De campagne om het UK uit de EU te laten treden wint nog dagelijks aan kracht, zo lijkt het. Dat heeft alles te maken met de gekozen strategie.

Het Remain-kamp schoot bij het begin van de campagne uit de startblokken met een uitgekiende aanpak van bangmakerij en verdachtmakingen. In eerste instantie leek dat te werken, de cijfers van mensen die zeiden te gaan stemmen lieten voortdurend een stijgende lijn zien. Maar de groep die niet wist of zij stemmen ging bleef onverminderd groot. Het Remain-kamp had dus vooral succes bij mensen die in ieder geval zouden gaan stemmen, maar nog niet helemaal zeker waren wat precies.

De argumenten van het Leave-kamp waren al langer bekend: het bestaan van de politieke partij UKIP is er op gebaseerd. Een bijverschijnsel van die sterke overweldigend opgezette start van het Remain-kamp was dat prominente Leave-voorstanders zich in eerste instantie op de vlakte hielden. Niemand hoort graag bij de verliezers, en om tegen de ontketende orkaan van de Remain-campagne in te gaan leek onverstandig. Want de campagne duurde nog lang.

De strategie van Remain was dus dat zij een stevige basis wilde leggen om de mensen met lichte aarzelingen over Remain definitief aan boord te trekken. De angstcampagne en de ingevlogen buitenlandse ondersteuning wekten echter vrijwel automatisch de weerzin van onafhankelijk denkende Britten. Ernstiger nog: de angst-campagne verloor aan betekenis omdat het het electoraat murw gebeukt had. De vrijwel dagelijkse besprekingen in de politieke programma’s van de BBC, elke avond semi-objectief, hebben daaraan ook meer bijgedragen dan wie ook. Toen vorige week plotseling een opstekende tegenstroom ten gunste van Leave werd gepeild, kon de ondervragende presentatrice haar afschuw niet verhullen. De ontsteltenis en weerzin waren met kilo’s van haar gezichtsuitdrukking te scheppen. Geregelde kijkers zien dat, en trekken hun eigen conclusies over wat hen de voorgaande weken is voorgeschoteld.

Iets wat alle sporters je kunnen vertellen is: het is belangrijk te weten op welk moment je pieken wilt. Liefst wil iedereen pieken op het moment dat de grote beslissingen vallen. Dat is nu precies wat het Leave-kamp – overigens verdeeld over twee grote organisaties, in plaats van de enkelvoudige club achter Remain – beter heeft gedaan. De angstcampagnes hebben weinig mensen werkelijk overtuigd om binnen de EU te blijven, maar ze hebben tegelijkertijd grote groepen Britten overtuig dat ze bedonderd werden. Wie de punten vanaf februari daarop checkt ziet overigens dat dat klopt.

We zitten nu ruim een week voor de verkiezingsdag, en de grote kranten en de daarvoor schrijvende journalisten beginnen nu stemverklaringen te geven. Gisteren verklaarde The Sun, de grootste krant van het UK, zich pontificaal voorstander van Brexit. Dat is een klap voor Remain, maar niet de enige. Ook vroegere voorstanders van de EU als Lord-Owen (LibDem) en vakbondsman Dennis Skinner hebben zich voorstanders van Brexit verklaard. Ook gisteren voegde zich daar John Cleese bij, niet iemand die over het algemeen heel duidelijk politiek stelling neemt. Daarmee geven deze prominenten door zich nu te verklaren het Leave-kamp een stevige boost om de inmiddels opgebouwde voorsprong vast te kunnen houden.

De ontstane situatie voor Leave is rooskleurig. Vorige week constateerde ik al dat sentiment uiteindelijk de beslissing brengen zal, en de late interventie van EU-hotemetoten om het wankelende Remain-kamp te ondersteunen maken de zaak voor hen eerder erger dan beter. Zelden zo’n schrille toon zien aanslaan. Zelfkritiek is nooit het sterkste punt van EUrocraten geweest, en zelden zag je het duidelijker geëtaleerd dan nu.

Zo lang het Leave-kamp op deze weg doorgaat, zonder ontijdig triomfalisme, en zeker stellend dat hun kiezers ook inderdaad stemmen gaan, valt niet goed te zien hoe Remain nog zou kunnen winnen. Gisteren werd zelfs ergens een voorsprong van 7% gepolld.