lijkt me dat niet te zijn, hoewel een uitstekende kandidaat als lijsttrekker voor het CDA. Het is van Hoekstra een koninklijke reactie die hem de handen vrij houdt, en niemand tegen zich in het harnas jaagt.

Tevens geeft dit me het gevoel dat de stap van Omtzigt in juni met Hoekstra was afgestemd, en dat Hoekstra weigert zich nu voor het karretje van het CDA-bestuur te laten spannen. Dat CDA bestuur zit hierdoor nu namelijk helemaal klem. Hoekstra formeel verzoeken nu lijsttrekker te worden – zonder de garantie dat hij het ook doen wil – zou dat bestuur in een onmogelijke positie ten opzichte van de achterban manoeuvreren.

Want de logica van de lijsttrekkersverkiezing – èlke toekomstige verkiezing binnen het CDA – indien die door Omtzigt gewonnen was wordt opzij gegooid als het bestuur Hoekstra inderdaad zou verzoeken zijn positie te heroverwegen. Het zou een groot deel van de eigen partij onnoemelijk schofferen.

Tenzij natuurlijk – zoals ik vanmorgen al suggereerde – de heren Omtzigt en Hoekstra een goed gesprek houden om hun posities te synchroniseren. Maar ook als dat gebeurt is het voor dit CDA bestuur de hoogste tijd te vertrekken. Hun tijd is voorbij, hun rol uitgespeeld. Ze blijken dan volstrekt onbetrouwbaar, en alle verhalen rond fraude tijdens de verkiezing waarin De Jonge heel nipt Omtzigt versloeg winnen dan opnieuw aan kracht. Ook de klaarblijkelijke steun van de staatsomroep tegen Omtzigt begint ietwat schril te worden:

Alles wijst erop dat het bestuur Hoekstra als de belangrijkste gegadigde ziet om De Jonge op te volgen. Op vragen over zijn positie zei Hoekstra vanochtend voor de ministerraad dat hij nu nog niet aan zet is.

Hoekstra manoeuvreert zodanig dat hem niets verweten kan worden, en dat ziet er verstandig uit;

“Het bestuur van het CDA is aan zet. Dat komt vanmiddag bij elkaar. Mocht er een vraag voor mij zijn, dan ga ik daar over nadenken en dan zal ik dat thuis moeten bespreken.” Hoekstra voegde eraan toe dat de dingen in de juiste volgorde moeten gebeuren.

En als klap op de vuurpijl kwam er vanuit het kabinet nog een klein schot voor de boeg van de partijbestuurders:

Minister Grapperhaus, ook lid van het CDA, noemde het opstappen van De Jonge “verdrietig maar verstandig”.

Want ook als Hoekstra niet gevraagd wordt – of alsnog weigert – is de positie van het partijbestuur totaal onhoudbaar geworden. Het gesol met Omtzigt na de zomer laat zien dat de partijleiding hem onder geen beding wil, terwijl deze brede steun heeft onder de leden. De onzinnigheid van het samen met Omtzigt de kar trekken dat De Jonge pretendeerde was vanzelfsprekend niet serieus, anders had men Omtzigt wel een andere rol toegestaam dan tot nog toe.

Dat dit richting NL2021 ook voor een nieuwe dynamiek kan zorgen is evident, maar daarover meer na het weekend – na het vermoedelijke verdwijnen van dit CDA-bestuur.

---

Meer over de strijd om het CDA-leiderschap leest u hier.